PROXECTO EPÍSTOLAS

----

LOCALIZACIóN: José Benito Lamas, 2941

Epístolas
57 mencións
Data Relación Remitente - Destinatario Orixe Destino [ O. ] [ T. ]
Data Relación Remitente - Destinatario Orixe Destino [ O. ] [ T. ]
Carta de Renée Mascaró Castro a María del Carmen Soler Ponce de León, sen data.
Piriápolis
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Renée Mascaró Castro a María del Carmen Soler Ponce de León, sen data.

PIRIAPOLIS URUGUAY
CAMPAMENTO INTERNACIONAL DE LA FEDERACION SUDAMERICANA DE LA A. C. DE J..

Querida Mary - No te imaginas lo bien que estamos pasando los chicos y yo.
El año que viene, si están aún con nosotros, te aseguro que vendremos juntas con los niños. Yo sé que te gustará. Sobre todo por lo bonito y lo sano que es esto.- Es un gran descanso.- Y todo lo que te puedas imaginar en cuanto a reuniones y paseos organizados son verdaderas tonterías - Yo he participado solo en una, un té en un claro del monte, y te aseguro que fué muy agradable.
En cuanto a los demás yo misma los planié y los realicé sola con el niño, y lo pasé espléndidamente-
En fin, ya te contaré.
Me voy el miércoles, y lo siento. Me gustaría quedarme más -
Cariños y besos de
Renée [sinatura autógrafa]

Lunes 26 de Febrero
–––––––––––––

Carta de Sebastián Martínez-Risco a Manuel Puente, sen data.
Bos Aires
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Sebastián Martínez-Risco a Manuel Puente, sen data.

Manuel Puente

COPIA DO ESCRITO POR DON SEBASTIAN MARTINEZ RISCO

“Despóis, e aparte de outras cousas que merescen trato mais axeitado e detido, informaréino de que fai xa días establecin contaito co noso común e ademirado amigo Otero Pedrayo encol dos estremos de que vostede me falou, e que por refirirense a Historia de Galiza, que vostede xenerosamente patrocina, teñen pra nos o meirande intrés, a saberen: parte de Prehistoria: mapa xeral, e parte do idioma. Do que Otero Pedrayo me di, podo resumir istas noticias:
Que vostedes dispoñen xa de orixinaes para un ou dous volumes, de preliminares, cos materiaes seguintes:

Prólogo-Resume da Historiografia galega … Otero
Esquema xeolóxico………………Parga
Esquema biolóxico ....………… Iglesias
Introdución xeográfica………… Otero
Etnografia e Folklore ………… Risco e Lorenzo

De iste derradeiro traballo-etnográfico e folklórico dime Otero que e obra de primeira man, e que soio a súa pubricación daría categoría internacional a Historia. Da súa Introducción xeográfica, engádeme que leva ilustración cartográfica e fotográfica.
Da parte da Prehistoria (materia de outro tomo), dime que está feita polo noso chorado Florentino L. Cuevillas, e fáltale somente a ilustración, que está facendo Xoaquín Lorenzo, inda que coa lentitude que lle impoñen as suas ocupaciós. E que ista parte de Prehistoria irá cando se rematen as ilustraciós.
Sobor do traballo do idioma, seica Iglesia Alvariño empezou outro, pro non fixo nada. Habia que nomear outro redaitor, encol de cuio punto escribiúlle Otero a Lois Tobio, indicando a Isidoro Millán, que o faria ben. Non embargantes, cree que isto non e impedimento prá saida dos preliminares, porque entende que o traballo da lingoa pode ir na Alta Edade Meia, é decir, no comén de isa edade.
Díxome, en fin, que apurará o mapa xeral, ainda que sin coñecer o formato da obra, non poderá rematarse a confección. Que sobre esto escribe a Tobio, e que o seu xuicio a ventaxe diste mapa e relativa, tendo en contra que o preliminar leva moitos mapas rexionaes e de comarcas.
Iso e todo o que podo informarlle, amigo Don Manuel sobor do encárrego que me deu. Aledaréime de que as novas lle sexan úteis para botar a andar esa obra, tan agardada, verdadeira honra de Galicia e de vostede non dúbide en pedirme que lle amplie a información si o precisa. Cantas axudas lle prestemos con ise gallo, serán poucas.-“

[sen asinar]
-----------------------------------------------------------------------

1961-01-12
Carta de Manuel Puente a Lois Tobío Fernández, 1961.
Bos Aires
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Manuel Puente a Lois Tobío Fernández, 1961. en 12/01/1961

Manuel Puente
Buenos Aires Enero 12 de 1961
Señor Don
Luis TOBIO
MONTEVIDEO (URUGUAY)

Meu muy estimado amigo:
En primeiro vayan os meus desexos de un feliz aninovo para vostede e a sua familia, e agora refírome a copia da carta a Don Ramón OTERO PEDRAYO que lle enviei por Carlitos ABRAIRA (que por defecto do carbónico estaba borrosa– lle remito outra mais clara), na misma lle digo a Don Ramón que vostede lle pedirá a parte que falta do traballo de el, rógolle polo tanto facelo axiña para gañar todo o tempo que se poida.-
Na devandita carta digo que vaixo a miña responsabilidad económica está autorizado por min para resolver todo o necesario para a impresión de a Historia de Galicia –confirmolle a vostede o que lle escribín a Don Ramón, e convimos personalmente na sua casa, esto é –que lle ordene a Don Ramón ou conveña cos colaboradores desiñados ou outros, o que vostede considere necesario para a termiñación da obra.-
En canto os materiaes no seu poder –colaboraciones, debuxos e mapas– proceda tamén con toda libertade –o que non lle guste desbóteo– e co que sirva proceda a facer imprimir os primeiros tomos contratando como mellor lle pareza, é avisándome solamente para abonar as cuotas que vostede conveña.-
Respecto a o que falta do traballo de Don Ramón –fíxose aquí toda a búsqueda infrutuoxamente, en canto o mapa de Galiza veremos si o encontra SEOANE.-
Repasei a carpeta de correspondencia que teño de Don Ramón en procura de algún dato que poida interesarlle a vostede, e me decido a enviarlle as cartas orixinales que coido de intrés, así como copias de algunhas miñas, que lle rogo conservar para tornalas o meu arquivo cando vostede decida.-
Termiño póndome a sua disposición para calquer aclaración etc que considere conveñente, con unha aperta do seu amigo e,

S S S Manuel Puente [sinatura autógrafa]

1961-02-03
Carta de Ramón Otero Pedrayo a Lois Tobío Fernández, 1961.
Trasalba
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Ramón Otero Pedrayo a Lois Tobío Fernández, 1961. en 03/02/1961

Trasalba, Ourense 3 do febreiro 1961

Sr. D. Lois Tobio
Meu querido e lembrado amigo: Sua carta tróuxome a meirande alegría. Estiven de viaxe. Por iso demorei a resposta. Escribireille con regolaridade. Eiquí os amigos colabouradores desconfían da pubricación. Soio ca saída de un bó volume renascería o entusiasmo. Xa lle escribirei con mais calma. Istas letras son soio de agradecimento. Vai a concrusión do prólogo xeográfico. Pois iso e non Xeografía é o meu traballo. Cecáis estaria ben unha Bibliografía xeográfica de Galiza. O mapa grande vaise demorar moito. ¿Que tal unha boa fotografía do Venerable Fontán?. É grande e boa a ilustración cartográfica. Mire si fai falla algunha fotografía maís, por exempro, de Vigo.. A Prehistoria pode estar en pouco tempo. Igual a hestoria dos Peleníraxes por Carro.. Do demais hai moito traballado e sin orgaizar.. O interesante é a pronta saída do volume de Etnografía, verdadeira obra prima, que xa perde por o moito tempo de agarde. O Risco xa non traballa con gosto máis do que en cousas literarias.. Enfín, dentro de dous días lle escribirei.. Sua carta devolveume a confianza. Saudos da miña muller. Lembranzas na sua casa. E ós amigos
Sempre seu vello aluminador [¿?]
R. Otero Pedrayo [sinatura autógrafa]

1961-02-11
Carta de Ramón Otero Pedrayo a Lois Tobío Fernández, 1961.
Ourense
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Ramón Otero Pedrayo a Lois Tobío Fernández, 1961. en 11/02/1961

Ourense 11 febreiro 61

Sr. D. Lois Tobío - Montevideo

Querido e lembrado amigo: Estou moi ledo ca nova orgaización da que xa foi chamada a "Grande e Xeneral Estoria". Débolle falar con absoluta sinceridade. O empeño precisaría unha verdadeira orgaización e unha forte base económica. Os colabouradores propostos ou os mais desconfían. A vida é dura e os traballos de investigación lentos. Custan moitos as tempadas nos arquivos e as fotocopias. Sin falar por hoxe do orixinal en poder de Vde. vóulle mañifestar o estado do traballo: A) feita, con ben poucos engadidos e notas por Xaquín Lourenzo, a Prehistoria, por o inesquescente Cuevillas: b) feito un volumen enteiro de historia das Pelerinaxes dende as orixes deica hoxe por S. Xesús Carro: Vde sabe seu caraiter; quixo traballar soio; c) de Idade Meia por Ferro e por mil listas de fontes no Arquivo Histórico Nacional cuias papeletas eu gardo; d) de Idade Moderna tamen moita nota de fontes. Pro hai de esculcalo todo ben deitamente ben pagando fotocopias. Hai tamén moitas fontes de outros arquivo de época celto-román di Bouza ter traballado moito; quedamos en que a outra Idade Meia a fixera Ferro e a baixa Ferro ou Filgueira facendo dende logo Filgueira a Poesia medieval. No sei si cumprira. Chamoso Lamas fará non o dubide a historia do Arte. Eu quedeime co XVIII e XIX, fora [?] da cultura, e traballo moito. Coido que en dous anos podo ter rematados os dous volumes. ¿E o demais? ¿Que se mete co XVI e XVII? Compre unha nova orgaización e moito diñeiro. Por o pronto será gran cousa que saia a Etnografía. O Risco está vello e doente. Coido que sere orixinal está cheo de cravos.. Saidos os dous, ou o Tomo [¿?], xeografía, xeoloxía, bioloxía, etnografía –hai de pensar no demais a base de non seguire un orde cronolóxico esaito.. Enfin, agardo a sua opinión e sigo traballando no meu. Ben sei que D. Manuel gastou en [¿?] moito diñeiro. Debeu ser ouxeto de algun engano nas imprentas. Pidolle a sua opinión. Francamente sin cartos os mais dos colabouradores non traballan entendendo honorarios de investigación e de obras feitas. Falarei con Aquilino sobre o tratado de historia da lingoa que pode saír en calquer tempo. Escríbame. Saudos na casa. Sempre o vello amigo

R. Otero Pedrayo [sinatura autógrafa]

1961-03-23
Carta de Ramón de Valenzuela a Lois Tobío Fernández, 1961.
Bos Aires
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Ramón de Valenzuela a Lois Tobío Fernández, 1961. en 23/03/1961

Castelar - 23 - Marzal 1961

Querido Tobio:
Somentes duas liñas pra vos decir que Marivi e mais eu viaxaremos ahí o mércores 29. Imos no vapor das 8 da mañan a Colonia. Pensamos volver o Domingo de tarde ou luns de mañan.
Decidenos se queredes que vos levemos algunha cousa de eiqui.
Este noso viaxe foi un pouco de arroutada, disposto dun intre pra outro sin outro quefacer mais que vervos a todolos amigos.
Deica o 29 apertas
R. [sinatura autógrafa]

[nota manuscrita de Mariví Villaverde, dirixida a Mª del Carmen Soler, a súa dona]:
Querida María del Carmen: Me siento muy ilusionada pensando en que pronto voy a veros. Dile a Constanza que le contaré nuestras experiencias teatrales.
Abrazos y hasta pronto

Mariví [sinatura autógrafa]

1961-04-13
Carta de Manuel Puente a Lois Tobío Fernández, 1961.
Bos Aires
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Manuel Puente a Lois Tobío Fernández, 1961. en 13/04/1961

Manuel Puente
Buenos Aires Abril 13 de 1961

Señor Dn.
Luis TOBIO
MONTEVIDEO (R. O.)

Meu estimado Don Luis:
Aprobeito o viaxe a esa do hirmán Abraira para contestar a sua de data 6 do Cte.-
Non recibín a visita de Barreiro, nin pola miña parte penso resolver nada, xa que deixei nas suas mans contratar con quen a vostede lle parezca mellor, sin ter somentes en conta algún pesos menos, sinón calidade de traballo e menos preocupacións; dos tres presopostos traídos por Prada paréceme que o mais convenente é o de Colombino, pero Ud resolva e dígame o que acorde como pago adelantado para mandarlle un cheque de ese Banco de Galicia.-
Don Ramón escribiume fai uns días por primeira vez desde a miña carta que Ud conoce, infórmame que está en correspondencia con Ud e nada mais; ahora eu creo que convendria lle escribir Ud sobre o que falamos –esto é– que Ud lle pida canto se lle debe a cada un dos que xa fixeron traballos incluso el, e que lle dea o presuposto dos outros traballos que faltan, para situar eu en Galicia os fondos necesarios para o cual conviria irlle escribindo a Fernandez del Riego según a sua idea, de que fora el o Administrador, aceptado por mín con moito gusto.-
Convén tamén non esquecer de repetirlle os da terra que cada un dos colaboradores debe renunciar os dereitos de autores ecétera.-
Alégrome moito que Ud. se dera conta da falta do capidoo da música popular galga e estou de completo acordó co seu pedido a Don Ramon.
En espera da suas noticias saudo moi afectuosamente,
S S S
Manuel Puente [sinatura autógrafa]

[nota manuscrita escrita a lápiz, por Lois Tobío]:
Cont. 18-IV

1961-05-04
Carta de Manuel Puente a Lois Tobío Fernández, 1961.
Bos Aires
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Manuel Puente a Lois Tobío Fernández, 1961. en 04/05/1961

Manuel Puente
Bmé. Mitre 1263
BUENOS AIRES
Buenos Aires Mayo 4 de 1961

Señor Don
Luis TOBIO
Casilla Correo 149
MONTEVIDEO-URUGUAY

Meu querido Don Luis:
Recibín su carta del 18 de Abril e non puden contestar antes porque pasei uns dias muy aterefado –con varias cousas– presentación de liquidación de Réditos que debe compor un mesmo, e lios en outras actividades que me tiberon e teñen absorvido.-
Alégrome que arranxase con Barreiro a impresión.-
En canto o mapa creo que mellor seria facer intervir a Alvaro Gil que foi o que lle abonou o cartógrafo que os fixo, que e de Madrid, o por que tamén ten no seu poder unha suma de Pesetas –escriballe pois mañan sobre este asunto e espero que así poidamos ter a solución máis pronto.-
Respeto a composición en corpo 12/12, e certo que seria mellor pero debemos considerar si a obra non se encareceria demasiado, con todo o que hay que agregarlle, refírome o precio que vay a resultar para a venda que e o que me está preocupando, porque pola miña parte tamén me inclino o mellor– deixo enton que vostede resolva o que lle pareza.
Respecto a parte material, estóu disposto a constituir ahí un fondo de garantia, si elo e necesario, por todo o valor da obra, co fín de ir abonando a medida que avance o traballo, para esto e o arranxo do contrato irei a esa no transcurso da semana que ven.-
Afervoados saudos do seu amigo
Manuel Puente [sinatura autógrafa]

[nota manuscrita ao final da carta]:
Incluyo copia da carta a Alvaro Gil a que escribo oxe

1961-05-11
Carta de Ramón Otero Pedrayo a Lois Tobío Fernández, 1961.
Trasalba
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Ramón Otero Pedrayo a Lois Tobío Fernández, 1961. en 11/05/1961

Trasalba, Ourense, 11 do maio 1961.
Sr. D. Lois Tobío
Montevideo

Meu querido Tobío:
Apertas. Pensando sempre nos amigos sobre todo nos de lonxe nista verde soedá trasalbesa escondida polo canto do cuco. ¡Que ben nestora comendo churros na Ferradura por as nove da mañán e mirando víbrar as torres cas balaladas da Ascensión!.. Eíqui os colabouradores da "Historia" pensada por Manuel Puente mañifestanse esceuticos, procuran non falar do problema quezáis por non amolarme a min. En tantos anos a Etnografia –non penso no introito xeografico– poido ter dado bos froitos e enqueito o nome galego en todo o mundo culto.. O traballo do Risco ten valeiros. O Risco xa non está pra traballos fortes. Peteira lixeiramente en materias literarias e deixase levar por a vaidade. Si a Etnografía saira co nome de Risco voltaría o seu verdadeiro rango.. O proieuto require – por agora e soio pra "internos"– si se levar adiante outra orgaización, cunha forte base económica e unha oficina ou centro reitor e orgaizado con ficheiros e todo o necesario. Cos cartos empregados teñense feito milagres. Pro hoxe a vida está moi outa. ¿Como se vai soster un inquerito de meses en arquivos? Eiquí hai unhas pesetas de Puente o meu nome na Sucursal do Banco da Cruña en Ourense, unhas 23 ou 30 mil que non emprego agardando novas guías. O volume da Prehistoria e o das Pelerinaxes en conxunto están dispostos pra ben logo. Do demais hai calicatas esporadicas. Eu teño moito do XVIII e XIX e en dous anos podería arranxar maís dun volume. Son un vello, 73 feitos. Vou ter con Vde unha correspondencia regular. Quixera saber sua aspiración concreta. Quixera as veces deixar a direición pois non responden eistremados [¿?] na longa agarda do primeiro tomo. Compría un esquema, semellante ou millorado do que se acordou con Seoane. Por certo que Seoane non me puxo nunha soia letra. Na editorial "Citania" estabase imprimindo unha vida anovelada de Rosalía que ali deixei o 59 e non sei como vai. O importante é na "Historia" un criterio e vontade segura. Saudos na casa. Sempre o vello amigo que moito lle quere
Ramón Otero Pedrayo [sinatura autógrafa]

1961-05-23
Carta de Manuel Puente a Lois Tobío Fernández, 1961.
Bos Aires
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Manuel Puente a Lois Tobío Fernández, 1961. en 23/05/1961

Manuel Puente

Buenos Aires 23 de [maio] 61

Señor Dn.
Luis TOBIO
MONTEVIDEO

Meu estimado Don Luis:
Como ainda non recibín a carta que vostede me anunciou en esa, escríbolle para informalo e rogarlle que me envie copia, por consello de PRADA que me dixo que aguardara, porque a correspondencia de ahí acostumbra a tardar, non lle escribín antes.
Po lo mensaxeiro do Banco de Galicia mandeille copia da carta que lle entreguei o xerente, para que abonaran po la miña conta as facturas que co seu visto bó lle foran presentadas para os gastos da historia, espero que elo mereza a sua aprobación, e rógolle que de cada factura etc, pida copia e que ma envie para o meu goberno co a conta do Banco.-
Nada mais por hoxe,
Reciba unha aperta do seu amigo y S S
Manuel Puente [sinatura autógrafa]

[Nota manuscrita a lápiz por Lois Tobío]:
Cont 31 maio 1961 mandándolle copia do presuposto de Barreiro

1961-06-17
Carta de Manuel Puente a Lois Tobío Fernández, 1961.
Bos Aires
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Manuel Puente a Lois Tobío Fernández, 1961. en 17/06/1961

Manuel Puente

Buenos Aires Junio 17 de 1961
Señor Don
Luis TOBIO
MONTEVIDEO-URUGUAY

Meu querido Don Luis:
Contesto a sua carta 31 Mayo, e aprobeitando a ida a esa de un rapaz amigo de ABRAIRA enviolle por el a presente, xa que no correo actualmente non se pode confiar; Xunto a esta encontrará carta para BARREIRO Y RAMOS S.A. (e unha copia pra vostede) aceptando o presuposto, como Ud me indicou, si no está do seu gosto devólvama co as correccions que lle parezca para facerlle outra.-
Sinto que debamos considerar perdida a carta donde me dixo enviava as mostras de tipo 10 e 12-e sobre este punto repítolle que vostede resolva, pois a mín tamén me vai a gustar mais en corpo 12.-
PRADA anda forzando a SEOANE para lograr os dibuxos ou fotografías – e tamén vamos a buscar por outros lados, do que sexa lle escribirei axiña.
ALVARO GIL, non recibin contestación, e comenza a preocuparme, voulle a repetir a carta.
Reciba unha aperta do seu amigo
Manuel Puente [sinatura autógrafa]

1961-06-26
Carta de Manuel Puente a Lois Tobío Fernández, 1961.
Bos Aires
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Manuel Puente a Lois Tobío Fernández, 1961. en 26/06/1961

Manuel Puente
Buenos Aires Junio 26 de 1961

Señor Don
Luis TOBIO
MONTEVIDEO-URUGUAY

Meu querido Don Luis:
Acaba de chegarme a sua data 21 corrente e aprobeitando que o noso amigo CANABAL viaxa hoxe para ahí, envíolle a carta datada o 17 do corrente que non levou o conocido de ABRAIRA.-
Mándolle un sobre con fotos etc, entregadas a PRADA por SEOANE; e todo o que lle deu con encárrego de llas devolver –creo que apenas si lle servirán algunhas;– estamos ocupándonos de conseguir outras, pois un tal HERMIDA trouxo unha película de Galiza e díceme que tamén ten fotos –e un aficionado cineasta de La Plata tamén fai algúns anos espuxo boas fotografias, estamos ocupándonos de buscarlas e mandarllas dentro uns dias; O patronato de Turismo Español dice que ten boas postales de Galiza, aquí non poidemos conseguir nada, ¿poderia vostede ver si a representación de ahí lle facilita algo?.-
Tamén lle recomendo ver entre os dibuxos etc, de Xoaquín LOURENZO que me parece recordar a existencia de algo axeitado.-
Alégrome saber que xa comenza a correxir as probas de imprenta do primeiro tomo.-
Esperando poder mandarlle dentro poucos dias outras fotos –envíolle unha aperta,
S S S
Manuel Puente [sinatura autógrafa]

P.D.
A dirección de Del Riego es la misma que Ud anota
Progreso 12, 5º izquierda VIGO.-

1961-06-26
Carta de Carlos Tobío Fernández a Lois Tobío Fernández, 1961.
México, D. F.
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Carlos Tobío Fernández a Lois Tobío Fernández, 1961. en 26/06/1961

Junio 26/61

Sr. Luis Tobio

Querido Luis: recibi tu carta del mes de marzo. Me alegra que esteis bien y disfruteis de esa vida sosegada y apacible que, a medida que pasan los años, es lo que mas se desea.
Mi nuevo negocio marcha bastante bien. Paso apuros porque compro todo al contado y vendo a crédito, pero hay buena utilidad. La disminución del turismo me perjudica algo las ventas, pues el gringo, medroso y comodín, se retrae de acudir a México a causa del problema de Cuba y la actitud del gobierno de aqui al respecto. Algunas manifestaciones antiyanquis fueron suficiente, exageradas por la prensa americana, para debilitar la oleada de turistas que en esta temporada acuden a México. Tienen recelo y temor hacia estos países de habla española, que juzgan pintorescos pero bárbaros y peligrosos. Sin embargo, esta crisis se juzga pasajera, y se espera que para Julio y Agosto mejoren las cosas. Creo que ya te dije que vendo, mediante agentes, plateria y curiosidades mexicanas en las poblaciones fronterizas, y por tanto mi negocio depende directamente del movimiento turistico. Mi fuerte es la venta de unos cuadros hechos con plumas pintadas, que representan pájaros tropicales y motivos típicos. Una antigua artesania indigena, minuciosa y llamativa, que tiene gran aceptación entre americanos, al igual que la plata labrada de Taxco, que tambien trabajo en regular escala. A primeros de Julio voy a salir a Tijuana, en la misma frontera (casi 3.000 kms. de México!), a vender y cobrar. Trataré de pasar al lado americano, y, sí me dejan, me llegaré a San Diego y los Angeles.
No creas que cambio de actividades por gusto, o por tener espíritu emprendedor. No sirvo para el comercio, ni me gusta la industria o los negocios. Simplemente, las circunstancias obligan y, puesto a hacerlo, hay que hacerlo lo mejor posible. Tal vez si hace años hubiera topado con un empleo cómodo, seguro y bien retribuido, me hubiera conformado con un medio tono y mediano pasar. Pero no fué así, y ahora tengo menos tranquilidad pero mas posibilidades de, algun dia, ir a donde me dé la gana y vivir como se me antoje.
En días pasados recibí un pequeño libro de Carlos de Rama. "Itinerario español". Supongo lo conocerás. Sus observaciones causan desolación. Parece que fueran hechas hace 30 o 40 años. Estancamiento, miseria, atraso por todas partes. Habla de 50% de analfabetos. Sin embargo, informes de otras fuentes, no concuerdan. Es imposible formarse un juicio claro de España. Nunca una situación fué juzgada en términos mas contradictorios. En todas las opiniones pesa demasiado el prejuicio, el partido tomado, la simpatía o antipatía. Creo que Rama no escapa a esto, no obstante lo mucho que hay de cierto en sus notas.
Estoy comprando en Madrid un piso que, desde hace 30 años, ocupan los familiares de Carmen y que está a nombre de ella. Como tiene renta congelada y el inquilino tiene opción para comprarlo a precio de ganga (130.000 pts.), creo que hago un buen negocio. Está en la Glorieta de Bilbao, y su valor en venta libre es 3 veces superior. Al menos el dia que vuelva a España tendré donde meterme.
Tuve noticias de Maruja respecto a Jesús. Está indignada. Se marchó del Sanatorio sin estar curado, y no avisó a nadie. De lo que Maruja me dice se aclara algún angulo nuevo de la personalidad de nuestro hermano. Parece bastante irresponsable y absolutamente indiferente a las cuestiones prácticas. Dice Maruja que esta ya cansada de seguir sosteniéndolo, al igual que los otros hermanos, y pagar sus deudas en Madrid. Creo que tiene razón; es muy bonito ser estudiante perpétuo, pero a los 36 años no se debe vivir a expensas de la familia.
Tio Pepe estaba refugiado en Miami, al igual que toda la "gente bien" habanera que la escoba de Fidel arrojó al basurero de Florida. Parece que esperaba la caida de Castro, pero en vista de que la cosa, en vez de madurar, se pone cada día mas verde, decidió irse a vivir a Coruña. Amargo y justo final para un anciano que ve derrumbarse el mundo en que vivió su vida holgazana y dulce.
Aquí, el castrismo ha hecho fuerte impacto entre la juventud, sobre todo universitaria. Es la primera vez que veo entre esta gente, apática, inservible, algo que sacude su modorra política. El gobierno y el partido oficial, con su estructura burguesa y su Revolución apolillada, estan un tanto alarmados. Se habla de "una Revolución contra la Revolución". Cárdenas, como siempre, a la vanguardia, aunque frenado por presiones de arriba. De otro lado, el clero empieza a estar activo. Tambien mi hija Carmen, al igual que muchos hijos de refugiados, se contagió del sarampión castrista. Ahora quiere ir a Cuba para el 26 de Julio, con un grupo de estudiantes invitados por Castro. Como no la dejo, me llama reaccionario y burgués. ¿Que te parece?
Abrazos de todos nosotros para tu gente, y en especial para ti de
Carlos [sinatura autógrafa]

1961-06-29
Carta de Manuel Puente a Lois Tobío Fernández, 1961.
Bos Aires
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Manuel Puente a Lois Tobío Fernández, 1961. en 29/06/1961

Manuel Puente
Bos Aires 29 Xunio 1961

Sr. Don Luis Tobio
Meu querido Don Luis,
Confirmandolle as cartas que lle mandei por Canabal, informolle que oxe fumos con Prada a ver unha coleccion de varias miles de fotos de Galicia que ten un Sr. Hermida sacadas por el na terra, tratase de un Ourensan aficionado a ese arte.
Separamos 100 (e dicir separounas Prada) consideradas axeitadas para o ouxeto que se requir, as que seran levadas por Prada o proximo dia 8 –que irá a esa con unha Comisión do Centro Galego a esperar a Martínez Rico o seu paso por ahí o dia dez.
Apresurome a comunicarlle esto para que vostede sepa a que aterse.
Reciba un aperta de
S S S
Manuel Puente [sinatura autógrafa]

1961-07-28
Carta de Francisco Fernández del Riego a Lois Tobío Fernández, 1961.
Vigo
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Francisco Fernández del Riego a Lois Tobío Fernández, 1961. en 28/07/1961

EDITORIAL GALAXIA, S. A.
Reconquista, 1
Teléfono, 8204
VIGO - 28-xulio-1961

Sr. D. Luís Tobío Fernández
Montevideo

Meu querido amigo:
Recibín a túa carta do 19, pero ningunha outra chegóu, en troques, ó meu poder. Si así non fose teríache respostado coa puntualidade con que adoito facelo.
Vexo que no envés do sobre figura unha nova direición. Nada sabía que te trasladaras de domicilio, e témome que non recibas os libros de Galaxia que seguimos remesando ó anterior enderezo.
Con relación ás encomendas que me fas, debo manifestarche o seguinte:
Hoxe mesmo, por correo aéreo certificado, mandeiche unha coleición de 42 fotos de paisaxes, vilas, etc. Algunhas delas coido que son boas. Podes escoller as que milor che parezan. Andiven de cabeza pra as precurar, valéndome dunha xente e doutra. Si me tiveras concedido algún marxe de tempo, seríame máis doado conseguir series completas.
Ontes escribinlle a Parga Pondal no senso que me indicas. Cando me conteste, informareite do que diga.
Escribo moi de presa, porque ando cheo de atafegos que non me permiten respiro. Outro día fareino máis de vagar.
Non deixes de me comunicar a receición das fotos, pra a miña tranquilidade.
A forte aperta de sempre, de
Fernández del Riego [sinatura autógrafa]

1961-07-28
Carta de Lois Tobío Fernández a José Suárez, 1961.
Montevideo
Punta del Este
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Lois Tobío Fernández a José Suárez, 1961. en 28/07/1961

Montevideo, 28 de julio de 1961

Señor
José Suárez
–––––––––––––––
Mi querido amigo:
Como ya te ha dicho Canabal, tengo necesidad de conseguir buenas fotografías de paisajes, pueblos y también algunos monumentos de nuestra tierra para la historia de cuya edición me he encargado. Esas fotografías están destinadas principalmente a ilustrar la primera parte de la introducción que es una síntesis geográfica escrita por Otero Pedrayo. Por consiguiente me interesa, sobre todo, lo que refleje paisaje rural o urbanos.
Mucho te agradecería que me pudieras proporcionar este material, que sin duda tienes en abundancia. No sé como podríamos seleccionarlo pues, seguramente, debes tenerlo casi todo en negativos. Tal vez podría dejarlo a tu buen criterio (20 ó 30 fotografías serían suficientes). Se trata, repito, de comentar geográficamente las descripciones de Otero Pedrayo sobre montes, valles, ríos, costas, rías y también pueblos (vistas generales que reflejen la ubicación y paisajes circundantes).
Espero tus prontas noticias sobre este asunto con la indicación de lo que podría costar este trabajo.
Recibe un abrazo de tu buen amigo
[sen asinar]

LT/pe

1961-07-30
Carta de Ramón Otero Pedrayo a Lois Tobío Fernández, 1961.
Trasalba
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Ramón Otero Pedrayo a Lois Tobío Fernández, 1961. en 30/07/1961

Trasalba 30-VII-61
Sr. D. Luis Tobío
Montevideo

Querido amigo: Moi ledo ca sua carta. Devolvolle o esquema xeografico. Coido que así vai ben. Trátase de un limiar xeográfico e non de unha xeografía. E concedín moito as chamadas dos ríos e da costa. Penso que a cartografía é do millor. Mandarei unha presa máis de fotos. Quixera saber en canto tempo. Eiquí domina a preguiza. Escríballe a Parga. Estou abraiado ca morte súpeta de Aquilino Iglesia Alvariño. Estiven co il o 27 en Sant Yago, tan bon e ledo e bebedan. Morreu o 28 cando xa eu estaba eiquí. Xa o libro tén de levar unha necroloxía. Hai que procurar quen faga a historia da lingoa pra pubricar polo común da Idade Meia. Quezais Isidoro Millán González Pardo, ¿? ativo de Pontevedra. Estarei en Sant Yago mañán e buscarei consello. Non sei si a Introducción vai coa Etnografía. Coido que non. Pois abultaría demais o volume. Estou contento agora novamente por mirar pubricada a Etnografía. O pior vaí ser a revisión. O Risco non está hoxe para traballos serios. De todos xeitos pídalle cando tería a sua idea xeneral da obra. Eiquí os mais desconfían ca longa demora. Hanse animare o locir a portada impresa. Saudos na casa. E ó filliño. Con apertas a Canabal grande, puro e cerme galego, e o apaixoado e consecoente Crestar.. Penso que M? Risco-Macías deixaria ben posto noso pabellón e seu nome. Adeus. Sempre o vello amigo
Ramon Otero Pedrayo [sinatura autógrafa]

1961-08-27
Carta de José Suárez a Lois Tobío Fernández, 1961.
Punta del Este
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de José Suárez a Lois Tobío Fernández, 1961. en 27/08/1961

Punta de Este 27 -VIII-1961

Querido Tobío: Perdóname si non che mandei as fotos tan pronto como eu houbera querido. Problemas de papel e de seleccion motivaron un pequeno retraso. Espero que che sirvan de algo, o que non será pouco porque non é posible encarar un trabalo como iste, sin un plan previo, e sin pensar, o facer as fotos, que han de cumplir unha misión concretar como a que a ti che encomenadaron.
Si me escribes, certifica a carta ou mándaa por O.N.D.A. porque a que tu me anunciaches non chegou nunca.
Unha aperta de bo amigo
Pepe Suárez [sinatura autógrafa]

1961-09-06
Carta de Francisco Fernández del Riego a Lois Tobío Fernández, 1961.
Vigo
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Francisco Fernández del Riego a Lois Tobío Fernández, 1961. en 06/09/1961

[Vigo]
6-set.
1.961

Sr. D. Luís Tobío Fernández
Montevideo

Meu querido amigo:
Recibín a túa do 10 de agosto pasado. Demorei un algo o respostarche, porque andiven a matinar sereamente na proposta que me fas. Por outra banda, tamén Otero Pedrayo leva unha tempada en Santander, e non voltará a Galicia ate meiados de mes.
Si os moitos agobios que pesan riba de min non me fixesen dubidar, teríache escrito a volta de correo, acollendo con entusasmo a idea de colaborar contigo dende eiquí, no choio de levar avante a Historia de Galicia. Pero son tantas as obrigas que hei de atender, que sentín medo de comprometerme a te axudar. Porque, craro está, a axuda ten de ser efeitiva no orde dos logros que se tencionan. Ben me decatei, dende o primeiro intre, que Otero non era o home chamado a iste labor, que non vai co seu temperamento. E, seguramente, il agradecería que se lle aforrasen os traballos engorrosos, alleos á tarefa inteleitual de dirixir a Historia. Niste senso, comprendo cales son os teus propósitos, i eu, por razós de galeguidade e de amistade contigo, non podería negarme a secundalos.
Trataréi, pois, de facer todo canto esteña nas miñas mans, pra normalizar o traballo que eiquí me encomendes. Nembargante, non quería deixar de te advertir que apenas dispoño de tempo pra nada. Unha das cousas que máis horas me ausorben e máis preocupaciós me causan, é Galaxia. Mesmamente, porque a vida comercial da Editora esmorecía, tiven que me faguer cargo da direición da Xerencia, e todas as horas me son poucas pra revitalizar e dar novos pulos á empresa. Ademáis, agora ando metido na creación dunha grande Biblioteca, que se nutrirá cos fondos que posee Penzol, e que nos donóu pra tal fin. Xa temos alquilado o local, e contamos coa promesa de outras interesantes aportaciós bibliográficas. Queremos chegar a facer un importante centro de estudo, no que centralizaremos, reproducidos en microfilm, cantos documentos de interés romanístico andan esparexidos polas bibliotecas estranxeiras. Dise xeito poderemos chegar a dispoñer dun valioso centro, pra que os universitarios galegos traballen debidamente sin necesidade de saír de Galicia. Velahí, pois, unha nova laboura de envergadura, en cuia orgaización tamén me comprometín.
Polo demáis, decátome sobradamente das razós que espós na túa carta, e que considero xustificadísimas. Conta polo tanto conmigo, dende agora, pra o que me sexa posibre facer. En tal senso deberás sinalarme, periódicamente, os puntos concretos do que hei realizar de acordo co plan trazado por tí.
Xa falei con Parga, sobre o asunto da parte xeolóxica da Historia. Autorizoume pra que che comunicase que podías seguir avante co texto que ahí tes, pois renuncia a toda correición.
Non quero iniciar xestión algunha, ate que teñas a conformidade de Otero. Non por outra cousa, sinon por delicadeza e respeto á súa persoa.
Supoño que Alvaro Xil non falaría co cartógrafo sobre a reprodución do grande mapa estraviado. Digo isto, pola esperencia de outras cousas semellantes. Si consideras que ainda hai tempo de emprincipiar unha nova xestión, indícame o prazo de que podo dispoñer, e comunicareime co cartógrafo a traveso dun amigo común.
Con respeito á música popular na parte etnográfica da obra, i estando fora deiquí Bal e Gay, non vexo persoa axeitada e de solvencia que puidera encarregarse do asunto. Seméllame que non estaría mal encomendarllo a Pita.
E isto é todo polo de hoxe. Recibe a forte aperta de sempre, de
Fernández del Riego [sinatura autógrafa]

1961-10-02
Carta de Emilio Pita a Lois Tobío Fernández, 1961.
Bos Aires
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Emilio Pita a Lois Tobío Fernández, 1961. en 02/10/1961

Buenos Aires, 2 de Octubre de 1961.

Sr. Luís Tobío.
Montevideo

Benquerido Tobío:
Os amigos Prada e Puente, déronme traslado dos teus desexos de que eu podería redactar un pequeno traballo encol da música popular galega, para engadir á Historia de Galicia que, gracias ao teu grandeiro esforzo, sairá axiña.-
Como comprenderás á noticia non deixou de encherme de satisfacción; e acarón desa satisfacción a dúbida de si as miñas cativas condiciós son de abondo capaces, para figurar xunto as outas persoalidades que tratan os principales temas de dita Historia.- Creo sinceiramente, que hai na Terra, e fora dela, quen pode faguer ese traballo moito millor que eu; por eso creo que nesta oportunidade pesou á túa amical estimanza hacia miña persoa, tantas veces posta de manifesto e que agradezo en todo canto val.- Agora ben, si tí crées que á miña colaboración pode servir de algo, non terei mais remedio que acatar a túa decisión.-
Si a túa resolución é definitiva, ainda que os amigos Puente e Prada, déronme a lér unha nota túa onde eispresas o que estimas comenente debe ser dito traballo, breve e conciso, a mín gostaríame indicaras cantas follas escritas a máquina, doble espacio (tipo carta ou oficio) consideras debe tér o mesmo, e tamén si é interesante engadir algunha bibliografía.-
Prégoche as túas noticias, sin reservas, e con cordiales lembranzas para María del Carmen e fillos, de todos nós, recibe a aperta forte e cordial de sempre,

Emilio Pita [sinatura autógrafa]

1961-11-05
Carta de Ramón Otero Pedrayo a Lois Tobío Fernández, 1961.
Ourense
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Ramón Otero Pedrayo a Lois Tobío Fernández, 1961. en 05/11/1961

Ourense 5-XI-1961

Sr. Dn. Lois Tobío
Montevideo

Meu querido amigo: Abrazos. ¿Porque na entrada do inverno e cunhas voltas por Sant Yago lémbrase un máis vivamente dos amigos?. Agardo letras de Vde sobre a Historia. Precísase un novo sistema e nova finanzación. Eu entendereime direitamente con Vde. Escribireille todos os meses. Noso amigo Sebastián M. Risco Macías tróuxome recados e indicaciós. Hoxe limitareime a tres probremas:
O estudo de Aquilino Iglesia –q.D.t.– pode servir con algunha demudanza no tono que non caia na pura doutrina e teoria. Nisto estaba o propio Aquilino conforme. Aseguroumo xa no vran saíndo da catedral falando entramos na Quintana e na Rúa Nova e houberao il feito de non o coller de sutoque a morte.
Pra o grande mapa de Galiza compre saber o formato do volume. Si me di con xusteza as dimensios e outras notas de acomodamento mándase facer o Instituto Geográfico pidindo diante presuposto.
As modificaciós no traballo de Aquilino debíaas facer Vde que está en xornaleira relación co senso e esprito dos emigrados, de isa rexa Galiza. Pois coido que debe ire no principio da obra.
Eu teño 73, case 74 anos, con enerxia de abondo pero amingoada pola doenza da perna esquerda e tamén –entre vellos amigos pódese dicir– pola merma económica que supón a xubilación da cátedra e o cativo prodoito do capital en terras. Hoxe só é sentimento ó que me cingue os eidos herdados que non deixarei como non teña moita precisión. Hai que pensar noutro direitor mais novo e proveitoso. Farei e sigo traballando no meu XVIII e XIX.
Saudos a Canabal e sua boa xente. Escribireille. E a Crestar. E na sua casa.
Sempre o vello amigo
R. Otero Pedrayo [sinatura autógrafa]

1961-11-16
Carta de Manuel Puente a Lois Tobío Fernández, 1961.
Bos Aires
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Manuel Puente a Lois Tobío Fernández, 1961. en 16/11/1961

Manuel Puente
Buenos Aires Noviembre 16 de 1961

Señor Dn
Luis TOBIO
José Bto. Lamas 2941
MONTEVIDEO-Uruguay

Meu estimado Don Luis:
Contesto a sua estimada carta del 25/10 chegada con moito retardo.-
DEL RIEGO: Como entendin que primerio me iva escrebir vostede propondolle o plan que vostede resolvese, quedei a espera das suas noticias sobor da aceptación para facerlle chegar fondos que estan agora espallados en poder de Don Ramón-Alvaro Gil etc, de maneira que digame vostede si Del Riego aceptou o encárrego, si debo escribirlle.-
Don RAMON: fai tempo que non me escribe, cando estubo por eiquí Don Sebastián MARTINEZ RISCO encargueille falar con Don Ramón sobre dos capítuos que faltan para a historia e sobor de esto recibín o que lle transcribo que como verá non dí nada novo en que poidamos vasarnos, pero como confio na vontade de MARTINEZ RISCO para axudar no que poida pra historia escribireille sobor desto e igualmente o farei sobor o que vostede me indique.-
O MAPA GRANDE: o están facendo en Madrid coa intervención de "BEN CHOSEI", de maneira que como creo que irá pegado, seria bén que para non retrasar o traballo na encuadernación puxeran un papel doblado no lugar correspondente, para ser remplazado logo polo mapa, pois vai a tardar porque o cartógrafo estaba fora de Madrid este novo mapa vai costar 40.000 pesetas.-
NOME DA EDITORIAL: conven porlle "EDITORIAL NOS" BOS AIRES, pois témola registrada eiquí, conven que vaya co o mesmo tipo e caracteristicas tal cual está no libro "As Cruces de Pedra" que cordo que vostede ten un exemprar.
No copyright creo que pode ir o meu nome como vostede dí, e si e o caso de rexistralo ahí na propiedad literaria –fágame mandar a solicitú ou indíqueme como facelo.-
PAGOS: faga vostede os necesarios tanto a BARREIRO como os grabados, recurrindo a miña conta do Banco de Galicia.
Sin mais, os amigos retribúyenlle e agradacen os seus saudos, e con uha garimosa aperta quedo seu amigo,
S S S
Manuel Puente [sinatura autógrafa]

P.D.- Fotografias levadas por Prada, creo que 106 –o que as facilitou precisas e está as recramando, rógolle devolvermas o antes que poida.- Vale

1962-00-00
Carta de Emilio Pita a Lois Tobío Fernández, c.1962.
Montevideo
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Emilio Pita a Lois Tobío Fernández, c.1962. en 00/00/1962

Querido Tobío:
Eiquí deixoche isto, para que poidas engadilo as follas que xa che deixei.
Agardo que sirva.
Agradézoche moito todalas túas atenciós, e perdóame a demora, pero todo foi por cousas alleas a miña millor vontade.
Voltarei por Montevideo dentro duns 15 días. Non puden comunicarme contigo por teléfono.
Deica axiña e outra vez moitas gracias.
Unha aperta de
Pita [sinatura autógrafa]
––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Gárdame ben o Cancioneiro. Gracias
Pita [sinatura autógrafa]

1962-01-10
Carta de Manuel Puente a Lois Tobío Fernández, 1962.
Bos Aires
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Manuel Puente a Lois Tobío Fernández, 1962. en 10/01/1962

Manuel Puente
Buenos Aires, Xaneiro 10 de 1962

Sr. Don
Luis TOBIO
MONTEVIDEO

Meu querido amigo:
Recibín onte a sua carta –22 Nadal con un retraso enorme.-
Aproveito a ida a esa do noso bon amigo Prada no dia de mañana para mandarlle o orixinal do traballo de X. Lorenzo referente:
OS PRODUCTOS DO MAR”, eu non teño copias das cuartelas feitas a máquina po lo que non podo saber o que corresponde os Nº. 66 a 68 –por eso lle envio todo o traballo– rougandolle o conserve porque me gusta gardalo.
Dentro de uns días lle mandarei copia das cartas que farei a Del Riego e Don Ramón.-
En canto a O Mapa Xeral de Galiza xa está pedido a Madrid e Ud verá si conven ou non agardar por el.-
Alégrome que a impresión estea tan adiantada, doume perfecta conta do enorme traballo que siñificou para vostede por en órden os orixinás e todo o demais de clichés etcétera; O desorden nos orixinás non foi por falta das nosas recomendacións, que chegamos a pedirlle se poxeran da cordo, na unificación do idioma etcétera, e de esperar que con la dirección de Del Riego os futuros traballos veñan como corresponde.-
O meu sobriño tróuxome a mayor parte das fotografías –cando non precise as poucas que quedaron ahí rógolle enviarmas para devolvelas.
Con moitos saudos dos amigos de aquí e con augurios de un bó ano 1962 –para vostede e familia reciba uha aperta do seu amigo e
S S S
Manuel Puente [sinatura autógrafa]

1962-02-13
Carta de Emilio Pita a Lois Tobío Fernández, 1962.
Bos Aires
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Emilio Pita a Lois Tobío Fernández, 1962. en 13/02/1962

13-2-1962.

Benquerido Tobío:
Recibín a túa carta cordial que paso a respostar.
Un sin fín de problemas de traballo e familiares (a morte dun parente, un ataque de parálisis dunha cuñada) me teñen sin vagar para dar remate ao traballo encol da música popular galega, tendo en conta a responsabilidade do mesmo dado o seu destiño.-
No prósimo mes de Marzo, decidín tomarme unhas vacaciós (fai xa anos que non disfroto delas) e aproveitar ese descanso para dar cumprimento a tan difícil compromiso.- Si é posibel que podas agardar para entón agradeceríacho moito.-
A miña xente agradez e retribuie os teus garimosos saúdos aos que engado a miña aperta forte de sempre,
Pita [sinatura autógrafa]

[Nota manuscrita, a lapis, abaixo do texto, escrita seguramente por Lois Tobío]:
Contest. 22-II-62

1962-02-23
Carta de José Quero Molares a Lois Tobío Fernández, 1962.
Washington, D.C.
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de José Quero Molares a Lois Tobío Fernández, 1962. en 23/02/1962

–––––––––––––––––––––– ORGANIZACION PANAMERICANA DE LA SALUD
Oficina Sanitaria Panamericana , Oficina Regional de la
ORGANIZACIÓN MUNDIAL DE LA SALUD ––––––––––––––––––––––––––––––––––
1501 NEW HAMPSHIRE AVENUE, N. W., WASHINGTON 6, D.C., E.U.A. CABLEGRAMAS: OFSANPAN

23 de febrero de 1962
Sr. Luis Tobío
José Benito Lamas 2941
Montevideo, Uruguay

Mi querido amigo y compañero:
Estas líneas te sorprenderán, me imagino, un poco ya que realmente nuestra relación epistolar en estos 20 últimos años se puede contar con los dedos de una mano. Sin embargo, con frecuencia he pensado en tí, especialmente desde que Rovira Armengol trabaja conmigo.
He preparado una lista de personal para la XVI Conferencia Sanitaria Panamericana que se celebrará en Buenos Aires del 20 de agosto al 6 de septiembre próximos y he pensado incluir tu nombre para completar el equipo de traductores, editores y redactores de actas. Estos puestos tienen asignada una remuneración de $25 diarios y $18 en concepto de viáticos más los viajes de ida y vuelta en clase económica, según me informan en la Sección de Personal. El sueldo se devenga también sábados y domingos ya que hay que estar siempre a la disposición de la Secretaría.
A mí me sería muy grato poder contar con tu colaboración y creo, por otra parte, que muy difícilmente encontraré en Buenos Aires una persona que reúna tus condiciones.
Ahora bien, yo no quisiera formular ninguna propuesta en relación a tí sin contar anticipadamente con tu aceptación. El contrato se extendería posiblemente a unos días antes de iniciarse la Conferencia y a unos días después de terminarse, es decir, un mes escaso.
Con mis cariñosos saludos a tu esposa y familia, te abraza tu viejo amigo.
J. Quero Molares [sinatura autógrafa]

1962-03-21
Carta de Leopoldo Nóvoa a Lois Tobío Fernández e María del Carmen Soler Ponce de León, 1962.
París
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Leopoldo Nóvoa a Lois Tobío Fernández e María del Carmen Soler Ponce de León, 1962. en 21/03/1962

París, 21 de marzo de 1962.-

Queridos María del Carmen y Luis:
Doble fué la alegría de vuestra carta, porque, además, me trae el encargo de las tapas para la Historia de Galicia. Gracias también por los diapositivos que, aunque no dan la sensación de los colores de los murales, me sirven.
Respecto a las tapas o sobre-cubiertas, me pondré de inmediato a ellas y te las enviaré tan pronto "encuentre" las que me satisfagan. Te ruego que me digas los títulos y (o) leyendas que llevará cada una, pués debo calcular los lugares para la tipografía que, si bién me gustaría también escogerla, habrá que conformarse con proponerte alguna para que tú, después veas de encontrar similar entre los tipos que tenga la imprenta que realiza el trabajo (creo recordar que tú me habías hablado de Colombino)
Por mi trabajo no cobraré precio alguno y te agradezco me hayas asociado a tu labor.
Todo lo demás está clarísimo y tus descripciones son suficientes para poder relacionar las sobre-cubiertas con el contenido de cada tomo.
De mi trabajo aquí y de otras cosas que no son trabajos os contaré a mi regreso, que será pronto, pués me están acosando para que vuelva cuanto antes para realizar los grandes murales del estadio del Cerro. Estoy maniobrando para que no me obliguen a prescindir de un estupendo viaje a España que tengo minuciosamente planeado para mediados de mayo. De todas maneras mi habitat definitivo seguirá siendo París pués me encuentro aquí muy contento y creo que en poco tiempo podré mantenerme con mi pintura sin mayores problemas.
No hablaré de la situación política porque me dá pena lo que tendría que deciros. La guerra de Argelia ha terminado de "apodrecer" todo y aunque uno se dá cuenta que la crisis es de todo este pequeño Occidente, al que se le viene el mundo encima, creía que Francia podría tener algunas reservas. Y no las tiene porque nada hay digno de salvarse. Ça-y-est!
Espero los títulos que te pido mas arriba aunque me pondré a trabajar en las cubiertas de inmediato.
Os abraza con la amistad de siempre
Nóvoa [sinatura autógrafa]

1962-03-22
Carta de Lois Tobío Fernández a José Quero Molares, 1962.
Montevideo
Washington, D.C.
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Lois Tobío Fernández a José Quero Molares, 1962. en 22/03/1962

LUIS TOBIO
Montevideo, 22 de marzo de 1962
Señor
José Quero Molares
WASHINGTON 6 D.C., U.S.A.
–––––––––––––––––––––––

Querido amigo y compañero:
Acabo de recibir tu afectuosa carta, que llega a mis manos con considerable retraso. Te agradezco que te hayas acordado de mí para colaborar en los trabajos de la XVI Conferencia Sanitaria Panamericana, que se celebrará en Buenos Aires y, desde luego te autorizo complacido para que incluyas mi nombre en el equipo que vas a proponer. Estoy de acuerdo por completo con las condiciones que me indicas.
Espero que esta carta no tardará tanto en llegar a destino como la que tú me enviaste. Aguardo tus noticias que me confirmen su recepción.
Cordiales saludos nuestros para tu esposa y un abrazo para tí de tu viejo amigo
[sen sinatura]

LT/pc

1962-03-27
Carta de Lois Tobío Fernández a Leopoldo Nóvoa, 1962.
Montevideo
París
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Lois Tobío Fernández a Leopoldo Nóvoa, 1962. en 27/03/1962

LUIS TOBIO

Montevideo, 27 de marzo de 1962

M. Leopoldo Nóvoa
–––––––––––––––––––
Querido Leopoldo:
Acabamos de recibir tu carta y ya puedes figurarte cuanto me agradó que hayas aceptado el encargo.
El dibujo para la sobrecubierta debe ser independiente, creo, de los títulos. Estos irán impresos encima, en negro, aunque tu deberás marcar su ubicación y tamaño.
Estos títulos son:
Para el tomo 1º:tapa:HISTORIA DE GALIZA
Pubricada baixo a dirección de
RAMÓN OTERO PEDRAYO
VOLUME I
lomo: OTERO PEDRAYO
HISTORIA DE GALIZA
VOLUME I
EDITORIAL NÓS

Para el tomo 2º: tapa y lomo iguales a los del tomo 1º sin más que sustituir el número del volumen.
Puedes elegir, para los títulos los tipos que te parezcan. Creo poder conseguir aquí, si no los mismos algunos muy parecidos. La imprenta que hace este trabajo es la de Barreiro.
Aunque tu negativa a recibir una retribución por tu trabajo es digna de reconocimiento y de encomio, te ruego que cambies de opinión. Por razón de principios conviene que la gente sepa que el trabajo artístico o intelectual debe ser remunerado.
Te envidio enormemente por estar en París y, en general, en Europa. Veinte años de ausencia de mi viejo y querido mundo no han borrado el afán de tornar a él. Espero verte pronto por aquí, como anuncias y que me hables de lo mucho que estas viendo y captando. Te mandamos un muy cordial abrazo
[sen asinar]
LT/pe

1962-03-28
Carta de Leopoldo Nóvoa a Lois Tobío Fernández, 1962.
París
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Leopoldo Nóvoa a Lois Tobío Fernández, 1962. en 28/03/1962

París, 28 de Marzo de 1962

Querido Luis:
Como decía en mi anterior, me puse enseguida a trabajar en las sobre-cubiertas. Ahí te las mando sin esperar por los datos que te pedí sobre la tipografía que irá titulando cada tomo. Por lo que se de tí como persona que estás en la pomada (es decir en cosas de impresiones) sabrás manejarte con los espacios.
Consideraciones varias:
El número de cada tomo que figura en el lomo deberá ir al rente en el ángulo inferior derecho. Como tampoco me diste el ancho de los lomos cuando mandes a hacer los grabados habrá que calcular el sitio. Lo que quiero decir es esto:
El título Historia de Galicia, que supongo encabezará la página debe ser impreso en el tono dominante (gris para el tomo 1, ocre para el tomo 2). Para destacarlo, pués que esos colores son claros sugiero un tipo de letra comme celle-ci:
[aquí hai unha pegata con unha palabra para amosar o tipo de letra á que se refire]: Devenez
o similar, quiero decir gruesa, llena. No alta pero alargada.
Los subtítulos (La Tierra, El Hombre para el tomo 1 y Cultura Material para el tomo 2) serán en tinta negra, de manera que destaquen más que el título. Coido quelque-chose d'este xeito:
[aquí hai outra pegata con unha palabra para amosar o tipo de letra á que se refire]:
HYDRIANE
Los tamaños los resolverás tú según maniobres con los espacios.
Los números tendrás que hacerlos dibujar por un letrista. Los que yo hice son solo para indicar la familia, pués en esto de dibujar letras no estoy muy empollado.
Y nada más, creo.
No tengas ningún temor en decirme que no te gustan, si no te gustan. Ni tengas ningún empacho en no utilizarlas, si fuera así.
(Coño, que torcido estaba el papel.)
Un gran abrazo a compartir con Carmen y que todo sea para bién.
Nóvoa [sinatura autógrafa]
Tanto la hoja de roble, como el dolmen, el pote o la rueda de carro podrían hacerse mas figurativas. Yo no creo necesario, tu dirás.

1962-04-02
Carta de Leopoldo Nóvoa a Lois Tobío, 1962.
París
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Leopoldo Nóvoa a Lois Tobío, 1962. en 02/04/1962

París, 2 de abril de 1962

Querido Luis:
Un poco por la urgencia con que me habías pedido me pusiera a hacer las tapas y otro poco por las ganas de hacerlas, resulta que tu carta con los títulos me llegó ayer cuando yo ya te las había despachado. La supresión de "mis" números perjudicaría plasticamente a las tapas pués verás que están jugando tanto como forma que como color. Todo esto dicho en el supuesto de que las aceptes, que te vuelvo a repetir no me sentiría para nada molestado si así no fuera.
Os teus argumentos o reispeto do prix me parecen atendibles. Digamos $ 500.- Si es mucho 400.- si sigue siendo mucho 300.- y así sucesivamente. Ça-y-est!
Hoy es domingo y vengo de Chartres
abrazos Leopoldo [sinatura autógrafa]

1962-04-06
Carta de Emilio Pita a Lois Tobío Fernández, 1962.
Bos Aires
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Emilio Pita a Lois Tobío Fernández, 1962. en 06/04/1962

6 de Abril de 1962.

Sr. Luís Tobío
Montevideo

Benquerido Tobío:
Dúas liñas para informarche que este fín de semán agardo termiñar o traballo e mandarcho axiña; estou sacando tamén copia dos exempros musicaes que engadirei a algunha ilustración que xa teño arredada e que espero sirvan.
Perdóame a demora; pero con todos estos líos de eiquí, me teñen –no traballo da oficiña– dun lado para outro (tiven que viaxar a Rosario de Santa Fé e Necochea) e polo tanto sin tempo para nada.
Unha forte aperta de,
Pita [sinatura autógrafa]
Saúdos a túa familia.

1962-04-09
Carta de Lois Tobío Fernández ao xerente do Banco de Galicia de Montevideo, 1962.
Montevideo
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Lois Tobío Fernández ao xerente do Banco de Galicia de Montevideo, 1962. en 09/04/1962

Luis Tobío.

Montevideo, 9 de abril de 1962

Señor Gerente del
BANCO DE GALICIA
Montevideo

De mi mayor consideración:
Ruego a Ud. se sirva ordenar que se gire al Sr. Leopoldo Nóvoa, 19 rue Poncelet, París 17, la suma de $ 500.ºº con cargo a la cuenta del Sr. Manuel Puente y por concepto de honorarios por el original de las sobrecubiertas de los dos primeros tomos de la Historia de Galicia.
Sin otro particular le saluda muy atentamente

Luis Tobío [sinatura autógrafa]

1962-04-11
Carta de Lois Tobío Fernández a Leopoldo Nóvoa, 1962.
Montevideo
París
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Lois Tobío Fernández a Leopoldo Nóvoa, 1962. en 11/04/1962

LUIS TOBIO

Montevideo, 11 de abril de 1962
Señor
Leopoldo Nóvoa
–––––––––––
Querido Leopoldo:
Recibí tus dos últimas cartas y los originales para la sobrecubierta que son estupendos. Me han gustado mucho, y, además, los considero muy adecuados para el objeto.
Tomo nota de todas tus indicaciones técnicas en cuanto a tipos, disposición de títulos, números, etc., todo lo cual seguiré estrictamente, dentro de lo posible.
He dado orden al Banco de Galicia de que te remita $ 500.-. Creo que hacen unos 220 francos nuevos.
Un abrazo a la Victoria de Samotracia y un beso a la Olimpia de Manet que deben andar por ahí.
De nosotros para tí otro abrazo muy estrecho y el deseo de verte pronto

[sen asinar]

LT/pe

1962-04-11
Carta de Lois Tobío Fernández a José Quero Molares, 1962.
Montevideo
Washington, D.C.
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Lois Tobío Fernández a José Quero Molares, 1962. en 11/04/1962

LUIS TOBIO
Montevideo, 11 de abril de 1962

Sr. José Quero Molares
Washington U.S.A.

Querido amigo Quero:
El 22 del pasado marzo contesté tu carta aceptando la propuesta que me hacías en relación con la XVI Conferencia Sanitaria Panamericana.
Como tu carta me había llegado con mucho retraso y yo te pedía confirmación de la recepción de la mía (que no me ha llegado) temo que haya podido extraviarse. Por este motivo, te escribo de nuevo a tu dirección particular.
Tengo el mayor interés en que me propongas para el equipo de traductores, editores y redactores de actas de dicha Conferencia. Y como, para poder estar libre para esas fechas, preciso tomar ciertas providencias previas, te agradecería me confirmases lo antes posible que la propuesta sigue en pie y es cosas firme.
Te reitero mi agradecimiento y con saludos nuestros para tu esposa recibe un abrazo de tu viejo amigo
[sen asinar]
LT/pc

1962-04-17
Carta de Emilio Pita a Lois Tobío Fernández, 1962.
Bos Aires
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Emilio Pita a Lois Tobío Fernández, 1962. en 17/04/1962

B. Aires 17-4-1862

Sr. Luís Tobío Fernández
Montevideo

Estimado Luís:
Escríboche istas liñas para comunicarche que a fíns da semán vindeira, esto é, ó redor do 28 de Abril, viaxarei a Montevideo, e entregareiche persoalmente ó traballo encol da música, e tí verás si sirve. Levarei tamén as transcripciós musicaes.
Deica entón, unha forte aperta de
Pita [sinatura autógrafa]

1962-04-19
Carta de José Quero Molares a Lois Tobío Fernández, 1962.
Washington, D.C.
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de José Quero Molares a Lois Tobío Fernández, 1962. en 19/04/1962

–––––––––––––––––––––– ORGANIZACION PANAMERICANA DE LA SALUD
Oficina Sanitaria Panamericana , Oficina Regional de la
ORGANIZACIÓN MUNDIAL DE LA SALUD ––––––––––––––––––––––––––––––––––
1501 NEW HAMPSHIRE AVENUE, N. W., WASHINGTON 6, D.C., E.U.A. CABLEGRAMAS: OFSANPAN

19 de abril de 1962
Sr. Luis Tobío
José Benito Lamas 2941
Montevideo, Uruguay

Querido amigo Tobío:
Las cosas han cambiado notablemente desde que te escribí ofreciéndote un puesto en nuestra próxima Conferencia. En efecto, el Gobierno argentino ha declinado la invitación hecha de que nos reuniéramos en Buenos Aires. En la actualidad, no se sabe donde se celebrará la reunión, aunque ésta tendrá lugar en algún país americano, en cumplimiento de nuestros preceptos constitucionales.
El lugar de reunión es uno de los factores fundamentales y principales que se toman en cuenta al proceder a la contratación del personal temporal. El hecho de ignorarse a estas alturas la ciudad que nos acogerá, podría ser Washington u otra, me impide darte la seguridad de que utilizaremos tus servicios.
En cuanto la situación se aclare, te escribiré dándote la información oportuna. Puedes tener la seguridad de que para mí sería muy grato no sólo compartir el trabajo contigo, sino tener además la ocasión de darte un abrazo.
Con el afecto de siempre te saluda tu viejo amigo,
J. Quero Molares [sinatura autógrafa]

1962-05-07
Carta de Fritz Krüger a Lois Tobío Fernández, 1962.
Mendoza
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Fritz Krüger a Lois Tobío Fernández, 1962. en 07/05/1962

UNIVERSIDAD NACIONAL DE CUYO
FACULTAD DE FILOSOFÍA Y LETRAS
–––––––––––––––––––
INSTITUTO DE LINGÜÍSTICA
––––––––––––––––––
P. MENDOCINAS 605
MENDOZA
(REP. ARGENTINA)
––––––––––––
DIRECTOR

Instituto de Lingüística
Patricias Mendocinas 605

Mendoza, mayo 7 de 1962.-

Señor Dr.
LUIS TOBIO
José Benito Lama Nº 2941
MONTEVIDEO (R. O. del Uruguay)

Estimado Dr.:
He recibido noticias del Sr. Prada, de Buenos Aires, referentes a la impresión de la "Historia de Galicia".
Según me anuncia el Sr. Prada, la obra parecerá pronto, en este caso no será necesario que me envíe las pruebas. De todos modos le anticipo que los artículos de mi interés son los de V. Risco y J. Lorenzo.
Reciba mis felicitaciones, que hago extensivas a los demás colaboradores.
Lo saludo cordialmente.
Dr. Fritz Krüger [sinatura autógrafa]
Director

1962-05-08
Carta de Emilio Pita a Lois Tobío Fernández, 1962.
Montevideo
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Emilio Pita a Lois Tobío Fernández, 1962. en 08/05/1962

8-5-1962.

Estimado Luís:
Esta noite, as 7, cando estaba eiquí traballando, recibín un chamado de Bós Aires, da oficina, para que viaxe enseguida, de xeito que mañán tomarei o primeiro avión da mañán.
Déixoche, as primeiras follas do traballo, para que veas si vai bén; a continuación seguirei coa descripción dos instrumentos –a zanfona, a gaita, etc. e logo unha referencia a cada unha das cántigas populares.
Déixoche tamén o "Cancioneiro Musical de Galicia" xunto con dúas follas onde fago unha lista das canciós que se poden transcribir*, co o número da páxina e o número da canción, agardando que esté todo craro.-
En Bós Aires tratarei de finar axiña ó traballo, si a Providencia me axuda.
Unha forte aperta de,
Pita [sinatura autógrafa]
Prégoche, inda que o considero innecesario, cuidarme o Cancioneiro, para entregarmo nun prósimo viaxe. Gracias.
Pita [sinatura autógrafa]

[Nota manuscrita]: * Xuntamente coas que te deixo, xa transcriptas.

1962-06-13
Carta de Emilio Pita a Lois Tobío Fernández, 1962.
Bos Aires
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Emilio Pita a Lois Tobío Fernández, 1962. en 13/06/1962

Buenos Aires, 13-6-1962.

Sr. Luís Tobío.
Montevideo

Benquerido Tobío:
Chegou as miñas mans a túa carta tan cordial do día 7, aledándome moito que atoparas axeitado o meu traballo, inda que ben sei que nas túas verbas hai decote exceso de loubanzas para mín.
Podes, dende logo, introducir no traballo as modificaciós de forma e ordeación que atopes necesarias; todo canto tí fagas tén á miña aprobación.
Logo do que xa vín da Historia, estou convencido de que fará "historia" na laboura cultural galega, e neste caso, fora de Galicia.- Por eso que a Terra, e todos nós, débenche fonda gratitude, pola tarefa que botaches enriba de tí.
Teño que voltar por Montevideo, cecais a fíns da semán prósima; agardo poder realizar á viaxe un día de labor para poder verte.
Mentres tanto, e con saúdos garimosos para os teus, recibe unha forte aperta do teu agradecido irmán
Pita [sinatura autógrafa]

1962-06-29
Carta de Fritz Krüger a Lois Tobío Fernández, 1962.
Mendoza
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Fritz Krüger a Lois Tobío Fernández, 1962. en 29/06/1962

UNIVERSIDAD NACIONAL DE CUYO
FACULTAD DE FILOSOFÍA Y LETRAS
–––––––––––––––––––
INSTITUTO DE LINGÜÍSTICA
––––––––––––––––––
P. MENDOCINAS 605
MENDOZA
(REP. ARGENTINA)
––––––––––––

Instituto de Lingüística
Patricias Mendocinas 605

Mendoza, junio 29 de 1962.-

Señor Dr.
LUIS TOBIO
José Benito Lama Nº 2941
MONTEVIDEO (R. O. del Uruguay)

Estimado Dr.:
Hago referencia a mi carta del 7 de mayo ppdo., y como ya informara en otra oportunidad al señor Prada, estoy preparando un trabajo sobre "La cultura popular y dialectología en España", contribución a la Enciclopedia de Lingüística Hispánica del Consejo Superior de Investigaciones Científicas de Madrid, tomo II.-
Pienso que sería muy oportuno presentar y aprovechar en esta ocasión los trabajos de V. Risco y J. Lorenzo. Desearía tener alguna noticia, a la brevedad posible, sobre la aparición de estos artículos.-
Lo saludo muy cordialmente.
Dr. Fritz Krüger [sinatura autógrafa]
Director

1962-07-04
Carta de Lois Tobío Fernández a Fritz Krüger, 1962.
Montevideo
Mendoza
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Lois Tobío Fernández a Fritz Krüger, 1962. en 04/07/1962

LUIS TOBIO
Montevideo, 4 de julio de 1962
Señor
Dr. Fritz Krüguer
Facultad de Filosofía y Letras
Patricias Mendocinas 605
MENDOZA

Estimado Dr. Krüguer:
He recibido sus dos atentas cartas y en respuesta a las mismas he de comunicarle que tengo a su disposición un juego de pliegos impresos de los estudios de los Sres. Risco y Lorenzo por los que Ud. se interesa.
Sírvase decirme si se lo puedo enviar por correo ordinario aunque temo que por este procedimiento tarde mucho en llegar a sus manos, según mis experiencias recientes. En otro caso le agradeceré me comunique el medio de envío que debo utilizar.
La aparición de los dos tomos (introducción) de la Historia de Galicia se ha demorado más de lo esperado por obstáculos imprevistos. De todos modos los estudios aludidos se encuentran ya integramente impresos.
Con mis cordiales saludos,
[sen asinar]

LT/PC

1962-07-18
Carta de Fritz Krüger a Lois Tobío Fernández, 1962.
Mendoza
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Fritz Krüger a Lois Tobío Fernández, 1962. en 18/07/1962

UNIVERSIDAD NACIONAL DE CUYO
FACULTAD DE FILOSOFÍA Y LETRAS
–––––––––––––––––––
INSTITUTO DE LINGÜÍSTICA
––––––––––––––––––
P. MENDOCINAS 605
MENDOZA
(REP. ARGENTINA)
––––––––––––


Mendoza, julio 18 de 1962.-

Señor Dr.
LUIS TOBIO
José Benito Lamas 2941
MONTEVIDEO - Uruguay

Estimado señor:
Aviso recibo de su carta del 4 del corriente.
En cuanto a los estudios de los Sres. Risco y Lorenzo , tenga a bien enviármelos por correo ordinario, impresos. Entiendo que van acompañados de fotos y láminas, por las que tengo sumo interés.
También aquí tropezamos con grandes dificultades para imprimir libros. Pareciera que los impedimentos, en lo que a publicaciones concierne, no difieren entre aquel país y éste.
Le agradezco me indique el título definitivo de la obra.
Reciba mis cordiales saludos y felicitaciones.
Dr. Fritz Krüger [sinatura autógrafa]
Director

1962-07-24
Carta de Lois Tobío Fernández a Fritz Krüger, 1962.
Montevideo
Mendoza
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Lois Tobío Fernández a Fritz Krüger, 1962. en 24/07/1962

LUIS TOBIO
Montevideo, 24 de julio de 1962
Señor
Dr. Fritz Krüguer
Universidad de Cuyo
Facultad de Filosofía y Letras
Patricias Mendocinas 605
MENDOZA

Estimado Dr. Krüger:
Acabo de recibir su carta de 18 de los corrientes y he de anunciarle que hoy mismo le remito en dos paquetes por correo ordinario, como impreso certificado, los estudios de los Sres. Risco y Lorenzo.
De las láminas a que Ud. alude solamente hay cuatro que representan mantas en colores de confección popular y sus motivos ornamentales. No van ahora pero se las remitiré bajo sobre en cuanto pueda.
El título de la obra es "Historia de Galiza publicada baixo a dirección de Ramón Otero Pedrayo". Montevideo 1962. El trabajo de Risco va en el volumen I y el de Lorenzo en el volumen II.
Deseándole buena recepción del envío y con mis más atentos saludos,
[sen asinar]

LT/PC

1962-07-30
Carta de Fritz Krüger a Lois Tobío Fernández, 1962.
Mendoza
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Fritz Krüger a Lois Tobío Fernández, 1962. en 30/07/1962

UNIVERSIDAD NACIONAL DE CUYO
FACULTAD DE FILOSOFÍA Y LETRAS
–––––––––––––––––––
INSTITUTO DE LINGÜÍSTICA
––––––––––––––––––
P. MENDOCINAS 605
MENDOZA
(REP. ARGENTINA)
––––––––––––


Mendoza, julio 30 de 1962.-

Señor
LUIS TOBIO
J. B. Lamas 2941
MONTEVIDEO - Uruguay

Distinguido señor:
Acabo de recibir de su carta del día 24 cte. y al mismo tiempo los dos paquetes que me anuncia en ella. Muchas gracias.
He hojeado los cuadernillos. Mañana le escribiré detalladamente sobre la profunda impresión que he recibido.
Lo saludo cordialmente.
Dr. Fritz Krüger [sinatura autógrafa]
Director

1962-07-31
Carta de Fritz Krüger a Lois Tobío Fernández, 1962.
Mendoza
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Fritz Krüger a Lois Tobío Fernández, 1962. en 31/07/1962

UNIVERSIDAD NACIONAL DE CUYO
FACULTAD DE FILOSOFÍA Y LETRAS
–––––––––––––––––––
INSTITUTO DE LINGÜÍSTICA
––––––––––––––––––
P. MENDOCINAS 605
MENDOZA
(REP. ARGENTINA)

Mendoza, 31 de julio de 1962.-

Señor Dr.
LUIS TOBIO
J. B. Lamas 2941
MONTEVIDEO - Uruguay

De mi mayor consideración:
Supongo que habrá recibido mi carta de ayer, donde le avisaba recibo de las publicaciones de los Sres. Lorenzo Fernández y Risco.
No puedo expresar en pocas palabras la profunda impresión que recibí al hojear y examinar las páginas de esta extraordinaria obra. Uno de los días más felices de mi vida ha sido éste, en que veo terminada la obra del amigo Lorenzo Fernández y en buena marcha la del amigo Risco. Verdaderamente, es difícil decir lo que hay que admirar más: la enorme diversidad del material, la exactitud perfecta de la descripción, la excelente documentación gráfica o la presentación. En todos los aspectos la obra es magnífica, un modelo de trabajo que honra a todos los colaboradores y a Galicia. Además, ¡los recuerdos personales que encuentro a cada paso..! La vida y cultura gallega revividas, en una grata coincidencia, en el artículo que sobre la casa rural publicara Lorenzo Fernández primeramente en alemán en la revista hamburguesa "Volkstum und Kultur der Romanen", hace más de 20 años.
Felizmente puedo comprender y valorar todo lo que encierra la modesta aclaración que aparece al final: "A edición estivo ó coidado de Lois Tobío".
Mis más sinceras felicitaciones a todos al mecenas que subvencionó la obra, haciendo así posible una publicación de tanta envergadura, a los colaboradores especialistas de primer orden en su materia, a los que debieron enfrentarse con los arduos problemas técnicos de la impresión y que tan airosamente los han resuelto. Sin duda, pocas regiones de España cuentan con una publicación tan bien documentada y presentada.
Voy a mandar copia de esta carta que en forma concisa expresa mis aplausos, a los señores Puente, Prada, Lorenzo Fernández, Vicente Risco y Otero Pedrayo.
Ahora algunos detalles:
Al hablar de láminas me referí precisamente a las que aparecen con tanta abundancia en la obra como ilustraciones, no a láminas coloreadas.
Con respecto a ellas, pienso que sería muy oportuno reproducir algunas –se entiende que con la autorización del Sr. Puente (copy right)–, en la contribución "Cultura popular y dialectal en España", que preparo para la Enciclopedia Lingüística Hispánica publicada por el Consejo Superior de Investigaciones Científicas de Madrid. Supongo que en alguna oportunidad tendré a mi disposición los originales; desde luego sería una selección muy reducida, por ej. fig. 43, 477.
Sería conveniente agregar una bibliografía al final de la obra.
Si bien ando muy ocupado con otras tareas –aquel artículo urgente– voy a hacer lo posible por publicar una reseña o reseñas sobre la Historia de Galiza, no sé todavía si en España, EE.UU. o Alemania (en una revista de etnografía general); por lo tanto me interesa saber si la obra ya ha salido en la Ed. Nos.
Le reitero mis felicitaciones y mi profundo agradecimiento.
Dr. Fritz Krüger [sinatura autógrafa]
Director

1962-08-21
Carta de Lois Tobío Fernández a Fritz Krüger, 1962.
Montevideo
Mendoza
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Lois Tobío Fernández a Fritz Krüger, 1962. en 21/08/1962

LUIS TOBIO
Montevideo, 21 de agosto de 1962
Señor
Dr. Fritz Krüger
Universidad Nacional de Cuyo
Facultad de Filosofía y Letras
Patricias Mendocinas 605
MENDOZA, Rep. Argentina

Estimado Dr. Krüger:
He recibido sus dos cartas últimas en las que me comunica haber recibido los pliegos que le envié de los trabajos de Risco y Lorenzo y expresa sus laudatorios comentarios sobre los mismos.
Espero poder mandarle dentro de breves días los últimos pliegos y las láminas del trabajo de Risco. La edición quedará enteramente terminada dentro de algunas semanas. Por consiguiente, puede Ud., en su trabajo, referirse a la obra como ya publicada.
Tengo la seguridad de que no habrá el menor inconveniente en que Ud. reproduzca en su trabajo las ilustraciones que desee. Yo me encargaré de obtener del Sr. Puente la autorización necesaria. Indíqueme las ilustraciones que le interesan para remitirle los originales.
Agradezco en lo que a mí respecta, las frases amables que dedica a la obra y al modesto papel que en su edición he cumplido. Me complace que le haya impresionado tan favorablemente, pues la opinión de quien, como Ud. es alta autoridad en la materia, resulta invalorable.
Aprovecho la ocasión para enviarle mis más atentos saludos,
[sen asinar]

RC/PC

1962-08-27
Carta de Lois Tobío Fernández a Fritz Krüger, 1962.
Montevideo
Mendoza
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Lois Tobío Fernández a Fritz Krüger, 1962. en 27/08/1962

LUIS TOBIO

Montevideo, 27 de agosto de 1962

Señor
Dr. Fritz Krüger
Universidad Nacional de Cuyo
Facultad de Filosofía y Letras
Patricias Mendocinas 605
MENDOZA

Estimado Dr. Krüger:
Según le prometía en mi carta del 21 del corriente le remito adjunto los últimos pliegos y las láminas en color del trabajo de Vicente Risco. El último capítulo del estudio sobre la cultura espiritual ha sido redactado, como Ud. verá, por el Sr. Pita, a quien tal vez Ud. conozca, pues reside en ese país.
Le reitero que estoy a sus órdenes para lo referente a las ilustraciones que quiera reproducir en el estudio que tiene en preparación.
Con mis más afectuosos saludos,
[sen asinar]

LT/PC

1962-09-19
Carta de Fritz Krüger a Lois Tobío Fernández, 1962.
Mendoza
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Fritz Krüger a Lois Tobío Fernández, 1962. en 19/09/1962

UNIVERSIDAD NACIONAL DE CUYO
FACULTAD DE FILOSOFÍA Y LETRAS
–––––––––––––––––––
INSTITUTO DE LINGÜÍSTICA
––––––––––––––––––
P. MENDOCINAS 605
MENDOZA
(REP. ARGENTINA)
––––––––––––
DIRECTOR


Mendoza, setiembre 19 de 1962.-

Señor
LUIS TOBIO
J. B. Lamas 2941
MONTEVIDEO - Uruguay

De mi mayor consideración:
He recibido su carta del 27 de agosto ppdo.
También los pliegos desde la página 761 hasta el final, y las láminas coloreadas, desde el I al IV. Estoy muy agradecido.
Mientras tanto he recibido contestación de Lorenzo Fernández.
Los trabajos de Risco y Lorenzo, que forman parte de esa estupenda obra, se encuentran en mi poder, completos.
Muy agradecido por sus múltiples atenciones, lo saludo cordialmente.

Dr. Fritz Krüger [sinatura autógrafa]
Director

1962-09-23
Carta de Mariví Villaverde Otero a Mª del Carmen Soler Ponce de León, 1962.
Bos Aires
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Mariví Villaverde Otero a Mª del Carmen Soler Ponce de León, 1962. en 23/09/1962

Castelar 23 de septiembre de 1962

Mi querida María del Carmen: Ayer recibimos tu carta del 5. Hemos vivido unos días de gran inquietud con motivo de los acontecimientos "bélicos" llevados a cabo entre dos fracciones militares, demócratas, cristianas y occidentales ambas. Todo el país ha estado en tensión a pesar de que nadie tenía el menor interés en ninguna de las dos, pues ya estamos todos saturados y desconfiados. Veremos cual es el resultado positivo de esta lucha que costó bastantes vidas inmoladas probablemente para satisfacer la ambición personal de algunos. Ojalá me equivoque. Realmente este pais es merecedor de mejor suerte.
Respecto al libro, creo que de momento nos decidiremos por enviar esos dos ejemplares a los Rama a quienes, si teneis oportunidad, podeis anunciarles el envío. Es posible que la prohibición de venta de Marcha aquí se quede sin efecto, por ello el comentario me interesaría muchísimo. En cuanto a las posibilidades de venta ahí, creo que, por una parte, podría hacerse en las instituciones gallegas, por lo cual os agradecería nos enviarais la dirección de la persona o persona a quien dirigirnos para los efectos. Tambien sería oportuno que pudiéramos ponernos en contacto con alguna librería importante que le interesara recibir algunos ejemplares en consignación. Aquí está vendiéndose bastante bien, pese al terrible momento económico que vive el país. Han salido ya las críticas en el Mundo y en la Razón, ambas muy favorables.
Me imagino como te sentirás de emocionada pensando en tu próximo viaje. Ha de ser una impresión muy fuerte ese regreso después de veinte años y de tantas cosas. Si nos fuera posible ir un fin de semana antes de tu viaje, sería para nosotros una alegría grande. No te aseguro nada, por qué tenemos algunas cosas pendientes que de momento nos impiden tomar la decisión. En caso de resolverlo, os telegrafiariamos.
Si vei o hablais con Novoa decirle que nos escriba. Ignorabamos que estuviera de vuelta. ¿Sigue siempre en el Mercado?.
Abrazos muy fuertes de toda esta familia y mios en especial.

Mariví [sinatura autógrafa]

[Nota manuscrita, parece a letra de Ramón Valenzuela, o seu home]:

Si as cousas non se torcen iremos o 12 de outono para volver o 14. Unha aperta

1962-09-27
Carta de Ramón Otero Pedrayo a Lois Tobío Fernández, 1962.
Ourense
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Ramón Otero Pedrayo a Lois Tobío Fernández, 1962. en 27/09/1962

Ourense 27 de setembre 1962
Sr. Dn. Lois Tobío
Montevideo

Meu querido e lembrado amigo e irmán:
Unha aperta calada e fonda, unha das meirandes e verdadeiras do meu vivir vai para Vde nista folla. Estaba en Santander cando chegaron os dous volumes. Falóume deles Ramon Piñeiro con grave entusiasmo. Fai dous días camino por eles. Corro polo Valedouro ou a Mahia. O peito alenta en ámpito estenso; saia de pazo, cráustro, paisaxe, ría. Medrou un souto oután. Fai pequenos os demais matos e arboredas .. Inda non podo facer unha estimación ouxetiva. Soio testemuñar miña ademiración e respeto diante a laboura de Vde para canto no arenal e peiraos do seu traballo e entusiasmo que os dous navios saíran o mar.
Un novo tempo na historiografía de Galiza. Un libro, dous, non do ano. De moitos anos como autoalidade. Algo de menhir ou castro ondeador de infinidos remuiños.
Houbera gostado millor que a miña parte levara o tíduo do que é: Introducción xeográfica. Mais o terlle avisado decatarase deseguido. Non deixa, quezais, de ter un senso o feito de ter nado os tres autores cada un na sua xeneración, nun seitor curto de ¿? da Paz, de Ourense, a menos de 15 metros os berces mais derriados un do outro.
Saudos na casa e ós amigos. Sempre o vello irmán agradecido, emocioado,
Ramon Otero Pedrayo [sinatura autógrafa]

1962-10-03
Carta de Xaquín Lorenzo a Lois Tobío Fernández, 1962.
Lobeira
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Xaquín Lorenzo a Lois Tobío Fernández, 1962. en 03/10/1962

Ourense, 3-X-62

Sr. D. Lois Tobio
Montevideo

Meu querido irmán: Moito tempo fai que non sei direitamente de tí, anque teño noticias por tua irmá, â que vexo de cotío eiquí.
De todos xeitos, un deber de gratitude faime agora escribirche.
A fins do vran viñen dende Lobeira a Ourense pra ollar os dous pirmeiros volumes da Historia da Galiza que tés a teu cargo. Vin o meu traballo e vín tamén a tua man amiga nél. Sei do traballo que che tivo que dar e o ben que de íl saiches. Deus cho pague.
Esta tua colaboración connosco trouxome âs mentes as nosas angueiras no Seminario de Estudos Galegos e lembrei aquiles tempos que xa non voltarán. Entón ainda había cordialidade no mundo e hoxe somentes podemos vivir de aquelas lembranzas.
De novo, que Deus cho pague.
Recibe unha aperta moi forte do teu de cote amigo e irmán
X. Lorenzo [sinatura autógrafa]

[Nota manuscrita a lapis de Lois Tobío, na esquina superior dereita]: Cont. 15-X

1962-10-08
Carta de Lois Tobío Fernández a Manuel Puente, 1962.
Montevideo
Bos Aires
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Lois Tobío Fernández a Manuel Puente, 1962. en 08/10/1962

LUIS TOBIO
Montevideo, 8 de outubro de 1962

Sr. D. Manuel Puente
Bartolomé Mitre 1263
BUENOS AIRES

Meu querido Don Manuel:
Supoño que xa terá no seu poder o exemplar da Historia que lle mandei por Abraira. A edición está rematada. Compre tomar medidas prá sua distribución. Desexo que me confirme que se debe facer o prospecto de propaganda. Este debería ir acompañado dunha circular.
Os pagos que se teñen feito deica agora son os seguintes:
6 cuotas do presuposto base ………$ 105.000,00
Gastos modificacións, correccións $ 15.000,00
Láminas e grabados ....……………. $ 101.997,00
Dibuxo orixinal sobrecuberta … .............$ 499,10
A Cromograf por 3 clisés …………........$ 100, 00
$ 222.596,10

O que queda por pagar é:
4 cuotas de o presuposto base …… $ 70.000,00
Exceso da edición sobre o presuposto (29
Pregos máis, descontando o que corresponde
Ó aumento de c/ 10 a c/12 …….. $ 41.549,28

A elo hay que agregar o que se deba pagar a Xosé Suárez por 20 fotos que lle encarreguei e o de traballo de Pita (cousa que coido Ud. arranxará aí). E, además, o custe do papel, a IPUSA.
No Banco de Galicia dixéronme que na conta somente ficaban $ 13.000,00. Quedo á agarda das suas instruccións.
Tiven carta de Don Ramón. Está entusiasmado vendo rematada a edición. O exemprar que levoú (incompreto) Meilán, vírono Piñeiro, Lorenzo e outros. De Lorenzo tiven tamén carta. Será unha cousa de resoancia e trascendencia. “Un novo tempo na historiografía de Galiza”, di Don Ramón.
A edición (ocupa moito espacio) está depositada nos talleres de Barreiro. Ude. verá como se orgaíza a distribución.
Os materiás gráficos están, así como os literarios, no meu poder e á sua disposición. Espero instruccións pró seu envío.
Estóu satisfeito de como quedóu este traballo. É dunha alta categoría. O Prof. Krüguer díxome que lle tiña producido unha fonda impresión e que era unha cousa estupenda. Hjai que agradecer a Ude. que tan xurdia empresa poidera ter realidade. É grande a honra que coela se lle fai á Nosa Terra.
Agardo as suas novas. Unha cordial aperta.
[sen asinar]
P.S. Acompaño os xustificantes dos derradeiros pagos.

1962-10-27
Carta de Manuel Puente a Lois Tobío Fernández, 1962.
Bos Aires
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Manuel Puente a Lois Tobío Fernández, 1962. en 27/10/1962

Manuel Puente
Buenos Aires Octubre 27 de 1962

Señor Don
Luis TOBIO
Benito Lamas 2941
MONTEVIDEO R. O. del U.

Meu querido Don Luis:
Con moito retardo recibín a sua moi estimada carta 8 corrente, o correo sobre todo eiquí anda moi trastornado con folgas etc, por eso preferin esperar para enviar esta por los familiares de Don Jesús CANABAL, que salen mañan.
Pola sua apercibome que non alcanzaron os fondos da conta Bancaria que habia fixado para ese obxeto, debe haber algún error, acreditando fondos a outras contas miñas en vez de a esa; por este mesmo medio estoulle escribindo a o xerente autorizando pagar o saldo deudor con fondos de outras contas miñas según copia que le adxunto para o seu debido conocemento.-
Non me he facil narrar a emoción que me produxo os dous tomos da Historia de Galicia que me enviou por Abraira , cando os foliaba pareciame ver as mans de Castelao facendo o mesmo, e o cerrar os libros dixen pra mín "Xa podo MORRER", o meu compromiso coa Patria quedará cumplido.-
Pasei moitas angustias –o ver que os anos transcurrian sin que comenzara a imprentarse a Historia, chegando a temer que a vida non me alcanzara a vela, hasta que supen que vostede aceptaba encargarse de dirixir a impresión, dende entonces calmáronse as miñas dudas –e oxe podemos mostrar a o mundo esta maravilla, non somentes po lo seu contido si non tamén po la categoria da presentación que vostede lle deu; Por todo elo querido Don Luis reciba as miñas felicitacions xunto co meu eterno e patriótico agradecemento, coa seguranza que no correr da historia a nosa patria fará xusticia a este seu esforzo patriótico.-
O dia once do corrente fixose eiquí unha cea, que os patriotas quixeron dedicarme con motivo da historia, púxose de manifesto toda a laboura sua, acordando enviarlle un telegrama co agradecemento dos presentes (que coido os organizadores lle haberán mandado), os reunidos eran 50 o 60 –a mayoria derixentes do Centro Galego, cuya xunta habia antes tomado conocemento da obra en sesión especial –enviáronme unha carta moi conceptuosa.-
Don Ramón escribeume moi emozoado , dime que non e "O libro do ano, e de moitos anos".
Aquí llo enseñamos a Don Salvador de Madariaga –quedou maravillado.-
VENDA-DISTRIBUCION; estou preocupandome coa idea de organizala, despois de cambiar impresions aquí irei a esa para concretar ideas con vostede, pero antes de nada e con carácter URXENTE e necesario un folleto en forma de pliego o como vostede vexa; en Galego e Ingles o outros idiomas, esos folletos serian de propaganda para mandar as bibliotecas e universidades do Mundo; deixo esto nas suas mans, faga a cantidade que lle pareza e como vostede crea conveniente, sin que sexa necesario a miña aprobación de presoposto etc.
Propóñome escribirle a Del Riego e Don Ramon en esos dias.
Cando teña oportunidade envieme todos os volumes que poida; na Arxentina a entrada e libre, haberá que ir pensando en despachar algúns queixons na forma mais convenente pois creo que polo menos se necesitaran cen xogos.
Nada mais por oxe, reciba Don Luis un forte abrazo do seu agradecido amigo e
S S S
Manuel Puente [sinatura autógrafa]

[Na primeira páxina, na esquina dereita e a lápiz hai unha pequena nota manuscrita de Lois Tobio]: Cont. 8-XI

1962-11-17
Carta de Francisco Fernández del Riego a Lois Tobío Fernández, 1962.
Vigo
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Francisco Fernández del Riego a Lois Tobío Fernández, 1962. en 17/11/1962

Vigo
17-Novembro
1962

Sr. D. Luís Tobío
Montevideo

Meu querido amigo: Recibo agora a túa do 10 de outubro, xunto coas fotos que me devolves.
Vimos, todos os amigos, os dous exemprares da "Historia" que trouxo Meilán. Produxeron en cantos tiveron ocasión de os follear, unha fonda impresión. Dende logo, trátase de algo sin precedentes na nosa bibliografía. A presentación ten empaque, feitío estético, e unha elegancia tipográfica destacadísimas. Debo felicitarte, sinceramente, polo enorme esforzo que realizache, con evidente intelixencia e bó gusto.
Aproveitando o viaxe de Prada, xuntámonos con Ferro Couselo, Xaquín Lorenzo e outros, pra tratar da continuidade da obra. Lorenzo comprometeuse a revisar e mecanografiar o manuscrito da Prehistoria que deixóu Cuevillas. As miñas derradeiras novas son de que o traballo vai moi adiantado e de que, contra do que se pensaba, o texto encherá un volume de tamaño semellante ós dos xa editados.
En principio acordóuse, na reunión de que che falo, dar un novo pulo ô labor pra os futuros tomos, creando un a xeito de órgao centralizador que se responsabilizase da custión administrativa e máis de presionar nos colaboradores. Seguiría a direición teórica nas mans de Otero, e a realización práitica nas miñas, co asesoramento de Ferro e Piñeiro. Craro está que isto se non resolveu aínda de xeito definitivo, e tamén haberá que conocer cal é a decisión que adopta Puente. Naturalmente, o que agora urxe é rematar o tomo da Prehistoria, e mandalo decontado pra que o deades ó prelo.
Pero, según informes que recibo, resulta que hai moitas probabilidás de que tí veñas en data prósima pra Madrí. ¿É certo? Sería unha fermosa cousa térte perto de nós. A mín, particularmente, entusiásmame a idea. Pero, de ser así, habería que pensar nunha nova fórmula pra continuar a edición da Historia. Estimaríache moito, pois, que me dixeses o que hai sobre do particular.
Supoño que a túa muller me anunciará a data da súa chegada a Galicia. Tería un grande disgusto si, ô non saber cando ven, puidera atoparme fora de Vigo por calquer motivo, no día da súa chegada.
Non sei si estarás informado das novas que se van producir na Universidade. Os estudantes das cinco Facultades fixeron unha instancia, moi intelixente e razonada, solicitando a creación dunha cátedra de Lingoa Galega, no Instituto de Idiomas anexo á Facultade de Letras. Conseguiron que os Decanos a avalasen coa súa firma. E o Reitor, Echeverri, apoióunos cunha xestión aitiva i entusiasta. O resultado é que a Cátedra vai ser creada decontado.
Pero, ademáis, por xestiós do propio Echeverri, logróuse a creación da Seición de Filoloxía Románica na Facultade. No plan de estudos, figura como disciprina obligatoria no 5º curso, a de Lingua e Literatura galegas. Como ves, a vella aspiración, tanto tempo acariñada, realízase agora.
Escribín ôs Centros Gallego, Lucense, Pontevedrés e Ourensán de Bos Aires, pedíndolles que se dirixisen ô Reitor felicitándoo pola incorporación dos estudos da nosa lingua e da nosa literatura ô ensino universitario. ¿Poderías tí conseguir ahí que o Centro Gallego e a Casa de Galicia fixesen outro tanto? Coido que sería de grande interés que as entidás emigradas desen isa nota, frente ô silencio que aquí se mantén.
E nada máis. En espera das túas novas, mándache unha cordial aperta
Fernández del Riego [sinatura autógrafa]

O meu novo domicilio:
DR. CADAVAL, 32-4º Izqda.

1962-11-19
Carta de Manuel Puente a Lois Tobío Fernández, 1962.
Bos Aires
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Manuel Puente a Lois Tobío Fernández, 1962. en 19/11/1962

Manuel Puente
Buenos Aires Noviembre 19 de 1962

Señor Don
Luis TOBIO
J. Benito Lamas 2941
MONTEVIDO - R. O. del. U

Meu querido Don Luis:
Recibín a sua carta 8 do corrente.-
Xa sabia por Prada do seu próximo traslado a Madrid, e ainda que me alegro porque máxino que se cumple asi seus desexos, non deixo de lamentar a perda de non telo a vostede cerca, por outro lado o feito de que Ud se sitúe perto da nosa terra ten moitas ventaxas para o noso sentimento, incluso para o final da Historia de Galicia; deséxolle a vostede e familia moitas satisfaccions e saude no novo domicilio.-
Naturalmente que antes da sua partida desexo falar con Ud, e como o mesmo desexo teñen os amigos Prada e Abraira, estamos convinando con eles para ir uns dias a Montevideo, que será para fin de mes ou nos primeiros do próximo.-
Deicá a entonces reciba unha aperta do seu amigo e,

S S S Manuel Puente [sinatura autógrafa]

1962-12-00
Postal navideña de Carlos Tobío Fernández á familia Tobío Soler, 1962.
México, D. F.
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Postal navideña de Carlos Tobío Fernández á familia Tobío Soler, 1962. en 00/12/1962

Carlos Tobío
y familia
Desean a usted y a los suyos
Feliz Navidad y Própsero
Año Nuevo.

México D. F., Diciembre de 1962.