Historias de ida e volta: As asociacións microterritoriais da emigración galega en Cuba:
O Círculo Habanero de La Devesa, 1914
A Sociedad de Instrucción y Recreo Círculo Habanero de La Devesa constitúe unha das primeiras sociedades galegas de adscrición parroquial creadas na illa de Cuba. Foi fundada polos emigrantes orixinarios de Santalla da Devesa o 31 de decembro de 1911. Os seus obxectivos principais eran prestar socorro á veciñanza máis necesitada e recadar fondos para financiar as festas patronais nas respectivas parroquias de orixe, ademais de construír edificios escolares, lavadoiros e cemiterios, entre outras obras filantrópicas de interese para a comunidade. A súa directiva fundacional estaba formada por José Acevedo, primeiro presidente e un dos seus principais promotores e beneficiarios; José R. Alonso, secretario, e Ramón P. Murias, José A. Posada, Julio Raimundo, Melchor Rodríguez, Benito F. Fernández, José F. Fernández, José M. Graña, Ángel Ríos, Antonio Pérez, José Molejón, Isidro Martínez e Benito Fernández, vogais.
En 1919 quedou inaugurada unha primeira escola destinada a ofrecer os servizos educativos gratuítos aos nenos e nenas da Devesa, Rinlo e Vilaframil. En 1921 inauguraron o recinto co edificio social e dúas escolas.
Que mellor maneira de recadar fondos que a celebración de festas e xantares cos paisanos e compañeiros de aventura migratoria. As actividades de lecer eran multifuncionais, pois servían para pasar tempo de lecer e interacción social, reforzadas coas manifestacións de solidariedade coa terra natal. Temos aquí un exemplo, o programa da «Gran Jira» celebrada nos xardíns da cervexaría La Tropical, na que recreaban as tradicións galaicas con bailes, alimentos e bebidas da Galicia natal. A música tradicional galega non podía faltar e deleitaba sempre aos asistentes de todas as idades.
