Novas da lingua. OUTRAS

Rexistros1 a 30 de 471
  1. Inicio
  2. CDSG-CCG
  3. Novas da lingua
  4. OUTRAS
28/11/2023. OUTRAS

Palabra do Ano 2023: o público xa pode facer as súas propostas

A Real Academia Galega e a Fundación Barrié abren a campaña para a elección popular da Palabra do Ano 2023. Accede ao Portal das Palabras e vota nesta ligazón ata o 10 de decembro.

De entre as suxestións recibidas, publicarase a lista de termos máis repetidos ou significativos, entre os que poderás escoller na votación final, entre o 12 e o 25 de decembro. A palabra con maior apoio ocupará o podio que antes correspondeu a "comadre", "tanxugueiras", "nós", "sentidiño", "deseucaliptización", "afouteza" "irmandade", "refuxiado" e "corrupción".
22/11/2023. OUTRAS

Xoán González-Millán protagoniza a última biografía publicada no Álbum de Galicia

Dolores Vilavedra e Alejandro Alonso asinan a biografía de Xoán González-Millán (O Grove, 1951 - Nova York, 2002) que hoxe se incorpora ao Álbum de Galicia. Únense aquí o coñecemento do intelectual e o recoñecemento ao estudoso, crítico literario e principal difusor da cultura galega nos ámbitos académicos internacionais.

Xunto co texto biográfico, atoparás outros recursos documentais de valía para coñecer esta figura grovense referente da diáspora contemporánea: galería fotográfica, obra activa e pasiva, vídeos ou recursos en liña.
10/11/2023. OUTRAS

A Mesa pola Normalización Lingüística promove unha carta aberta aos membros da UE

O vindeiro 15 de novembro de 2023 terá lugar no Consello de Asuntos Xerais da Unión Europea o debate no que se tratará o recoñecemento do galego, o catalán e o éuscaro como linguas oficiais da UE. Con este motivo, a Mesa pola Normalización Lingüística promove unha carta aberta, dirixida aos estados membros da UE, na que lles piden que voten afirmativamente para que o galego sexa considerado tamén idioma oficial das institucións da Unión Europea.

A carta, que se publica coa sinatura de máis de 30 representantes de entidades públicas e sociais galegas, pode ser asinada a título particular por toda a cidadanía.

Na páxina web da Mesa podes ler o texto íntegro da carta.
09/11/2023. OUTRAS

A RAG exhorta aos deputados/as galegos/as a usar o galego no Parlamento español

O plenario da Real Academia Galega acordou por unanimidade facer pública unha declaración institucional en relación ao uso do galego no Parlamento español. A RAG manifesta a súa satisfacción polo feito de que o Parlamento español, a través da reforma do seu regulamento, recoñeza oficialmente o dereito ao uso do galego, o éuscaro e o catalán nas súas sesións e no conxunto da actividade parlamentaria e “exhorta a todos os deputados e deputadas galegos nas Cortes españolas a que fagan uso do seu dereito a empregar o galego na súa actividade parlamentaria”.

Así mesmo, a RAG remata o comunicado manifestando a súa esperanza en que tamén cheguen a bo porto as xestións do goberno español para acadar a plena oficialidade do galego nas institucións da Unión Europea.

Para ler o texto completo da declaración, preme aquí.
07/11/2023. OUTRAS

A RAG estrea a serie documental Irmás na Fala

A Real Academia Galega estrea hoxe, 7 de novembro de 2023, ás 21:00 horas, na súa canle de Youtube a serie documental Irmás na Fala, coa que quere render homenaxe e divulgar a memoria das mulleres que formaron parte das Irmandades da Fala. A serie componse de catro episodios nos que se irá debullando a historia invisibilizada destas 200 irmandiñas, poñendo o foco nas biografías de Micaela Chao Maciñeira, María Miramontes, Elvira Bao, Amparo López Jeán e Emilia Docet.

Irmás na Fala está producida pola Real Academia Galega e realizada por Nós Televisión, co apoio do Concello da Coruña.
26/10/2023. OUTRAS

Datas e lugares das probas para a obtención do Celga

A Secretaría Xeral de Política Lingüística (SXPL) anuncia as datas e lugares de realización das probas para a obtención dos certificados de lingua galega (niveis Celga 2, 3 e 4), que foron convocadas ao abeiro da resolución publicada no DOG do pasado 4 de setembro de 2023.

As probas realizaranse en Santiago de Compostela (IES Antonio Fraguas Fraguas) e Ponferrada (na Escola Oficial de Idiomas da localidade) nas seguintes datas:

-Celga 2: 28 de novembro de 2023
-Celga 3: 25 de novembro de 2023
-Celga 4: 18 de novembro de 2023 para as persoas admitidas cuxo primeiro apelido empece polas letras V, W, X, Y, Z, A, B, C, D, E, F e G; e 19 de novembro de 2023 se o primeiro apelido empeza por H, I, J, K, L, M, N, Ñ, O, P, Q, R, S, T e U.
10/10/2023. OUTRAS

Incorporamos ao Álbum de Galicia a biografía de Marcial Valladares

Xa podes consultar no Álbum de Galicia a biografía de Marcial Valladares (1821-1903): escritor, columnista e folclorista, nado e finado en Vilancosta (A Estrada), que está considerado como un dos precursores do uso literario do galego. Como escritor pasou á historia grazas a Majina, ou a filla espúrea, publicada por entregas en 1880 na revista La Ilustración Gallega y Asturiana, que o converteu no primeiro novelista moderno no noso idioma. No ámbito da lingüística deixounos como legado o Diccionario gallego-castellano (1884) e os Elementos de gramática gallega (1892).

O filólogo e profesor da Universidade de Vigo Xosé A. Fernández Salgado asina o texto biográfico, que nos ofrece acompañado dunha selección documental onde atoparás unha galería fotográfica, documentos, vídeos, audios e recursos en liña relacionados co “señor de Vilancosta que se honraba de ser galego”.
09/10/2023. OUTRAS

A Mesa presenta o informe anual da Liña do Galego

A Mesa pola Normalización Lingüística presentou o informe do ano 2022 da Liña do Galego, un servizo gratuíto que atende consultas sobre dereitos lingüísticos, tramita queixas sobre a súa vulneración e recolle parabéns para as entidades que os respectan.
Segundo os datos recollidos neste último informe, ao longo do ano tramitáronse 469 queixas, atendéronse 536 consultas e recibíronse 43 parabéns. En termos xerais, os usuarios e usuarias queixáronse pola ausencia de uso, discriminación e deturpación do galego en todos os ámbitos sociais, mais foi a deturpación da toponimia o motivo que máis queixas suscitou (22%). No que respecta á tipoloxía de entidades implicadas, como xa acontecera en anos anteriores, as administracións e institucións públicas volveron ser as que máis queixas recibiron neste 2022 (51%).

Podes ampliar información premendo aquí.
06/10/2023. OUTRAS

Manuel María entra no Álbum de Galicia

O Consello da Cultura Galega incorpora ao Álbum de Galicia a entrada do escritor Manuel María (Outeiro de Rei, 1929 – A Coruña, 2004), cun texto biográfico asinado por Alberte Ansede, presidente da Fundación Manuel María de Estudos Galegos.

A esta colaboración, engádeselle unha selección de documentación, materiais audiovisuais e referencias web de entre a inxente produción que Manuel María, figura fundamental da cultura galega do século XX, orixinou co seu labor literario e activista.

28/09/2023. OUTRAS

A Biblioteca da Tradución Galega celebra hoxe 20 anos

Con 5887 orixinais, 7233 traducións, 3041 autorías e 2187 tradutores e tradutoras de referencias literarias en formato libro, Bitraga chega aos 20 anos de actividade como referencia investigadora e espazo de documentación e produción científica.

Os actos de conmemoración, vinculados tamén á celebración do Día Internacional da Tradución, estenderanse polo campus e terán unha parte institucional que comeza ás 11:30h na Facultade de Filoloxía e Tradución coa conferencia do profesor Burghard Baltrusch Benjamin e a filosofía da tradución: un século con `A tarefa de quen traduce’.

Pola tarde, no edificio Redeiras, desenvolverase un faladoiro sobre tradución galega no que participarán as escritoras Casalderrey, Premio Nacional de LIX 1996, e Paula Carballeira, Premio Nacional de Literatura Dramática 2023, xunto coa tradutora e editora Patricia Buxán.

O evento será retransmitido en directo pola canle 1 de UVigoTV
25/09/2023. OUTRAS

O Consello da Cultura Galega celebra o Día Europeo das Linguas honrando a Rosalía

O Día Europeo das Linguas celébrase cada 26 setembro, tras ser instaurado polo Consello de Europa en 2001 co obxectivo de promover a diversidade lingüística e fomentar o plurilingüismo entre a cidadanía.

Hoxe, 25 de setembro, na véspera desta celebración, terá lugar na sede do Instituto Cervantes en Madrid un acto institucional no que a cultura e a lingua galegas terán un especial protagonismo. A partir das 11 h, Rosario Álvarez, en nome do Consello da Cultura Galega, depositará na Caixa das Letras un legado «in memoriam» de Rosalía de Castro.

O programa conmemorativo inclúe tamén a presentación, este mesmo luns, dunha edición multilingüe do poema «Grito hacia Roma», de Federico García Lorca; e mais o espectáculo poético e musical «A palabra na música», que neste caso terá lugar mañá, 26 de setembro, ás 19:00 h.

No web institucional do Consello da Cultura Galega tes información detallada sobre esta celebración.
19/09/2023. OUTRAS

Día histórico para o galego no Congreso dos deputados

Hoxe, 19 de setembro de 2023, quedará sinalado coma un día histórico no proceso de normalización do idioma galego, sobre todo no que respecta ao seu uso no ámbito institucional. Por primeira vez o galego, o catalán e o éuscaro puideron ser empregados con total liberdade, en igualdade co castelán, no Congreso dos deputados. Aconteceu xustamente na sesión de toma en consideración da Proposición de reforma do regulamento do Congreso, que recolle, entre outras cuestións, que “os deputados e as deputadas terán o dereito de usar en todos os ámbitos da actividade parlamentaria, incluídas as intervencións orais e a presentación de escritos, calquera das linguas que teñan carácter oficial nalgunha comunidade autónoma de acordo coa Constitución e o correspondente Estatuto de Autonomía».

A citada Proposición foi tomada en consideración na sesión de hoxe por 176 votos a favor, 169 en contra e 2 abstencións. Así mesmo, acordouse, tamén coa maioría dos votos a favor, que será tramitada en lectura única no pleno do Congreso dos deputados do vindeiro xoves, 21 de setembro.

Para consultar o texto da Proposición, preme aquí.

Para consultar o resultado concreto das votacións (tanto da toma en consideración da proposición, coma do acordo de tramitación directa e en lectura única), preme aquí.

Se o precisas, na páxina web do Congreso dos deputados tes máis información sobre esta iniciativa.
07/09/2023. OUTRAS

A Semente presenta un documental conmemorativo do centenario da creación das Escolas de Ensino Galego

Neste ano 2023 no que se cumpren cen anos da creación das "Escolas do Insiño Galego" (proxecto educativo impulsado en 1923 na Coruña por ilustres integrantes das Irmandades da Fala), a rede de escolas de ensino galego Semente presenta o documental “Aprender na língua própia. Das Escolas de Ensino Galego á Semente”, producido por Aqueladas S. Cooperativa e cofinanciado pola Deputación da Coruña. A estrea tivo lugar onte, 6 de setembro de 2023, na sede da Agrupación Cultural Alexandre Bóveda e durante o mes de setembro proxectarase tamén noutras salas. Na páxina de Facebook da Semente tes toda a información sobre os lugares, datas e horarios das proxeccións.

Podes ver un pequeno adianto do documental premendo aquí.
05/09/2023. OUTRAS

SeamlessM4T, o novo modelo de tradución de Meta, inclúe o galego

A empresa Meta acaba de presentar o seu no novo modelo de tradución mediante IA multilingüe e multimodal, SeamlessM4T, que permitirá que as persoas se comuniquen a través de voz e texto en diferentes idiomas, entre eles o galego. O obxectivo de Meta é empregar este sistema para mellorar a tradución e transcrición de contido en diferentes redes sociais (Facebook, Instagram, Messenger, WhatsApp e Threads).

Podes ver unha demostración do sistema SeamlessM4T premendo aquí.

Nesta nova de Código Cero tamén podes obter máis detalles sobre a iniciativa.
04/09/2023. OUTRAS

Probas para a obtención dos certificados Celga

A Secretaría Xeral de Política Lingüística da Xunta de Galicia convoca probas para a obtención dos certificados de lingua galega, dos niveis Celga 2, 3 e 4. Poderán presentarse todas as persoas maiores de dezaseis anos ou que os fagan no ano natural da convocatoria, nacionais ou estranxeiras. As probas realizaranse en Santiago de Compostela e en Ponferrada na segunda quincena de novembro e, de ser o caso, na primeira quincena de decembro de 2023. As datas concretas publicaranse no Diario Oficial de Galicia, así como na páxina web da Secretaría Xeral de Política Lingüística.

O prazo de presentación de solicitudes é de quince días hábiles, contados a partir do seguinte ao da publicación da convocatoria.
01/09/2023. OUTRAS

“O corno”, primeiro filme en galego que opta á Cuncha de Ouro no Festival de San Sebastián

A 71 edición do Festival de Cine de San Sebastián terá lugar entre os días 22 e 30 de setembro de 2023 e por primeira vez un filme en lingua galega ten presenza na súa Sección Oficial, optando á Cuncha de Ouro deste prestixioso festival internacional. Trátase da longametraxe O corno, dirixida pola cineasta Jaione Camborda, que está ambientada na Illa de Arousa en 1971 e conta a historia de María, unha muller que traballa como mariscadora pero tamén é coñecida polo seu labor de parteira.

A película poderá verse nas salas de cine no vindeiro outono.
18/07/2023. OUTRAS

O Álbum de Galicia incorpora a biografía de Afonso o Sabio

Henrique Monteagudo asina a biografía de Afonso o Sabio (Afonso X de Castela e IX de León-Galicia), un monarca culto que soubo reinar para un pobo multilingüe e que nos deixou como legado sobranceiro as Cantigas de Santa Maria: unha xoia literaria, musical e pictórica da cultura europea do século XIII.

Xunto co texto biográfico atoparás outros recursos documentais (galería fotográfica, documentos de interese, vídeos, audios, recursos en liña...) que axudan a debuxar a figura deste monarca que pasou á historia como “o Sabio”, un alcume que, en palabras do propio profesor Monteagudo, “ninguén lle pode, en xustiza, disputar”.
17/07/2023. OUTRAS

A debate no Festigal a situación actual das linguas do Estado español

O vindeiro 25 de xullo, ás 19:25 h, no marco da programación do Festigal, terá lugar a mesa redonda A loita polas linguas no Estado español: unha necesidade dos pobos, na que se analizará a situación actual destes idiomas, así como as iniciativas que se están a desenvolver para avanzar na súa normalización.

No debate participarán Idurre Eskisabel (secretaria xeral de Euskalgintzaren Kontseilua), Francesc Marco Palau (secretario da Plataforma per la Llengua), Anna Oliver (presidenta de Acció Cultural del País Valenciá), Paul Bilbao (Comité redactor do Protocolo de Donostia) e Marcos Maceira (presidente da Mesa pola Normalización Lingüística). A moderadora será Elsa Quintas (directora do Observatorio de Dereitos Lingüísticos).
30/06/2023. OUTRAS

Informe sobre o uso do galego na docencia da USC no curso 22-23

O pasado mes de marzo o Servizo de Normalización Lingüística (SNL) da USC adiantaba os gráficos cos datos sobre os usos lingüísticos docentes no curso 2022-2023, con información segundo o tipo de titulación (grao ou mestrado), o departamento no que se imparte a docencia ou a categoría do profesorado. Unha vez rematado o curso, o SNL presenta agora o informe O galego na docencia: curso 22-23, cunha análise máis detallada destes datos.
Malia que a realidade sociolingüística dos diferentes centros e titulacións é moi diversa, en termos xerais, a docencia en galego na USC chega ao 25% (acadando o 33% nos másters). Así pois, o SNL conclúe que, sendo certo que a presenza do galego na USC “está por baixo do que cabería agardar dunha lingua que se define como "propia" desta institución”, se temos en conta os datos de cursos anteriores, “a evolución é positiva”.
29/06/2023. OUTRAS

Luísa Villalta será a autora homenaxeada no Día das Letras Galegas 2024

O Plenario da Real Academia Galega acordou, na sesión ordinaria do 29 de xuño de 2023, que as Letras Galegas do vindeiro ano 2024 estarán dedicadas a Luísa Villalta (A Coruña, 1957-2004): intelectual polifacética, música e creadora literaria. Como escritora, foi especialmente recoñecida a súa faceta poética, mais tamén nos deixou un importante legado no campo da narrativa, o ensaio, o articulismo e a tradución.

Na páxina web da RAG podes ampliar información.
28/06/2023. OUTRAS

Nova Escola Galega celebra 40 anos educando desde a diferenza para o común

A asociación pedagóxica Nova Escola Galega organiza un programa de actos de conmemoración do seu 40 aniversario, que terán lugar entre os días 30 de xuño e 2 de xullo de 2023 no Museo do Pobo Galego. No marco do I Congreso NEG terán lugar as exposición dos diferentes grupos de traballo da asociación, a conferencia de Mª Ángeles Llorente, a presentación dun relatorio sobre educación pública, a lectura do manifesto Modelo de Educación Pública que defendemos, o nomeamento de socios e socias de honra, así como outras actividades de carácter festivo, coma a actuación musical de A Banda da Loba ou un xantar de irmandade. O programa pecharase coa celebración dunha asemblea de socios/as.

Podes obter máis información sobre esta iniciativa, así como sobre os trámites para inscribirte nos actos, premendo aquí.
23/06/2023. OUTRAS

Recursos en galego para unha biblioteca inclusiva

Gálix publica, coa colaboración da Xunta de Galicia, a guía Para a inclusión, na que presenta unha selección de materiais e recursos en galego que deben formar parte dunha biblioteca inclusiva. A guía, dirixida ás persoas que exercen o labor de mediación lectora (familias, persoal de bibliotecas e profesorado dos centros educativos), estrutúrase nos seguintes apartados: audiolibros; libros con pictogramas; libros de lectura fácil; libros en braille; libros sen texto; libros de abecedario, dicionarios visuais e coleccións básicas; xogos e xoguetes; libros sobre desigualdade e diversidade.

Para obter máis información ou acceder ao documento en formato PDF, preme aquí.
19/06/2023. OUTRAS

A Igrexa evanxélica publica unha versión do Novo Testamento en galego

O libro máis lido, traducido e difundido da historia conta xa cunha nova edición en lingua galega. O Novo Testamento publicado por Wycliffe Associates xorde da iniciativa da Igrexa evanxélica, no ánimo de ofrecer unnha versión máis accesible desta obra, tanto para o culto coma para actividades evanxelizadoras.

Consulta máis detalles sobre esta iniciativa e outras asociadas aquí.
19/06/2023. OUTRAS

O catálogo de Filmin ofrece, por primeira vez, unha serie orixinal en galego

Pringadas é o título da serie, dirixida por Belén Puime e recoñecida nos premios Mestre Mateo e no Carballo Interplay, que abre a oferta de contidos audiovisuais galegos e en lingua galega da plataforma Filmin.

Desde que en 2019 Netflix estrease O sabor das margaridas, o goteo de produción propia e dobrada no conxunto das plataformas internacionais sitúa a presenza do noso idioma nun 0,92% dos catálogos xerais e un 1,1% do infantil. Das plataformas estatais, só inclúen contidos en galego RTVE Play (o 0,53% da súa oferta xeral) e Filmin (o 0,30% do seu catálogo xeral e o 0,74% do infantil). Para coñecer máis datos, podes consultar o Informe Xabarín 2023.
15/06/2023. OUTRAS

Ximnasio Léxico, a aplicación para poñer en forma a túa lingua

A Real Academia Galega e a Fundación Barrié presentan o “Ximnasio Léxico”, unha aplicación dispoñible para dispositivos móbiles de Android e iOS que che axudará a adestrar os teus coñecementos léxicos de xeito divertido. A ferramenta, dirixida a todos os públicos, componse de seis xogos baseados no vocabulario normativo recollido no Dicionario da Real Academia Galega. Os/as usuarios/as poderán optar pola opción de adestramento (que permite a libre elección do xogo que máis interese en cada momento) ou pola opción de competición.

Na páxina web da RAG atoparás información detallada sobre esta iniciativa e os diferentes xogos que a compoñen.
06/06/2023. OUTRAS

O Proxecto Nós dá os seus primeiros froitos

A Xunta de Galicia e a Universidade de Santiago de Compostela presentaron publicamente as tres primeiras ferramentas elaboradas ao abeiro do Proxecto Nós. Trátase dun tradutor neuronal multilingüe, dun recoñecedor de voz que entende o galego oral e o converte en texto, e dunha aplicación de síntese de voz que a partir dun texto escrito é quen de ler en galego. O tradutor está xa dispoñible no web do proxecto e as outras dúas aplicacións tamén estarán en breve accesibles ao público.

O Proxecto Nós é unha iniciativa da Xunta de Galicia e ten como obxectivo o desenvolvemento de tecnoloxías, ferramentas e aplicacións que permitan o uso do galego nos ámbitos de aplicación da Intelixencia Artificial. Do desenvolvemento do proxecto encárgase a Universidade de Santiago de Compostela, a través do Instituto da Lingua Galega (ILG) e do Centro Singular de Investigación en Tecnoloxías Intelixentes (CiTIUS).

Podes obter máis información premendo aquí.
31/05/2023. OUTRAS

Eduardo Pondal, nova entrada no Álbum de Galicia

Manuel Ferreiro Fernández, recoñecido especialista na obra de Eduardo Pondal (1835-1917), asina a biobliografía dun dos grandes poetas do Rexurdimento e autor do Himno Galego.

A través dela, así como da documentación e o material audiovisual que a acompaña, trázase o retrato da persoa, o intelectual e o político que dedicou a súa vida e a súa obra á redención nacional, como antecesor das Irmandades da Fala.

25/05/2023. OUTRAS

A Deputación de Pontevedra conmemora o 60 aniversario do Día das Letras Galegas coa web "O camiño andado das Letras"

O Departamento de Lingua da Deputación de Pontevedra reúne na web O camiño andado das Letras fichas didácticas de cada unha das personalidades que foi homenaxeada o 17 de maio, desde 1963.

A iniciativa botou a andar o 23 de febreiro, data de nacemento da primeira protagonista do Día das Letras Galegas, Rosalía de Castro, e rematou o 17 de maio, data de publicación de Cantares Gallegos. Para cada persoeiro, elaborouse unha ficha destinada ao público infantil e outra ao público adulto.
16/05/2023. OUTRAS

Spotify cantaba en galego. Agora tamén o fala

A plataforma de música en liña Spotify acaba de incorporar o galego ás opcións idiomáticas dos seus servizos. Deste xeito, amplía a oferta ata chegar a 74 idiomas, nunha política que, nas súas palabras, busca ofrecer experiencias máis próximas a través do acceso nas linguas maternas dos usuarios e as usuarias.
10/05/2023. OUTRAS

Incorpórase ao Álbum de Galicia a biografía de Ánxel Fole

O Consello da Cultura Galega incorpora ao Álbum de Galicia a entrada de Ánxel Fole (Lugo, 1903 – Lugo, 1986), cun texto biográfico asinado por Armando Requeixo. “Mestre da literatura fantástica, o teatro humorístico e o articulismo literario”, a Real Academia Galega recoñeceu a súa entrega á lingua e á cultura galegas dedicándolle en 1997 o Día das Letras Galegas.

Acompañando ao texto biográfico presentamos tamén outros recursos documentais (galería fotográfica, documentos de interese, recursos en liña...), que axudan a debuxar a figura “deste mestre lucense do relato”.