Historias de ida e volta | Consello da Cultura Galega

HISTORIAS DE IDA E VOLTA

As iniciativas educativas da emigración galega

As iniciativas educativas da emigración galega

O forte sentimento de compromiso e solidariedade dos e das emigrantes galegas coa súa terra de orixe provocou un envío constante de remesas que tiveron grande importancia para a modernización de Galicia. Un dos destinos principais destas remesas foi o eido educativo. O ensino converteuse, así, nun vehículo rexenerador e nun resorte de transformación social.
A intervención escolar dos ausentes realizouse en dúas modalidades: os filántropos indianos, que fixeron achegas económicas en forma de doazóns ou herdanzas testamentarias, que abranguían dende pequenas cantidades para contribuíren ao fornecemento de escolas ata importantes legados para a construción e o mantemento de centros educativos. E as asociacións microterritoriais (de ámbito municipal, parroquial ou aldeá) que se foron creando en América con finalidade instrutiva e que custearon a implantación, dotación e financiamento das chamadas "escolas de americanos". A maioría destas sociedades fundaron escolas laicas, gratuítas, con programas de estudos modernos, inspirados nos países de acollida. As modalidades de intervención escolar foron variadas: dende a construción de edificios de nova feitura (nos que se primou a funcionalidade pedagóxica e a hixiene) ou o arrendamento de locais, ata o envío de doazóns para a mellora das infraestruturas ou de materiais escolares. Estas accións funcionaron como resorte para a expansión da rede educativa na Galicia rural e como axente modernizador das aldeas e parroquias.
As imaxes que se amosan son un pequeno exemplo das numerosas escolas creadas pola nosa emigración, moitas das cales continúan a ser "templos do saber", ben como centros de ensino, ben como bibliotecas, centros socioculturais ou casas de cultura. Para saber máis pódese consultar As escolas da emigración e o catálogo da exposición Luces de alén mar do Consello da Cultura Galega.

COLABORA CON ESTE PROXECTO

1. Alumnos posando diante do edificio principal da Escola Agrícola Pedro Murias en Vilaframil (Ribadeo), anos 50

Pedro Murias Rodríguez fixo fortuna como empresario tabaqueiro en Cuba, onde morreu en 1906. Deixou no seu testamento, entre outros legados, máis de 10 000 pesos ouro para a construción dunha escola agrícola que formase os mozos da súa comarca natal en todos os avances agropecuarios existentes no momento. Tras numerosas vicisitudes, o centro agrícola foi inaugurado en 1922 e converteuse nun centro pioneiro e impulsor do melloramento agrario e gandeiro de toda a Mariña luguesa. A filantropía deste indiano continúa presente na memoria colectiva co funcionamento na actualidade deste centro senlleiro.

Fondo: Consello da Cultura Galega. Arquivo da Emigración Galega. Col. da Fundación Escola Agrícola Pedro Murias

As iniciativas educativas da emigración galega

Axúdanos a recuperar o patrimonio documental

Proxecto de recuperación documental e fotográfica da emigración galega Campaña de recollida das coleccións particulares dos nosos emigrantes.

Erro: Comproba os campos!

Arquivo da Emigración Galega

A cultura galega alén mar