PROXECTO EPÍSTOLAS

----

3 MENCIóNS A Cándido Portinari (1903-1962)

Artista plástico brasileño. Portinari é mundialmente recoñecido polos frescos Guerra e Paz, que se atopan na sede da ONU en Nova York.
Epístolas
Mencionado/a [3]
Data Relación Remitente - Destinatario Orixe Destino [ O. ] [ T. ]
Data Relación Remitente - Destinatario Orixe Destino [ O. ] [ T. ]
1953-05-20 Mencionado/a
Carta de Burd a Seoane. 1953
Nova York
París
Nova York
Bos Aires
Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Burd a Seoane. 1953 en 20/05/1953


Amsterdam, 20-5-53

Querido Seoane:

Nos dice Perla [Rotzait] en una carta que nos escribió a París. Es una pena, pero lo que temíamos pasó; si lo hubiésemos supuesto, habríamos esperado su carta, ya que seguramente llegó un día después de nuestra partida. Ahora, ya que esos acontecimientos hay que estimularlos, me apuro a “contestarle”. Nos gusta mucho recibir sus líneas. De nosotros, ¿qué puedo decirle? Tendría que llenar hojas y hojas para expresar parte de nuestro entusiasmo aquí. Tengo miedo de repetirme también por carta, ya que oralmente me repito constantemente en presencia, ¡por fin!, de tantas cosas pálidamente representadas desde lejos. Puedo decirle que estamos muy bien, magníficamente, aprendiendo mucho en lo humano, en todo. Ahora en viaje, ya pasamos por Bélgica, donde vimos ciudades hermosas, viejas, viejas con museos enormes. Algunos Brueghel como siempre extraordinarios, y muchos flamencos, casi hasta llegar a conocer a fondo esa escuela. Me sorprendieron los últimos pintores Belgas, con [Constant] Permeke a la cabeza y constatamos una vez más de cómo si no se pinta en París, se queda un poco en el anonimato. Este Permeke tiene la fuerza de un [Cándido] Portinari, un gran sentido del color, brillante dentro de sus ocres y verdes y un dominio absoluto del dibujo. También muy bueno Ensor con sus máscaras.
Me viene al recuerdo el Salón de Mayo en París al que asistimos antes de salir. Me reconfortó mucho ver esa exposición. Habíamos ido al Salón de Independientes que es tan malo como una muestra de Escuela de Artes y Oficios en Bs. As. En cambio, el de Mayo, pienso que como muestra de conjunto difícilmente se pueda superar. No hablo de los maestros: Picasso, Matisse, que están representados con cosas hermosísimas; me refiero en general a los otros, que ofrecen un conjunto muy interesante. Debo confesar que tanto abstracto como hay expuesto (más de la mitad, quizá) no me gusta mucho, aunque está muy bien pintado. La parte figurativa, muy interesante con [Edouard] Pignon, [Bernard] Buffet y otros. No obstante, me da la impresión de que la generación que sigue a la de Picasso no puede alcanzar el nivel de sus antecesores, ¿comprensible, verdad?
Picasso cada vez nos gusta más. Mandó un óleo y una escultura. ¿Se puede decir renovado? El genio no se renueva, es genio nomás. El óleo dividido en dos partes de arriba a abajo. La de la derecha en grises, la otra en colores. Su título En el jardín de Luxemburgo y está pintado al estilo de sus niños en sillas o sus litografías. Todo con una alegría y una fuerza “Picassianas”. La escultura: una osamenta o, mejor dicho, un cráneo de buey cuyos cuernos están hechos con un manubrio de triciclo y el resto con desechos y clavos. Ese cráneo está apoyado en una tabla en cuyo extremo hay un sol cuyos rayos (clavos) alumbran la osamenta y sostenido por un pedestal, esta vez ni clavos ni manubrio, algo imposible de describir. Todo volcado en bronce (creo) y policromado o mejor dicho “poligrisado” que está pintado con varios tonos de gris. (Perdone el croquis, es de memoria). Bueno, Seoane, ahora voy terminando para descansar un poco el cansancio del día; las descripciones completas serán en Bs. As., ya no tan lejos. Por Perla sabrá dónde contestarnos, por ahora no lo sé, a causa de que no tengo todavía la visa italiana (¿cuál es la verdadera cortina de hierro?).

Con un fortísimo apretón de manos y un hasta siempre mío y de Esther, a Ud. y a Marujiña.

Lipa.
O orixinal conserva sobre co seguinte membrete no anverso

(LUCHTBRIEF)
Sr.
Luis Seoane
Bme. Mitre 3793 – 2º Piso
Buenos Aires
REPÚBLICA ARGENTINA

(AFZENDER)
L.BURD- Rue de GENTILLY 10 – PARIS XIII
FRANCE

O texto inclúe un debuxo da escultura de Picasso citada polo autor.

1968-12-17 Mencionado/a
Carta de Seoane a Varela. 1968
Xixón
Bos Aires
Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Seoane a Varela. 1968 en 17/12/1968



Gijón, 17 de diciembre de 1968

Sr. D. Lorenzo Varela
Buenos Aires

Mi querido amigo:

Te escribo sin demasiada confianza en tu respuesta. Simplemente, para que sepas de nosotros y de lo que vamos viendo de España. Estuvimos antes en Nueva York, tres ciudades alemanas, Dusseldorf, Colonia y Bonn y luego en Roma, donde visitamos, aparte algunos monumentos, a María Teresa y a Alberti. Muy bien. Alberti, trabajando mucho. Acaba de hacer un libro dedicado a Miró, con cinco o seis grabados y manuscrito, y destinado a enviarle el número 1 hace, creo, que veinte ejemplares, al mismo Miró, del que estaban exponiendo 400 obras en Barcelona –te envié el catálogo– con motivo de sus 75 años de edad. Y ganando dinero con un disco, el que hizo un joven cantante italiano con un poema suyo, La paloma, y música de Guastavino, adaptada ésta por el cantante a la actual música, si se puede decir así. Alberti está muy optimista con este disco. Piensa ganar con él mucho dinero. Acaba de salir cuando nosotros pasamos por Roma y se habían vendido alguna buena cantidad de ejemplares de La paloma. En Madrid, Aguilar acaba de publicar su libro a la pintura, con reproducciones en color, muy caro, 250 pesetas el ejemplar y del que fuimos excluidos todos los pintores vivos menos Picasso y Miró y algunos nuestros como Portinari. En el caso de lo vivos, quizás para no tener que explicar quiénes somos y por eso que se dice: “justicia distributiva”, y en el de Portinari, porque ya muerto, sin rendir a beneficio, y no habiendo sido ni Goya ni Cezanne, así parece, realmente no vale la pena. Pero dejemos a Alberti. Estamos en España hace casi un mes. Hemos estado en Barcelona y Madrid, espléndidas las dos en muchos aspectos, pero aguantando ambas, como toda España, una crisis económica sorda producida por el cierre de industrias y que afecta al comercio. La gente se queja este Fin de Año, pero continúan hablando del progreso español y enseguida por el éxito del turismo. El progreso consiste, en general, en la producción de electrodomésticos y el aumento de pequeños autos, de Citroën y de la Fiat, muy baratos, y que se compran, como las máquinas eléctricas, en muy cómodas cuotas. Un progreso similar al de los países africanos, o a los de cualquiera del tercer mundo. El progreso se nota en anuncios como éste de Gijón, una ciudad, como sabes, industrial, puerto de la cuenca minera de Asturias, pero sin apenas atractivo alguno, una estatua de Jovellanos, otra de Don Pelayo, una buena playa y unos cuantos cines donde se proyectan películas del oeste. Dice el aviso en La hoja del lunes: “Bonnie y Clyde –Club Boite Fundición, 10. El único ambiente pop de Gijón. Venta de pósters. Carnets especiales para chicos y chicas. Tarde y noche–”. Éste es el progreso. Ni minifaldas, ni cohetes a la luna. Por otra parte, en Madrid, hay 90.000 casas en ruinas y 70.000 departamentos vacíos. Existen jubilados con 500 pesetas mensuales, 2.500 pesos argentinos. Te escribiré con más detalle. Ahora sólo quiero saludaros a vosotros, a los amigos comunes, que paséis unas felices fiestas y fin de año con Fernando y esposa, Hugo, Ariel y novias. A todos, nuestro saludo. Recibid Marika y tú el fuerte abrazo de Maruja y mío:

[Seoane]

1977-06-23 Mencionado/a
Carta de Frontini a Seoane. 1977
Nova York
Bos Aires
A Coruña
Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Frontini a Seoane. 1977 en 23/06/1977

DR. NORBERTO A. FRONTINI / ABOGADO / NUEVA DIRECCIÓN / AVDA CALLAO 671-12-“B” / CAPITAL FEDERAL

junio 23 de 1977

Dr. Luis SEOANE
LA CORUÑA
GALICIA
España

Querido SEOANE:

Te escribí dos cartas. La segunda, que iba con las mismas señas, me la devolvió el correo. Como las señas son las que me había dado un comerciante de Miramar cuyo hijo escribe o pinta, dí por supuesto que algo faltaba. Nada sé de tí ni por vía directa ni por torcida. Además, de Audivert y José Luis Romero, ocurrió la muerte para mí más profundamente dolida, que fue la de María Rosa. Murió de un síncope. No te escribí para decírtelo porque como no había recibido carta tuya, dí por supuesto que estarías viajando. Y acaso lo estés ahora, ya en pleno verano. Aquí ha comenzado el frío. Pero como Buenos Aires tiene un clima anarquizado, acaso volvamos al calor de aquí a mañana. Supe por Rosa que le habías escrito y que le dices en la carta que habías sabido por mí, y por alguien más, la muerte de Audivert. Lo curioso es que la segunda carta la envié a las mismas señas. He estado siguiendo el iter de las elecciones en España. Ese González es acaso obra de milagro o me lo parece. De dónde salió ese muchachón? En cuanto a Suárez, cabía suponer que ganaría “el caballo del comisario”. Lo que debe servir de aleccionamiento a cuanto papanata se da por estos y aquellos mundos es comprobar que las dictaduras son un fracaso si de paso no se cambian con sentido popular las condiciones objetivas. Cómo va a cambiar el ser humano si esas condiciones sigan siendo las mismas y la fuerza está sirviendo estereotipaciones privilegiadas? Esos casi 5 millones de ciudadanos españoles que no votaron no son un envilecimiento personal por indiferencia o por exceso de excepticismo o por aburrimiento? O porque; si dan por supuesto que pueden seguir criando cerdos, sembrando trigo o vendiendo vinos en las tascas, a qué más? De qué ha servido la radiotelefonía en los últimos cuarenta años? Podría haber sido una buena cátedra para aleccionar cambios sustanciales. Con todo, lo cierto es que con poco más o poco menos persistieron las mismas orientaciones políticas de antes de la guerra. Desde aquí no me ha disgustado la salida y espero que muchas cosas del espíritu que permanecieron adormecidas u ocultas saldrán a luz rápidamente. He visto que García Sabell va para el Senado aunque no sé si por selección del rey. También Rafael iría por Cádiz de diputado aunque aquí se ha dicho que acaso renunciaría. Tuve carta suya desde Roma. Con mucha socarronería me dice que será “el mejor diputado de Andalucía”. En cuanto a lo que aquí ocurre, nada ocurre como no sean esas quisicosas para las que se va perdiendo todo interés. Lo que no comprendo es cómo todo el mundo se aguanta la inflación. El dólar pasó a 38 mil pesos viejos y los bancos dan el 7% mensual de interés. La verdad es que no entiendo nada. Pensamos irnos a fines de setiembre. Pensamos!!! Pensar no cuesta si se trata de pensar lo fácilmente pensable. Cuéntame como lo vas pasando. Y cuáles son tus proyectos. Y dime cómo está de salud Dieste. He podido leer el testamento de María Rosa porque fue presentado en una secretaría del tribunal cuyo oficial primero es amigo mío. María Rosa me deja en su testamento el poema de Rafael y un gravado de Portinari. ¡Me estoy sintiendo muy solo! Abrazos para ti y Maruja con otros para Valentín e Isaac y muy cariñosos saludos para Mimina. Y HAZME EL FAVOR DE ENVIARME LAS SEÑAS del lugar donde sueles hospedarte en Madrid. Perdí el papelillo donde los había anotado. Escribe.

Norberto