Martín Sarmiento foi o primeiro estudoso da natureza de Galicia. Por iso, o naturalista Rafael Loureiro iniciou unha campaña para declarar que o día do nacemento de Sarmiento, o 9 de marzo, sexa o Día do Naturalismo Galego. “É unha vindicación do naturalismo galego, das persoas que levan moitos anos estudando e traballando en prol do noso medio, pero tamén para dar a coñecer a obra de Martín Sarmiento”, asegurou Loureiro no acto de presentación. Cosme Damián Romay leu o comunicado conxunto de todas as entidades implicadas sobre a proposta civil que busca poñer a atención na importancia da natureza. Rosario Álvarez, presidenta do Consello da Cultura Galega (CCG), destacou o apoio do CCG a esta proposta, que “nace do tecido do naturalismo galego”. Juan Lema, presidente da Real Academia Galega de Ciencias, e mais os representantes de diferentes entidades de ciencias e humanidades participaron no acto de presentación da iniciativa.
01/03/2023
27/02/2023
“Violencias machistas: análise e retos” é o título da xornada que o Centro de Documentación en Igualdade e Feminismos (CDIF) do Consello da Cultura Galega (CCG) organiza mañá, 28 de febreiro (10:30 horas), na sede da institución. Nela, revisaranse os avances que se produciron nos últimos cinco anos desde a ratificación do Pacto de Estado contra a Violencia de Xénero e analizaranse os camiños que se abren coa aplicación de novas leis como a do “Só si é si”. A presidenta do CCG, Rosario Álvarez, e as coordinadoras da actividade, Carme Adán Villamarín e Paz Filgueira Paz serán as encargadas de inaugurar esta cita presencial, que amén se poderá seguir en directo a través do sitio web e as redes sociais do CCG.
27/02/2023
A programación cultural do Xacobeo (22,3%), as Tanxugueiras no Benidorm Fest (21,1%) e os concertos do Son do Camiño (10,4%) son os principais eventos, accións culturais, persoas ou entidades máis destacadas no ámbito da cultura galega en 2022, segundo a percepción das persoas responsables das entidades culturais en Galicia. Así figura no adianto da quinta entrega do Barómetro da Cultura Galega, iniciativa realizada polo Observatorio da Cultura Galega, entidade dependente do Consello da Cultura Galega (CCG).
24/02/2023
A programación do Consello da Cultura Galega (CCG) para esta edición do Día das Letras Galegas busca recoñecer tanto a faceta poliédrica de Francisco Fernández del Riego (Vilanova de Lourenzá, 1913 - Vigo, 2010) como o seu inesgotable traballo en prol da cultura do país. As actividades, presentadas esta mañá na Cidade da Cultura xunto con todas as institucións implicadas na celebración, seguen fieis ás liñas de traballo habitual do CCG: o concerto institucional como antesala festiva ao Día das Letras, unha publicación facsimilar con estudo crítico e un web que concentra todos os recursos que o CCG ten sobre a figura homenaxeada. A presidenta, Rosario Álvarez, destacou que Del Riego foi “un intelectual e activista cultural de xenerosa e inesgotable entrega a Galicia e unha figura moi querida por toda a sociedade galega”. O Concerto das Letras Galegas (16 de maio, Teatro Afundación Vigo) correrá a cargo da Real Filharmonía de Galicia e do Coro de Cámara Rías Baixas, e no programa destaca a estrea de Sinfonietta, peza en tres movementos elaborada expresamente para a ocasión por Brais González Pérez (Vigo, 1987) a partir de textos de Salvador García Bodaño e Xaime Isla Couto, así como a interpretación de A miña burriña, peza moi querida por Fernández del Riego.
23/02/2023
Analizar o sistema comunicativo actual, o papel da información e os perigos da desinformación é o principal obxectivo da xornada “A información no mundo da posverdade”, a primeira das oito citas do foro Pensar o mundo dende Galicia co que o Consello da Cultura Galega (CCG) reflexiona sobre o papel presente e futuro da cultura no corenta aniversario da institución. Remedios Zafra (Zuheros, Córdoba, 1973) e Emili Prado (Cospeito, 1953) son as figuras que encabezan esta primeira sesión, que poñerá sobre a mesa a loita profesional e académica contra a desinformación. A xornada está coordinada por Xosé López, desenvolverase o 9 de marzo e ten aberta a inscrición.
22/02/2023
Juan Antonio Saco Arce (Alongos, Toén, 1835 - Ourense, 1881) e Manuel Rodríguez Alonso (A Groba, Ribadavia, 1952 - Pozuelo de Alarcón, Madrid, 2015) comparten o feito de que foron destacados lingüistas. No caso de Saco Arce, foi o autor da primeira descrición gramatical científica do galego, a Gramática gallega. Mentres, Rodríguez Alonso sobresaíu pola súa actividade filolóxica e divulgativa, entre a que se conta a produción de dicionarios, gramáticas e libros de texto. Asinan as súas entradas no Álbum de Galicia, a colección dixital de biografías do Consello da Cultura Galega (CCG), Xosé A. Fernández Salgado e Héitor Mera, respectivamente.
20/02/2023
Rosalía de Castro foi unha irrepetible figura literaria, pero tiña tamén unhas calidades innatas para a música. Sobre esta faceta menos coñecida da autora de Follas novas fala outro erudito, Filgueira Valverde, na primeira entrega de Caligrafías musicais, o novo proxecto do Arquivo Sonoro de Galicia (ASG) do Consello da Cultura Galega (CCG). Cada dous meses rescataranse conferencias destacadas de prestixiosos estudosos do eido musical galego que permiten revalorizar compositores, estilos musicais ou instrumentos que forman parte da cultura musical do país.
20/02/2023
A presidenta do Consello da Cultura Galega, Rosario Álvarez, recibiu esta mañá a visita de Carmen González Sotelo, nova delegada institucional do CSIC (Consejo Superior de Investigaciones científicas) en Galicia. Na xuntanza analizaron os proxectos que existen en marcha entre ambas as dúas entidades e novas iniciativas para o futuro.
17/02/2023
Preservar e difundir o legado cultural, histórico e artístico da colectividade galega de Bos Aires é un dos cometidos do protocolo de colaboración que acaban de asinar dixitalmente a presidenta do Consello da Cultura Galega, Rosario Álvarez, e Emmanuel Ferrario, vicepresidente primeiro da Lexislatura da Cidade Autónoma de Bos Aires. O convenio, resultado dunha relación bilateral mantida no tempo entre ambas entidades, posibilitará a realización de novas accións, entre as que destaca unha exposición que afonda na relación de Castelao con Arxentina.
16/02/2023
O Repertorio da prensa da emigración galega, proxecto que mantén o Arquivo da Emigración Galega (AEG) do Consello da Cultura Galega (CCG), completa a totalidade dos números que conforman a cabeceira Acción Gallega. A publicación, editada pola Federación de Sociedades Gallegas de la República Argentina, tiña como fin principal informar sobre a propia Federación e as sociedades que a integraban. Ademais, incluía artigos e comentarios para dar conta da situación en que se atopaban España e Galicia tras a Guerra Civil. Os 18 exemplares que se incorporan neste mes de febreiro supoñen o total dos números que publicou a cabeceira baixo o nome Acción Gallega durante o ano 1944.
16/02/2023
A presidenta do Consello da Cultura Galega (CCG), Rosario Álvarez, e a alcaldesa de Redondela, Digna Rivas, inauguraron esta mañá na localidade a mostra Os adeuses. Trátase dunha exposición que documenta os últimos momentos da emigración galega a América a través de 51 fotografías realizadas por Alberto Martí nos portos de Vigo e A Coruña entre 1957 e 1963. Estará aberta ao público no Multiusos da Xunqueira ata o 28 de febreiro e chega a Redondela logo dunha itinerancia por numerosos destinos de España, Portugal, Brasil e Estados Unidos.
15/02/2023
A traxectoria da mestra Paz López Facal (Toba, Cee, A Coruña, 1938 - Vidán, Santiago de Compostela, 2020) incorpórase ao Álbum de Galicia, a colección dixital de biografías do Consello da Cultura Galega (CCG). Muller comprometida co seu labor docente, puxo en práctica algunhas das teorías pedagóxicas máis modernizadoras e promoveu unha aprendizaxe de carácter experimental. Ademais, foi “activista na sociedade e na cultura que habita en favor da xustiza”, apunta Berta López Villamel. Ela é a autora da súa entrada no Álbum de Galicia.
13/02/2023
A Sección de Patrimonio e Bens Culturais do Consello da Cultura Galega (CCG), en colaboración co grupo de investigación Hispona da Universidade de Santiago de Compostela, organiza mañá, 14 de febreiro (10:30 horas), unha nova sesión do ciclo Encontros Monográficos co Patrimonio Cultural. Baixo o título “Recuperando o patrimonio da Transición democrática”, búscase analizar e dar visibilidade a todo ese patrimonio cultural xerado durante o período histórico da Transición e consolidación democrática. A presidenta do CCG, Rosario Álvarez; a coordinadora da Sección, Rebeca Blanco-Rotea, e o coordinador da xornada, Emilio Grandío, inauguran esta cita presencial, que tamén se poderá seguir en directo a través do sitio web e as redes sociais da institución.
13/02/2023
Isabel Pires deLima (Braga, 1952) é unha recoñecida académica de Literatura de Lingua Portuguesa que foi ministra de Cultura de Portugal (entre 2005 e 2008). En 2010 participou no seminario interdisciplinar “O(s) sentido(s) da(s) Cultura(s)” do Consello da Cultura Galega (CCG) cun relatorio titulado “A cultura e o novo mundo novo”, no que instaba a desenvolver unha nova e máis ambiciosa acción para o sector cultural. A súa intervención difúndese no marco dun proxecto de recuperación de relatorios pronunciados no CCG co gallo do seu corenta aniversario.
10/02/2023
“A filósofa do sacho” e “Cigarrón Butler” son dous dos capítulos do proxecto Sophias, co que o Consello da Cultura Galega (CCG) contribúe a divulgar o pensamento de mulleres destacadas da historia. Os dous proxectaranse este sábado en Allariz (Fundación Vicente Risco, 12:30 horas) nunha actividade na que participan Carme Adán, responsable do proxecto e directora do Centro de Documentación en Igualdade e Feminismos (CDIF), e Celia Pereira, presidenta da Fundación Risco e coordinadora da Sección de Pensamento do CCG. Tras a proxección haberá un coloquio co público.
10/02/2023
Este sábado celébrase unha nova edición do Serán dos Namorados, unha festa que ten lugar no concello de Mondariz arredor do 14 de febreiro e da que se fala no primeiro dos capítulos do proxecto do Consello da Cultura Galega (CCG) Axudádeme a cantar. Ata alí desprazaranse as tres responsables do audiovisual, Renée DePalma, Xulia Feixoo e Carme López, que manterán un coloquio co público tras a proxección (19:00 horas).
08/02/2023
A docencia e a fotografía articuláronse como os dous piares fundamentais na vida de Pedro Brey (Rendo, Oca, A Estrada, 1889–1967), quen destacou cunha obra na que sobresaen tanto as súas fotografías de exteriores como os retratos que fixo da veciñanza estradense. A súa entrada no Álbum de Galicia, a colección dixital de biografías que mantén o Consello da Cultura Galega, é autoría de Vítor Vaqueiro.
08/02/2023
Os centros de ensino secundario e bacharelato contan desde hoxe cunha ferramenta imprescindible para ensinar a historia da diversidade sexual no noso país. Chámase Sen cancelas. Proposta didáctica e é un material elaborado polo Consello da Cultura Galega (CCG) coa colaboración da Consellería de Promoción do Emprego e Igualdade que xorde como complemento da exposición homónima que percorre a historia das disidencias sexuais en Galicia. A responsable do proxecto e directora do Centro de Documentación en Igualdade e Feminismos (CDIF), Carme Adán, e un dos comisarios da mostra, Enrique Latorre, explicaron esta mañá no IES Xelmírez I de Santiago de Compostela os contidos e detalles deste material, que xa está dispoñible para a descarga no web do CCG.
07/02/2023
O Consello da Cultura Galega (CCG) e o Instituto Cervantes realizan esta semana dúas actividades que pretenden dar a coñecer a nosa cultura na capital de Polonia e estreitar as relacións entre a cultura galega e a polaca: dunha banda, a exposición Afonso X e Galicia, que se inaugura este xoves coa presenza da presidenta do CCG, Rosario Álvarez, e do comisario da mostra, Antoni Rossell; da outra, unha mesa redonda que se celebra mañá e que afonda na conexión entre a Galicia española e a Galicia polaca.
07/02/2023
“Escolma para ver e escoitar matemáticas” é o título do primeiro dos especiais Proxector de autora, no que é unha persoa especialista do tema quen se encarga de facer a súa propia recomendación e selección dos vídeos. Nesta entrega, Mª Elena Vázquez Cendón, decana da Facultade de Matemáticas da Universidade de Santiago de Compostela e membro do plenario do Consello da Cultura Galega (CCG), recompila unha ducia de recursos audiovisuais sobre as matemáticas e os diversos usos e aplicacións que esta ciencia ten na vida cotiá da poboación. Con este especial, o CCG súmase á celebración do Día Internacional da Muller e a Nena na Ciencia, que se celebra cada 11 de febreiro para promover o acceso e a participación plena das mulleres e nenas nos eidos científico e tecnolóxico. Proxector é unha iniciativa desenvolta polo Centro de Documentación Sociolingüística de Galicia (CDSG) do Consello da Cultura Galega (CCG) coa colaboración da Universidade de Santiago de Compostela (USC).
06/02/2023
A tecnoloxía mudou a nosa maneira de relacionarnos coa cultura. Nos últimos vinte anos a asistencia trimestral ao cine baixou á metade (de 4,8 a 2,3 veces de media) e tamén descendeu a tendencia de ver a televisión e escoitar a radio (o 9,5 % e o 4,8 % menos, respectivamente). Porén, nestas dúas décadas sextuplicouse o consumo de vídeos, nomeadamente, de películas e de series. O 50,4 % da poboación ten contratada a día de hoxe algunha plataforma dixital de televisión e medra tamén o consumo cultural a través de dispositivos tecnolóxicos. Así o explica o último documento de traballo elaborado polo Observatorio da Cultura Galega (OCG), servizo dependente do Consello da Cultura Galega (CCG), que leva por título Hábitos e prácticas culturais e no que se mide o comportamento cultural da cidadanía nas últimas dúas décadas.
03/02/2023
Construíu máis de dúas mil obras, a maioría en Vigo e na súa contorna, e os seus proxectos estaban influídos polo Barroco porque “para el, a orixinalidade debía de basearse na tradición, na orde e no gusto, achegando estilisticamente o edificio urbano ao pazo rural”. Así describe Xosé Ramón Fandiño o traballo de Manuel Gómez Román (Vigo, 1875 - 1964), arquitecto que formaba parte do Seminario de Estudos Galegos (SEG), na entrada que hoxe se incorpora ao Álbum de Galicia. Co gallo do centenario desta entidade, que se celebrará ao longo deste 2023, a colección bibliográfica do Consello da Cultura Galega (CCG) irá incorporando entradas das súas figuras máis destacadas.
03/02/2023
A polifacética figura de Isaac Díaz Pardo (Santiago, 1920 - A Coruña, 2012) protagoniza a nova entrega de Voces centenarias, un proxecto do Arquivo Sonoro de Galicia (ASG), dependente do Consello da Cultura Galega (CCG). Os tres audios que incorpora a entrega permiten achegarnos ao seu pensamento sobre figuras como Castelao ou a súa muller, Virxinia Pereira, e tamén ao importante labor editorial desempeñado por Ediciós do Castro. Díaz Pardo é un referente perseverante pola súa poliédrica personalidade e a súa incuestionable xenerosidade.
01/02/2023
Axudádeme a cantar é o nome do último proxecto do Consello da Cultura Galega (CCG), unha serie documental que pretende visibilizar o canto acompañado con percusión de man. Seis capítulos percorren a historia e o presente deste tipo de literatura oral, sostida por mulleres que non aprenderon en ningunha escola e que son as grandes esquecidas da cultura tradicional oral. A presidenta do CCG, Rosario Álvarez; a coordinadora da Sección de Lingua, Literatura e Comunicación, Carmen García Mateo, e mais as tres responsables do proxecto, Carme López, Renée DePalma e Xulia Feixoo, presentaron a serie audiovisual, que xa se pode ver no web do CCG e nas súas redes. “Hai tempo que traballamos na proxección de contidos que permanezan no tempo ademais de homenaxear a toda a cultura de base” apuntou Rosario Álvarez sobre esta iniciativa que terá a primeira exhibición pública no Serán dos Namorados, en Toutón (Mondariz), o vindeiro 11 de febreiro.
31/01/2023
Este 1 de febreiro fanse cen anos do pasamento de Manuel Murguía (O Froxel, Arteixo, 1833 - A Coruña, 1923), figura destacada da cultura galega. A súa vida estivo “marcada pola militancia rexurdimentista, pola implicación no proxecto político-cultural que pretendía restituír a dignidade a Galicia para abrir un horizonte de liberdade”, afirma Xurxo Martínez González, autor da súa entrada no Álbum de Galicia, colección dixital de biografías que mantén o Consello da Cultura Galega (CCG). Alén da biografía do intelectual galeguista, tamén se poden consultar outros materiais, como as epístolas que recibiu da súa dona, Rosalía de Castro, e de Emilia Pardo Bazán, coa que mantivo unha longa inimizade. Tamén se poden consultar os artigos que escribiu en publicacións como El Museo Universal e La Oliva ou o discurso que pronunciou nos Xogos Florais de Tui en 1891.
30/01/2023
A presidenta do Consello da Cultura Galega (CCG), Rosario Álvarez; a coordinadora da Área de Cultura de Afundación, María Teresa Cores, e o director asociado da Real Filharmonía de Galicia (RFG), Maximino Zumalave, presentaron este luns a décimo terceira edición do Concerto das Letras Galegas. O programa xira musicalmente arredor da figura homenaxeada no Día das Letras Galegas, Francisco Fernández del Riego (Vilanova de Lourenzá, 1913 - Vigo, 2010) “unha figura moi querida por toda a sociedade galega” destacou Rosario Álvarez. Correrá a cargo da RFG e o Coro de Cámara Rías Baixas e no programa destaca a estrea de Sinfonietta, peza en tres movementos elaborada expresamente para a ocasión por Brais González Pérez (Vigo, 1987) a partir de textos de Salvador García Bodaño e Xaime Isla Couto e mais A miña burriña, peza moi querida por Fernández del Riego. O concerto celebrarase no serán do 16 de maio, véspera do Día das Letras Galegas, no Teatro Afundación Vigo.
27/01/2023
Mestra de profesión, a actividade de Andrea López Chao (Mondoñedo, 1874 - A Habana, 1954) estivo estreitamente vinculada ao colexio do Centro Galego da Habana, no que traballou como docente e onde chegou a ser unha das súas máis distinguidas profesoras. Ademais, tivo un destacado papel no movemento societario galego e, en especial, na defensa a prol da mellora da situación das mulleres emigradas. A aparición de novos documentos, como o discurso que pronunciou no I Congreso Nacional de Mujeres, celebrado na Habana entre o 1 e 6 de abril de 1923, motivaron a revisión e actualización da súa entrada no Álbum de Galicia, a colección dixital de biografías que mantén o Consello da Cultura Galega (CCG). A entrada é autoría de Prudencio Viveiro.
26/01/2023
Gumersindo Busto dedicou gran parte da súa vida ao desenvolvemento da Biblioteca América, unha iniciativa coa que o filántropo compostelán buscaba contribuír ao progreso educativo e cultural da súa cidade natal. Inaugurada en 1926, o seu esforzo traduciuse en recompilar todo tipo de obras científicas e literarias latinoamericanas para crear un gran fondo documental que, aínda a día de hoxe, constitúe un importante legado para a cultura do noso país. Sobre as arelas de Gumersindo Busto e o proceso de organización da Biblioteca América afonda o novo especial de Historias de ida e volta, proxecto que mantén o Arquivo da Emigración Galega (AEG) do Consello da Cultura Galega (CCG) co apoio da Secretaría Xeral da Emigración. A entrega consta de vinte documentos e imaxes nas que se poden ver o acto da súa inauguración, o primeiro número do seu boletín ou a portada do primeiro catálogo cos seus fondos.
25/01/2023
A Sección de Pensarmos do Consello da Cultura Galega (CCG) retoma mañá, 26 de xaneiro (18:00 horas), o ciclo Pensarmos. Nesta ocasión, o convidado é o profesor de Dereito Constitucional da Universidad de Sevilla Joaquín Urías, quen reflexionará sobre a calidade democrática da sociedade actual. A súa intervención desenvolverase en formato dialogado coa coordinadora da Sección, Celia Pereira Porto. A sesión é presencial, pero poderá seguirse en directo a través do sitio web e das redes sociais da institución.
25/01/2023
Ricardo Courtier (A Coruña, 1863 - Ourense, 1922) foi pianista, director, folclorista e compositor de melodías que denotan, desde o título ata o seu carácter e estilo, un estreito vínculo coa música popular galega. A súa entrada no Álbum de Galicia, a colección dixital de biografías que mantén o Consello da Cultura Galega (CCG), é autoría de Beatriz Cancela Montes.