PROXECTO EPÍSTOLAS

----

4 MENCIóNS A Zarco (1930-)

Epístolas
Mencionado/a [4]
Data Relación Remitente - Destinatario Orixe Destino [ O. ] [ T. ]
Data Relación Remitente - Destinatario Orixe Destino [ O. ] [ T. ]
1967-10-22 Mencionado/a
Carta de Díaz Pardo a Seoane. 1967
Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Díaz Pardo a Seoane. 1967 en 22/10/1967

22.10.67

Querido Luis:

Hoy, por fin, llegaron los Torrellardona (sin remolque). Fuimos a buscar a los Dieste y almorzamos todos en Sada en Beiramar contemplando la ría. Tomamos café en el Castro y luego estuvimos de turistas por Betanzos. Vieron tus cosas y les gustaron mucho. Y las vieron ya colocadas en unos anaqueles que le hicimos para ellas en la exposición. Mañana se irán por las rías hasta Ferrol y pasado vendrán a ver trabajar la fábrica y a almorzar al Castro.
Moret recibió el importe de la factura que te había dado para la Galería alemana. Se conoce que la Galería entendió que debía enviarlo a la imprenta. Moret se queda con ese dinero y lo deduce del importe del cartafol. Sigue Moret: estamos ya con el folleto jarras y Teixido; también con Sargadelos de G[ómez] de la Serna, quien corrigió las pruebas y dio algunas sugerencias, entre ellas aumentar reproducciones. Así el domingo pasado viajamos desde Ribadeo hasta San Ciprián retratando los lugares importantes que vivió el Marqués, y ya se están fotograbando. Los pies se tomarán del texto.
Noticia importante: el Directorio de Celtia en reunión en la que estuvo presente N[úñez] Búa prefirió aceptar mi renuncia antes de conceder lo que yo pedía. Por fin pudieron liberar a Celtia del último ceramista que les quedaba. Si a la empresa no la matan... todo se dará por bien empleado. Te lo digo para que sepas mi situación pero creo que será bien que no te des por enterado, al menos por mí. Esta situación me permite contemplar de otro modo las cosas de aquí, (por eso te la digo). Por lo pronto, ya estuve en Sargadelos para concretar la compra de esos trozos de terrenos que faltaban, y para dar línea a la explanación, que vamos a empezar de inmediato. Ya estuve con Albalat. Me pidió disculpas para contigo. Creo que está a punto de volverse loco con la cantidad de cosas que tiene entre manos. Está conforme con mi programa: luego de todos los permisos, trámites, transformador de energía y abastecimiento de agua, vamos a construir rápidamente un sector de la rosca; justamente el que corresponde a la nave de hornos y la parte correspondiente de oficinas. En ella montaremos un horno y los elementos necesarios para hacer piezas por colado. Esta planta piloto debería estar produciendo dentro de seis meses. En ese momento tendríamos una idea más clara sobre todos los problemas (el arquitecto también) y estaríamos muy cerca de la meta. Esta situación frente a esa posibilidad cambia el enfoque de otras cosas. Por lo pronto en la exposición de Hogarotel se van a presentar piezas elaboradas en la planta piloto de Sargadelos, en cuya concreción de ideas, formas, técnicas, etc., trabaja el Laboratorio de Formas en colaboración con el Castro. Las piezas se marcarán:
SARGADELOS
Pba. Lab. 67
Cuando en el verano vengan los turistas por Galicia comprobarán que Sargadelos está produciendo en Sargadelos.
Estoy trabajando para Hogarotel. El 7 del mes que viene iremos a Barcelona Mimina, Xosé y yo. Te enviaré fotografías de lo que se va a hacer. Quedó poco tiempo. De todos modos hice una colección de botijos, seis, haciendo evolucionar una forma semejante al botijo de Buño (ojo, no es privativo de Buño, se hizo en varios centros de España). Hice también un moucho y un toro (uno jarra y otro cenicero). También hice ocho decorados a juego para vajilla. Todo bajo-cubierta predominando el azul de marras. Ya está todo saliendo del horno y los Torrellardona y los Dieste quedaron muy bien impresionados de estas cosas, que fueron los primeros que las vieron.
Estas son todas las novedades. No sé si te dije que estuvimos en Barcelos, en la feria. Su artesanía es mucho más pujante que la nuestra. Fuimos con los Paz-Andrade. Luego llegamos hasta Oporto. Es necesario conectarse más con Portugal. Manda esa idea que tienes de un juego con entronque portugués. ¿Podría ser para Sargadelos?
Lo del Che nos tiene a todos impresionados. Hoy cuando confirmábamos la noticia de la muerte con los Torrellardona lloramos todos. Todos somos un poco responsables y a todos nos responsabiliza esa fe y esa esperanza en el hombre cuya imagen nos deja el que tiene que morir por ella. Esto no podrá conseguir más que radicalizarnos.
Hasta ayer no le entregó la aduana tus cuadros a Macarrón. Estuve sobre esto. Vienen por el camino. Y unos se volverán a Madrid para la exposición de Zarco. Mándame precios, a ver si llegan a tiempo.
En esta casa pesa vuestra ausencia. Abrazos muy fuertes para ti y para Maruja.

[Díaz Pardo]

1967-11-17 Mencionado/a
Carta de Díaz Pardo a Seoane. 1967
O Castro [parr. Osedo, conc. Sada]
Bos Aires
Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Díaz Pardo a Seoane. 1967 en 17/11/1967

Castro, 17.11.67

Sr. Don Luis Seoane
Buenos Aires

Querido Luis:

Al regresar de Barcelona, tenía aquí tus cartas del 3 y 9 cte. Mandé inmediatamente tu artículo a Bocelo y ahí te van dos recortes. Creo que se podría montar una campaña en favor del libro, pero era necesario que se mandasen aquí unos cuantos ejemplares. Con un abrazo dile a Vilanova que se moleste en esto.
El 13 pasé por Madrid y dejé montada en el escaparate de Quixote la exposición de cerámica de que te hablaba. Y ayer inauguraban la exposición de pintura, cuya invitación acompaño. Zarco le encargó el introito del catálogo a Míguez. Te lo enviaré cuando lo manden. Sobre esta muestra, tu carta, naturalmente, me ha sorprendido, al manifestar tu fastidio, ahora, por ella, porque ahora no puedo hacer nada. Creo que no hicimos más que lo que se había acordado en Vigo. Está visto que es muy difícil meterse en “camisas de once varas”. Bueno, ahora ya está. Ni Frau le contestó a Zarco ni Valentín consiguió sacarle nada a Lugrís, quien, al parecer es un caso ya perdido de verdadera pena. Laxeiro consiguió a Maruja Mallo.
Con respecto al mural de Vigo Valentín me dijo la última vez que tú habías pedido 150.000, que él te dijo que pediría 200.000, que luego de acordado por esa Sociedad el hacer ese mural, que tú decías que la ejecución debería ser aparte, que él piensa (ya que no le parece fácil modificar el acuerdo de la empresa) que tú te conformes por el proyecto y dirección con los 150.000 que en un principio pedías, quedando los otros 50.000 para la ejecución, alcancen o no. Esto tenía la idea de transmitírtelo él al ir a Bs. As. Ahora al haber venido N[úñez] Búa no sé si seguirá en la idea de ir ahí (a lo mejor ya está ahí pues hace un mes que no lo veo). Me limito a transmitirte lo que dijo por si te es de interés saberlo.
En Barcelona nos reunimos con los Torrallardona, que embarcan mañana. Ellos os contarán de la buena impresión que les causó la exposición de Hogarotel con nuestro stand. Hay cosas de muy alta calidad: el completísimo pabellón de artesanía de México es una. Las escuelas Masana otra, con una labor importante de tapicería de todo tipo. El grupo catalán, también, que se llama La Cantonada es formidable (un arquitecto, un ceramista, un joyero, un decorador, un pintor) este último Joan Vilá, con un tapiz-colage como el tuyo era lo que se acercaba más a la calidad de tu obra. Bueno, se está vendiendo Sargadelos (Laboratorio 5ª etapa) y de tus jarras ya hay vendidas creo que tres colecciones.
Lo peor es que desde que nos fuimos no paró de llover y no se pudo terminar de explanar Sargadelos.
He visto el número extraordinario julio-agosto de la Galicia del C[entro] Gallego. También he podido comprobar que las colaboraciones todas que figuran en él fueron pedidas por Paco a sus autores alguno de los cuales se indignó cuando supo lo que estaba sirviendo con ella. Yo cada vez entiendo menos las cosas. Luego el ejemplo de Guevara me tiene acorralado e indiferente por todo lo demás. Bueno, ya veremos.
De momento esto es todo. Te informaré de todo lo que pueda haber de interés.
Sabéis como se os recuerda. Abrazos muy fuertes para ti y para Maruja

vuestro

[Díaz Pardo]

1967-11-25 Mencionado/a
Carta de Díaz Pardo a Seoane. 1967
O Castro [parr. Osedo, conc. Sada]
Bos Aires
Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Díaz Pardo a Seoane. 1967 en 25/11/1967

Castro, 25.11.67

Sr. Don Luis Seoane
Buenos Aires

Querido Luis:

Escribo más que el Tostado. Te confirmo una mía de regreso de Barcelona. A esta altura supongo que ya te habrán enviado el catálogo de Madrid. Parece que la Exposición está gustando mucho. El Faro le dedicó una página, que te la enviaré. Y Garcés que está entusiasmado con ella parece que le dedicará otra pues me pidió material gráfico y le envié tu Sol del catálogo de tu exposición en Alemania. Las pasé moradas para darle una fotografía tuya para el catálogo. Acompaño unas malas fotografías para que veas como quedó la parte de Sargadelos en la Exposición de Barcelona y escaparate de Zarco.
Bueno. El terreno de Sargadelos ya está explanado. Andrés ahora sí que está terminando el proyecto. Lo estoy viendo casi a diario. El orden de trabajo será rematar el proyecto, pedir presupuesto (posiblemente Lamas), Banco Industrial para que ayude y puesta en marcha de la obra. Pero simultáneamente sin esperar por nada poner manos a la obra en el sector de la rosca que ya te hablé. La cosa de permisos, de Industria, Diputación, etc., es una trenza tremendamente larga y estamos con ella.
Simultáneamente hay que definir la Sociedad con el Capital que va tener, especialmente la proporción de la que se va a partir. Esta sería:

Luis Seoane 100.000
Los socios del Castro 600.000
Cera del Castro 1.200.000
Laboratorio de Formas 600.000
Socio de Argentina y A. Varela 200.000
Reservado para el grupo de técnicos que atenderán la planta 300.000
-----------------
3.000.000

Esto es lo que se había acordado en el convenio firmado por el Lab. de Formas y Cerámicas del Castro, en documento de 20 de nov. del 65 que tú ya tienes. Risco está ya viendo la manera de dar forma a esto y pasar el espíritu de ese documento a la escritura pública constitutiva de la Sociedad. El Laboratorio de Formas es necesario constituirlo en Sociedad Limitada para que intervenga en Sargadelos como tal y como tal disfrute indefinidamente del derecho de intervenir unilateralmente en todos los aspectos plásticos que se relacionen con Sargadelos, según está acordado. Como al mismo tiempo tú figurarás como socio personal de Sargadelos directamente, es decir independientemente del Laboratorio, es necesario que me envíes lo antes posible un poder para ambas cosas. Es decir: poder a Isaac para en tu nombre constituir la Sociedad Limitada denominada “Laboratorio de Formas”, con domicilio en el Castro Osedo Coruña. Ha de ser un poder amplio y total para luego yo poder acordar la inversión del Laboratorio en Sargadelos. El mismo poder puede autorizarme a suscribir e integrar 100.000 pesetas en tu nombre en el Capital de la sociedad limitada “Fábrica de Cerámica de Sargadelos” y debe ser igualmente amplio para poder disponer de tu cargo de gestor, ya que todos los socios serán gestores. Este poder, dice Risco, lo podrías hacer en el mismo consulado ya que, al parecer, el Cónsul tiene potestad de notario. Y de esta forma ya queda visado, porque ha de ser visado.
Convendría que esto lo hicieses lo más rápidamente posible, pues estoy viendo que todos estos trámites sumados no se acaban en dos años.
Para terminarte con Sargadelos, te envío copia de la carta que con esta fecha le envío a Villamarín. No había más remedio que respetar una cosa que se había dicho en un principio. Como también le dijimos a Laxeiro, pero en este caso, se me ocurre, más adelante podemos incorporarlo al Laboratorio de Formas con una pequeña participación y de esta forma participa de alguna manera en Sargadelos, invitación que le hicimos ahí mismo en tu casa y que él aceptó pero cuyo aporte lo haría en cuadros.
Las jarras tuyas están ya perfectamente embaladas y pendientes del permiso de exportación para embarcarlas. Se les puso un precio muy bajo (a ver si ahí cuela) para que las Aduanas no te claven; ya te mandaremos las facturas pro-forma para que puedas e[fe]ctuar ahí el despacho.
Otra cosa. En el Colegio de Arquitectos se celebraron hace dos y tres días respectivamente dos charlas-coloquio que presidió el arquitecto madrileño De Miguel director de la Revista de Arquitectura; una sobre diseño industrial y otra sobre las galerías coruñesas. Han resultado muy importantes. Te mando la reseña que hice de la primera. Se interesó mucho por el Laboratorio de Formas y estuvo una mañana aquí con Albalat y marchó encantado. Hace unos 20 años él y otro organizaron algo parecido en Madrid y terminaron cuando llevaban perdidas 800.000 pesetas, pero él sigue creyendo en la virtud y beneficio de la reflexión sobre el diseño. Me pidió que le concretase los propósitos del Lab. de Formas y de un día para el otro tomando ideas vertidas por ti y otras que habíamos pensado le hice ese anteproyecto de propósitos cuya copia te acompaño.
Perdóname la longitud pero aún se me quedan cosas sin decirte. Otra vez será. Es tanto, además, lo que tengo que hacer que no sé de donde voy a sacar el tiempo.
Laxeiro le dijo a Rey en la inauguración de lo de Zarco que pensaba estar en Bs. As. este mes. Yo no volví a verlo desde la exposición Colmeiro cuando tú.
Sabéis como se os recuerda, y como se espera vuestro retorno.

Abrazos muy fuertes para ti y para Maruja de vuestro

Isaac

1967-12-22 Mencionado/a
Carta de Díaz Pardo a Seoane. 1967
O Castro [parr. Osedo, conc. Sada]
Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Díaz Pardo a Seoane. 1967 en 22/12/1967

Castro, 22.12.67

Querido Luis:

Tengo aquí tus cartas del 4 y 14 cte. La última con el poder. Acompaño a esta el conocimiento de embarque de tus jarras, que por fin han salido. Perdona lo que han tardado pero todas estas cosas de exportación tienen mucho trámite. Van a porte pagado y te va una factura del valor declarado por si te hace falta. Tú ya tratarás de evitar el pago de aranceles en lo posible. Espero que lleguen sin novedad. Cuidado al desembalar. Va también un sobre pequeño que vino para ti.
Contesto las tuyas: Primero: eso de que a mí me hayan hecho correspondiente de la Gallega tiene que ser un error que al parecer publicó algún periódico de la colectividad ahí (¿sería Faro de España?). A no ser que los nombren sin consultar ni comunicar al destinatario. Lo que sí no entiendo es que tú puedas tener dudas sobre mi recalcitrante anti-académico-oficialismo. Si algún día decido enrolarme en alguna entidad de nombre sonoro será en un grupo de guerrillas o en alguna organización de demolición. Que sea enhorabuena por ese retrato del Che. Camilo habló en una carta de él, asombrado. Eso está bien. Le paso la noticia que me das a Neira y a quien le enviaré, cuando me llegue, lo que dices quieres le reexpida.
Los cuadros de la exp[osición] de Madrid ya están aquí. No hubo ventas. Si por un lado la crisis es espeluznante Zarco me escribió de que los precios eran muy altos y que en Madrid es muy dif[íc]il vender cuadros que pasen de 20.000 ptas. (Digo lo que dice) Le hicieron dos cosas por televisión y hubo al parecer diversas crónicas en la prensa de Madrid y en la de toda Galicia, creo que todas muy favorables pero nadie se molestó en enviarnos algo y yo nada he visto. Lo que vi del Faro y Voz te lo envié. El Faro volvió a dedicarle otra media página a las cerámicas de Sargadelos nuestras en una crónica muy buena de una tal Mª del Carmen Parada. Reproduce tres jarras tuyas y tres botijos. Esta no te la envié porque no conseguí otra. Trataré de conseguirla. Tus cuadros en la exposición gustaron mucho, dicho sin eufemismo alguno. Beatriz Rey que estuvo estos días por aquí estaba encantada con ellos. Y quiere tener un cuadro tuyo. Estuvo viendo lo que tienes aquí. Me dijo si no habría forma de comprarte un cuadro a plazos, y que no podía llegar a pagar más de 20.000 pesetas. Eligió uno pequeño de 60 x70 que dice por detrás “campesinas comentando”. –8.– Yo le dije que lo consultaría contigo pero que no te diría de la persona que se trataba, pero como le vi tanto entusiasmo por el cuadro se lo dejé llevar y que luego ya resolvería el problema contigo sobre lo que yo haya hecho mal. No sé si habré hecho bien. Si estás de acuerdo dímelo para debitarle al padre esas pesetas y acreditártelas a ti en tu cuenta.
Lo de Piñeiro; discurso de ingreso, tuvo mucho éxito. Estuvo muy bien. También estuvo muy bien y con mucho éxito una conferencia de Alonso Montero sobre la problemática del gallego y castellano, organizada por el Facho con motivo de finalizar la primera parte del curso de idioma gallego que vienen haciendo en las aulas del instituto Da Guarda. Como creo sabrás las escuelas del ayuntamiento y de la Diputación de Barcelona empezaron en este curso a dictar sus clases en catalán, con la vista gorda de Madrid.
Sargadelos. Impasse mientras dura el trámite de presupuestos, permisos etc. El terreno está explanado. A primeros de enero creo que tendremos el primer empleado fijo de Sargadelos que lo vamos a preparar para encargado y que nos representará allí mismo para las cosas que se van a hacer. Al venir un permiso de la Diputación de Lugo una tajea para entrar en la finca y dos caminos de piedra, uno por arriba y otro por abajo a donde se a va iniciar la obra. Ahora aquello es un lodazal. Aún estuvimos el último domingo. Si en febrero se empieza a excavar la fundación de los muros iríamos bien. Todo va a depender también un poco de que las cosas por el país no se agraven más de lo que están y no nos perturben la liquidez.
Mientras tanto, o al mismo tiempo, aquí nos hemos metido en más complicaciones. Ayer nos llegó la troqueladora (3 Tm.) y vamos a montar la fábrica de cajas. También estamos instalando un horno gemelo del que se va a instalar en Sargadelos (estamos haciendo las partes para los dos simultáneamente). En fin que estamos de obras por todas partes.
Bueno. El precio y forma de pago en la factura de las jarras es puramente teórico pero sin ellos no dan el permiso.
Supongo que ahí os llegarán noticias de la crisis de todo orden que se ha recrudecido en este país al devaluar la peseta. La gente está asustadísima y no se sabe cómo se va a salir de este socavón. Aparecen críticas al gobierno muy fuertes en la prensa, claro que son al gobierno no al régimen y entonces no pasa nada. Pero el malestar es muy grande.
Por aquí tenemos a Rosendo. Y no pasa más.
Espero que capeéis el calor porteño y me alegra que Maruja añore el suave clima de verano del Castro, aunque haya algún terco discutidor que lo ponga en duda, porque eso os traerá antes para aquí. Todos me preguntan por vosotros ¿cuándo vuelven?

Abrazos muy fuertes para ti y para Maruja

[Díaz Pardo]