Biografía de Ramón Piñeiro
1915- Armeá, Láncara (Lugo) | 1990 Santiago de CompostelaNado en Armea de Abaixo (Lama, Láncara) en 1915 e finado en Santiago de Compostela en 1990 Filósofo, ensaísta e político galego, un dos principais artífices da reconstrución cultural galega na posguerra
Tras a creación do CCG, unha das personalidades máis egrexias e que máis fondamente influíu na vida política e cultural de Galicia no século XX, foi elixido como primeiro presidente da institución. Desde mozo interveu no movemento galeguista e xa en 1932, en plena II República, entra en relación con círculos galeguistas lucenses, cos que participará na fundación da Mocidade Galeguista local.
Ao ano seguinte asiste á Asemblea do Partido Galeguista, onde establece amizade con senlleiras figuras como Otero Pedrayo, Alexandre Bóveda, Castelao e Gómez Román e foi secretario do Comité Provincial para o Estatuto de Autonomía de 1936. Tras a Guerra Civil interveu na política galeguista clandestina e foi detido durante tres anos. Unha vez en liberdade e en vista das poucas posibilidades de que se produza un cambio de réxime, Piñeiro tenta unha reorganización do galeguismo en dúas frontes. Por un lado mantén a estrutura clandestina do movemento e, por outro lado, inicia unha vía legal tendente á afirmación de Galicia como pobo nas conciencias das novas xeracións.
Difundir a cultura na posguerra
Con esta intención funda en 1950 a Editorial Galaxia, na que traballou ata 1966, data en que se trasladou a Estados Unidos como profesor da Universidade de Middlebury. Galaxia será a empresa de difusión cultural galega máis significativa durante a posguerra e Ramón Piñeiro converterase neses anos nun “mestre espiritual” para a mocidade daquela época. En novembro de 1967 ingresa na Real Academia Galega e responde ao seu discurso Domingo García-Sabell.
Coa restauración democrática e o inicio do proceso autonómico, o seu nome soa moito como candidato á presidencia da Xunta, feito que non se chega a materializar, mais o seu traballo foi de crucial importancia de cara á consecución do actual Estatuto de autonomía e mesmo chega a ser elixido deputado pola provincia da Coruña como independente nas listas do PSdG-PSOE.
En 1983 converterase, por elección dos seus membros, no primeiro presidente do Consello da Cultura Galega, como público e merecido recoñecemento a unha das personalidades máis egrexias e que máis fondamente influíu na vida política e cultural de Galicia no século XX.
Publicacións nas que participou Ramón Piñeiro
LIBRO
Ofrenda lírica á nena Silvia Santiago Conde no día da súa Primeira Comuñón
7 de setembro, 1960
LIBRO-AUDIO
Ramón Otero Pedrayo, mestre da cultura galega
Conferencias e ensaios
LIBRO. FACSíMILE
A lingoaxe i as língoas
Discurso lido o día 25 de novembro de 1967 na súa recepción pública por Ramón Piñeiro López e resposta de Domingo García-Sabell
LIBRO-AUDIO
Ramón Piñeiro
Ingreso na Real Academia GalegaMateriais de Ramón Piñeiro
Documento. Artigo
A (de)construción da saudade en Ramón Piñeiro
Forcadela, Manuel (2009): «A (de)construción da saudade en Ramón Piñeiro». En Cillero, Alexandra e Abal, Élida (eds.): Homenaxe a Ramón Piñeiro. Santiago de Compostela: Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades; 61-76.
Documento. Artigo
Colaboración de Blanca Jiménez no libro de homenaxe a Ramón Piñeiro
Jiménez Alonso, Blanca: «A fundación Penzol». En Homenaxe a Ramón Piñeiro. Vigo: Galaxia, 1991; 73-77.
Documento. Artigo
Artigo de Ramón Piñeiro sobre Guerra da Cal, na revista Grial
Publicacións periódicas
Aviso Listado automático de documentación relacionada con nos fondos documentais en liña ofrecidos polo Consello da Cultura Galega.
Galicia [Bs As 1926] (1926-) .
Revista del Centro Gallego de Buenos Aires. Mutualidad - Cultura - Beneficencia
Casa de Galicia de Unidad Gallega (1940-) .
Libro-Memoria
Alborada (1952-1956) .
2ª época ata a actualidade: Órgano del Centro Gallego de Barcelona
Galicia Emigrante (1954-1959) .
Vieiros (1959-1968) .
Revista do Padroado da Cultura Galega de México
Alén Mar (1961-1963) .
Revista de la Asociación Argentina de Hijos de Gallegos
Andoriña (1984-1987) .
Revista de Cultura
Xistral, O (1987-) .
Revista do Centro Galego de Vizcaya en Baracaldo
Revista de difusión da cultura galega en Euskadi
Voceiro do Centro Galego de Bizkaia en Barakaldo
Artigos
FERNáNDEZ DEL RIEGO, F. (4/1951) Galicia cada treinta días (marzo). Ronsel. Galicia [Bs As 1926]. (457), 10 .
PIñEIRO, R. (1/1954) O primeiro crásico galego. Opinión Gallega. 1ª (147), 6.
Ver artigo Fonte da dixitalización: Arquivo da Emigración Galega. Consello da Cultura Galega;
RABANAL ÁLVAREZ, M. (4/1954) Luminoso ensayo filosófico en idioma gallego de Ramón Piñeiro. Elogiosos comentarios de intelectuales ajenos a Galicia. Opinión Gallega. 1ª (148), 6, 9.
Ver artigo Fonte da dixitalización: Arquivo da Emigración Galega. Consello da Cultura Galega;
FERNáNDEZ DEL RIEGO, F. (5/1955) Una entrevista con Ramón Piñeiro. Galicia Emigrante. (11), 16 .
FERNáNDEZ DEL RIEGO, F. (4/1960) Guía de escritores lucenses. Galicia [Bs As 1926]. (512), 17 .
FERNáNDEZ DEL RIEGO, F. (12/1965) Crónica dun viaxe os Ancares e o Cebreiro. Galicia [Bs As 1926]. (546), 15 .
FERNáNDEZ DEL RIEGO, F. (2/1968) Galicia cada sesenta días. Galicia [Bs As 1926]. (559), 63 .
(11/1976) Cartas á Dirección. Teima. , 5-6.
Ver enquisa
ALONSO MONTERO, X. BLANCO AMOR, E. LLANO LóPEZ “BOCELO”, P. PIñEIRO, R. (12/1976) Cartas á Dirección. Teima. (1), 6.
Ver enquisa
CARBALLO CALERO, R. PAZ-ANDRADE, V. PIñEIRO, R. ARAúXO IGLESIAS, M. GARCíA PICHER, J. (1/1977) Opinións : Adiante a cooficialidade. Teima. (6), 11.
Ver opinión
(2/1977) Paisanos : Casares, escritor. Teima. (8), 28.
Ver nota breve
CHACóN CALVAR, R. (2/1977) Sobor da cooficialidade. Teima. (9), 18.
Ver artigo
(3/1977) Primavera política. Teima. (16), 6.
Ver artigo
SANTAMARíA CONDE, X. (3/1977) Economía : Colonialismo interior e dependencia. Teima. (16), 8.
Ver nota breve
(4/1977) In memoriam : O Leuter, un vello galeguista. Teima. (17), 4.
Ver nota breve
(5/1977) Unha homenaxe a Castelao : ¿Repatria-las cinzas dende Buenos Aires?. Teima. (22), 27.
Ver nota breve
FREIXANES, V. PIñEIRO, R. VILLARES, R. (5/1977) 17 de maio : Día das Letras Galegas : Antón Villar Ponte. Teima. (22), 37-39.
Ver reportaxe
RIVAS, M. (5/1977) Poñerlle pés á lingua escrita. Teima. (22), 41-43.
Ver artigo
(5/1977) Veña pra diante, rapaces. Teima. (23), 29.
Ver opinión
LóPEZ, S. (5/1977) [Caricatura de Ramón Piñeiro]. Teima. (23), 29.
Ver humor gráfico
MONTERO SANTALHA, J. (5/1977) Os 80 anos de Rodrigues Lapa. Teima. (24), 30-31.
Ver artigo
(6/1977) Homenaxe a Castelao : Repatriación das cinzas, a suxerencia máis repetida. Teima. (25), 27.
Ver nota breve
(6/1977) Pobo a pobo. Teima. (25), 33.
Ver artigo
FREIXANES, V. (6/1977) Análise política : O voto da desinformación. Teima. (26), 4-6.
Ver artigo
(6/1977) Homenaxe a Castelao : Nomes destacados prá comisión organizadora. Teima. (26), 39.
Ver nota breve
ÁLVAREZ POUSA, L. (6/1977) Campaña electoral : Así a viron os candidatos. Teima. (27), 7.
Ver entrevista
(6/1977) Homenaxe a Castelao : Nomes prá comisión. Teima. (27), 25.
Ver nota breve
(6/1977) Homenaxe a Castelao : Nomes prá comisión. Teima. (28), 27.
Ver nota breve
(6/1977) Homenaxe a Castelao : A derradeira semana. Teima. (29), 25.
Ver nota breve
(7/1977) Homenaxe a Castelao : Celso Emilio, Beiras, Piñeiro, Ferrín e Alonso na Comisión Organizadora. Teima. (30), 12.
Ver nota breve
MéNDEZ FERRíN, X. (7/1977) O nacionalismo cara ó futuro. Teima. (32), 43-45.
Ver reportaxe
LóPEZ, S. (7/1977) [Caricatura de Ramón Piñeiro]. Teima. (32), 45.
Ver humor gráfico
RIVAS, M. (7/1977) Historia do 25 : Latexa un peito galego. Teima. (32), 49-50.
Ver artigo
CASTRO, X. (7/1977) Galicia : A asunción da autonomía pola dereita. Teima. (33), 26-27.
Ver opinión