Bibliografía
A
AA. VV.: «La ilustración gallega y asturiana», Revista decenal ilustrada 1879-1881.
AA. VV.: Michel Giacometti, caminho para um museu, Cascais: Museu da Música Portuguesa, 2004.
AA. VV. : Musique Bretonne. Histoire des sonneurs de tradition, Douarnenez: Le Chasse-Marée/Ar Men, 1996.
AA. VV.: O Moucho, Vigo: Edicións Castrelos, [1968] (1974), reeditados por Galaxia en 2008.
Agricola, M.: Musica instrumentalis deudsch, Wittenberg, 1529, reedición fasimilar Hildesheim, 1969.
Alonso Ponga, J. L. e A. Diéguez Ayerbe: El Bierzo. Etnografía y folklore de las comarcas leonesas, León: Leonesas-Santiago García, 1984.
Álvarez, R.: «Los instrumentos musicales en los Códices Alfonsinos: su tipología, su uso y su origen. Algunos problemas iconográficos.», Revista de Musicología, 1987, X, núm. 1.
Amat, J. C.: Instrucción de música sobre la guitarra española y método de sus primeros rudimentos hasta tañerla con destreza, Barcelona, 1596.
Andrés, R.: Diccionario de instrumentos musicales, Barcelona: Península, 2001.
Aubert, L.: «Les cultures musicales dans le monde», en J. J. NATTIEZ (dir.): Musiques. Une enciclopédie pour le XXI siècle. 3 Musiques et cultures, Actes du Sud, 2005.
Álvarez Blázquez, X. M.: (Recadádiva, limiar e notas). Cantares de cego. Anónimos, Colección O Moucho, Vigo: Castrelos, 1972.
Alvariño, M. T.: Xoguetes e Sons da Natureza, Santiago: Xunta de Galicia, 2004, 2.ª edición.
B
Baines, A.: Bagpipes. Occasional Papers on Technology, 9, T. K. Penniman and B. M. Blackwood, 1960.
Baroja, C.: Los pueblos de España, Madrid: Istmo, 1981, vol. I-II, 3.ª edición.
Bélis, A.: «La Musique Grecque antique», en Instruments, musiques et musiciens de l’antiquité classique. Cahiers de la Maison de la Recherche, Université Charles-de-Gaulle-Lille 3, 1999.
Blades, J.: Percussion Instruments and their History, Connecticut: The Bold Strummer LTD, 1992.
Bec, P.: Les instruments de musique d’origine arabe. Sens et histoire de leurs désignations, Isatis. Cahiers d’Ethno-musicologie Régionale, 2004.
Blanco, D.: A poesía popular en Galicia (1745-1885), Vigo: Xerais, 1992.
Brañas, A.: «O avellón», Revista Gallega, 4 de marzo 1990, núm. 260.
Bouasse, H.: Instruments à Vent, Paris: Librairie Delagrave, 1930, vol. I-II.
Busto, R. «La gaita en el oeste de León». Etno-folk. Revista galega de etnomusicoloxía. Nº 11, xuño 2008, pp. 253-283.
C
Cabana, D. X.: O Libro do Amor, coleción «O Moucho», Vigo: Castrelos, 1974.
Cajaraville, M.: Debullando folklore, A Coruña: La Voz de Galicia, 1983.
Calle, J. L.: Aires da Terra. La poesía musical de Galicia, Pontevedra: José Luis Calle, 1993.
Campos, J.: Fiesta, identidad y contracultura. Contribuciones al estudio histórico de la gaita en Galicia, Santiago de Compostela: Deputación de Pontevedra, 2007.
Carpintero, P.: «A aprendizaxe tradicional da gaita de fol galega», en Actas do I Congreso de Ensinantes de Música Tradicional Galega, Asociación de Gaiteiros Galegos, 2007.
Carpintero, P.: A requinta na cultura do val do río Ulla (no prelo).
Carpintero, P.: «Gaitas e gaitas de fol galegas con cantores tipo clarinete», Etnofolk. Revista Galega de Etnomusicoloxía, xuño 2008, nº 11, pp. 46-58.
Carpintero, P.: «Gaitas e gaitas de fol galegas con cantores tipo óboe», Etnofolk. Revista galega de etnomusicoloxía, maio 2006, núm. 5, pp. 105-166.
Carpintero, P. e H. Oliveira: «Análise comparativa das escalas de vinte e uma gaitas de fole de Portugal», Revista de Educação Musical, maio-agosto 2006, núm. 125.
Castro, C.: «A frauta na Galiza. Referencias literarias e xornalísticas no s. XIX. O seu emprego en manifestacións musicais de carácter social: fiadeiros, ruadas, festas de canto e pandeireta», Murguía, Revista Galega de Historia, 2004, núm. 4.
Centner, T.: L’enfant africain et ses jeux dans le cadre de la vie traditionelle du Katanga, Elisabethville: CEPSI, 1963, memoria 17.
Cirlot, J. E.: Diccionario de Símbolos, Siruela, 1968.
Cocks, W. A., A. Baines e R. D. Cannon: Entrada Bagpipe en: S. SADIE e J. Tyrrell (ed.): The New Grove Dictionary of Music & Musicians, Londres: McMillan, 2005.
Collison, F.: The Bagpipe. The History of a Musical Instrument, London: Routledge & Kegan Paul, 1975.
Conde, J. (coord.): Galicia no gravado antigo, Colección Puertas Mosquera, Santiago de Compostela: Consorcio de Santiago, 2007.
Cores Trasmonte, B.: A tuna de Santiago, Galaxia, Fundación Caixa Galicia, 2001.
Corominas, J.: Diccionario crítico etimológico castellano e hispánico, Madrid, 1954, catro volumes.
Covarrubias, S.: Tesoro de la lengua castellana o española (reed. Bardelona, 1987), Madrid, 1611, pódese consultar en: http://www.cervantesvirtual.com/servlet/SirveObras/80250529545703831976613/index.htm
Crespo, C.: Viaje a Poniente. Domenico Laffi Boloñés, Santiago de Compostela: Sildavia, 1992.
Crivillé i Bargalló, J.: Historia de la música española. 7. El folklore musical, Madrid: Alianza Música, 1988.
Cuba, X. R., A. Reigosa e X. Miranda: Diccionario dos seres míticos galegos, Xerais, 1999.
Chardin, J.: Voyages de Monsieur le Chevalier Chardin en Perse et autres lieux de l’Orient, Amsterdam, 1735.
Chase, P. G. e N. April: «Taphonomy of a Suggested Middle Paleolithic Bone Flute from Slovenia», Current Anthropology 39, 1998, núm. 4.
Cuadrillero Sánchez, F. Instrumentos musicales nel arte asturianu hasta 1800. Ed. Muséu del Pueblu d’Asturies. Xixón, 2002.
D
Dasairas Valsa, X.: Campás e campaneiros, Vigo: Ir Indo, 2004.
Dauvois, M.: «Les témoins sonores paléolithiques exterieur & souterrain», en Sons Originels. Préhistoire de la Musique. Actes du colloque de musicologie, Liège: Université de Liège, 1994.
Da Veiga, E.: Antiguidades monumentaes do Algarve (cit. LEITE VASCONCELOS, J.: Religiões da Lusitania, Lisboa: Impresa Nacional-Casa da Moeda, 1913 ), vol. II, 437.
De Azkue, R. M.: Literatura popular del Pais Vasco, Madrid: Espasa-Calpé, 1935.
De La Peña, A.: Prehistoria, castrexo e primeira romanización, Vigo: A Nosa Terra, 2003.
Delattre, D.: «L’apprentissage de la musique à Alexandrie à travers un contrat d’apprentissage d’aulete (13 a.C.)» en Ateliers. Instruments, musiques et musiciens de l’antiquité classique. Cahiers de la Maison de la Recherche, Université Charles-de-Gaulle-Lille 3, 1999.
Dodart, D.: «Mémoires sur les causes de la voix de l’homme et de ses différents tons», en Histoire de l’Académie royale des sciences, 1700.
Donostia, J. A. e J. Torres: Instrumentos de música popular españoles. Anuario Musical, 2, 1947.
Dournon-Taurelle, G. e J. Wright: Les guimbardes du musée de l’homme, Paris: Institut d’ethnologie, Musée de l’homme, 1978.
E
Estrabón: Xeografía (trad. inglés H. L. Jones, Harvard University Press, 1917), consultada en: http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Strabo/home.html (consulta decembro 2008).
F
Farmer, H. G.: New Oxford History of Music. The Music of Ancient Egypt, Oxford, New York: Egon Wellesz, 1991.
Fericgla, J. M.: El hongo y la génesis de las culturas, Barcelona: La Liebre de Marzo, 2008, 3.ª edición.
Fernández De La Cuesta, I.: Historia de la Música Española, Madrid: Alianza Música, 1988; p. 18.
Fernández Salgado, X. A.: Marcial Valladares (1821-1903). Lingua, literatura e folklore, tese de doutoramento (inédita) dirixida pola Dra. Rosario Álvarez Blanco, defen-dida no Departamento de Filoloxía Galega da Universidade de Santiago de Compostela en 2002.
Fernández Senra, M. e X. Fernández Senra: Cancioneiro popular da provincia de Ourense, Ourense: Deputación de Ourense, 1997.
Foxo, X. L.: Cantares da Cega do Covelo (estudo etnográfico de X. RODRÍGUEZ CRUZ), Ourense: Deputación de Ourense, 2005.
Foxo, X. L.: «The Celtic Legacy of the Gaita in Galician Music», E-Keltoi. Journal of Interdisciplinary Celtic Studies, 6, consultada en: http://www.uwm.edu/Dept/celtic/ekeltoi/volumes/vol6/6_18/foxo_6_18.html (consulta 9 de decembro de 2009).
Fraguas y Fraguas, A.: La Galicia insólita. Tradiciones gallegas, Cadernos do Seminario de Sargadelos, A Coruña: Edicións do Castro, 1999, 7.ª edición.
Franz Díez, F.: Etymologisches Wortterbuch dei Romanisches oprachas, Bonn, 1887.
Freeman, W. “A neurobiological role for music in social bonding”. En: The origins of music. Ed. N. L Wallin, B. Merker e S. Brown, MIT Press, Cambridge, 2000.
G
Galpin, F. W.: The music of the Sumerians and their immediate successors the Babylonians and Assyrians, Cambridge, 1937.
García Doural, A. e M. García González: A música en Mondoñedo, Mondoñedo, 2002.
García Matos, M.: Instrumentos Musicales folklóricos de España. II. La «gaita» de la sierra de Madrid. Anuario Musical, 1956, pp 123-131.
García Matos, M.: Instrumentos Musicales folklóricos de España. III. La «albok»” vasca. Anuario Musical, 1956, pp. 131-144.
García Matos, M.: Las xeremies de la isla de Ibiza. Anuario Musical, 1954, pp, 162-178.
García Matos, M. C.: «La turuta, instrumento pastoril de un pueblo de Extremadura», Revista de Musicología, 1983, VI, núm. 1-2, pp. 1-18.
González, C., X. R. Marín e C. Meixide: «Un instrumento esquecido: a gaita de barquín», Pontevedra. Revista de estudios provinciais, núm. 8-9.
González Montañes, J.: As festas do Corpus en Galicia, consultado en: http://www.xente.mundo-r.com/juliomonta/bouzasvigo.htm.
González Pérez, C.: A Festa dos Maios en Galicia. Unha aproximación histórico-antropolóxica ó Ciclo de Maio, Pontevedra: Deputación Provincial de Pontevedra, 1989,
H
Head, J. e S. L. Cranston: Reincarnation: The Phoenix Fire Mystery, New York: Julian Press/Crown, 1977.
Homo-Lechner, C.: Sons et Instruments de Musique au Moyen Age. Archéologie musicale dans l’Europe du VIIe au XIVe siècle, Paris: Editions Errance, 1996.
Hornbostel, E. e C. Sachs: Systematik der Musikinstrumente, Berlin: Zeitschrift für Ethnologie, Jahrg. Helf 4 u. 5, 1914.
J
Jambrina Leal, A.: «La gaita y el tamboril en las comunidades rurales del antiguo reino de León», Revista de Folklore, 1982, tomo 2b, núm. 19.
Jambrina Leal, A., P. Madrid Martín e J. M. González Matellán: Música Tradicional. Sanabria, Zamora: Tecnosaga, 1986.
Juan i Nebot, M. A.: Versión castellana de la clasificación de instrumentos musicales según Erich von Hornbostel y Curt Sachs (trad. inglés Galpin Society Journal XIV, 1961), Nasarre, XIV, 1.
L
Langdon, S. H.: «Babylonian and Hebrew Musical Terms», Journal of the Royal Asiatic Society, maio 1921, pp. 109-91.
Laurenty, J.-S.: La systematique des aérophones de l’Afrique Centrale, Tervuren (Belgique): Musée Royal de l’Afrique Centrale, 1974, Annales, nouvelle série IN-4º-Sciences humaines, núm. 7.
Leenhardt, M.: Notes d’ethnologie Néo-Calédonienne (reed. Paris: Université de Paris e Institut d’Ethnologie, 1980), Travaux et Mémoires de l’Institut d’Eth- nologie, 1930, vol. VIII.
Leite de Vasconcellos, J.: Religiões da Lusitania, Lisboa: Impresa Nacional-Casa da Moeda, 1913.
Lence Santar, E.: Etnografía Mindoniense [Mondoñedo, 1876-1960] (rec. escritos etnográficos do autor), Santiago de Compostela: Armando Requeixo, Follas Novas, 2000.
Le Quellec, J.-L.: «La Musique dans l’art rupestre saharien», en Sons Originels. Préhistoire de la Musique. Actes du colloque de musicologie, Liège: Université de Liège, 1994.
Lisón Tolosana, C.: Antropología cultural de Galicia, Madrid: Akal, 2004 (1.ª ed. 1979), p. 171.
López-Calo, J.: La Música Medieval en Galicia. A Coruña: Fundación «Pedro Barrié de la Maza» Conde de Fenosa e La Voz de Galicia, 1982.
López-Calo, J.: Historia de la Música Española. Siglo XVII, Madrid, 1983.
López González, X. e X. M. García: Os xoguetes esquecidos (I-II), Vigo: A Nosa Terra, 2003.
López Picallo, J. (coord.) e outros: Xoguetes e Sons da Natureza, Santiago: Xunta de Galicia, 2004, 2.ª edición.
Lorenzo, X.: Cantigueiro popular da Limia Baixa. Ourense: Deputación Provincial de Ourense e Museo do Pobo Galego, 2004.
Lorenzo. X.: «El carro en el folklore de Galicia», Revista de dialectología y tradiciones populares, 1974.
Lourenzo, X.: Enredos, Vigo: A Nosa Terra, 2003.
M
Mahillón, V.-C.: Catalogue descriptif et analytique du Musée instrumental du Conservatoire Royal de Bruxelles précedé d’un essai de classification méthodique de tous les instruments anciens et modernes par Victor-Charles Mahillon, conservateur du Musée, Gand, Typographie C. Annoot-Braeckman, 1880-1886.
Manzano Alonso, M.: La jota como género musical. Un estudio musicológico acerca del género más difundido en el repertorio tradicional español de la música popular, Madrid: Alpuerto, 1995.
Marentes, C. e Criado, L.: A xeito. Música, canciones y bailes de la montaña Occidental Astur-Leonesa, León: Celarayn, 1996.
Mariño Ferro, X. R.: La brujería en Galicia, Vigo: Nigratrea, 2006.
Martínez San Martín, A.: «Historia e evolución da danza en Galicia», en Galicia fai dous mil anos. O feito diferencial galego, II: Música e Danza, Santiago de Compostela: Museo do Pobo Galego, 1997.
Martínez Torner, E. e J. Bal y Gay: Cancionero Gallego (est. C. VILLENUEV), (fasc. 1973, 2 tomos), A Coruña: Fundación Pedro Barrié de la Maza, 2007.
Menéndez Pidal, R.: Poesía juglaresca y juglares, Madrid: Espasa Calpe, 1942; 1991, 9.ª edición.
Menéndez Pidal, R.: Poesía juglaresca y orígenes de las literaturas románicas, Madrid:1957.
Mersenne, M.: Harmonie Universelle (fasc. F. LESURE, Paris: CNR 1965), Paris: Sebastien Cramoisy, 1636.
Meylan, R.: «Pemanence de la flûte oblique autour de la Mediterranée», en Sons Originels. Préhistoire de la Musique. Actes du colloque de musicologie, Liège: Université de Liège, 1994.
Mithen, S.: Los neandertales cantaban rap. Los orígenes de la música y el lenguaje, Madrid: Crítica, 2007.
Montagu, J. Origins and development of musical instruments. Plymouth, Scarecrow Press Inc.: 2007.
Montandon, G.: «La généalogie des instruments de musique», en Archives Suisses d’Anthropologie Générale, 1919.
Moscati, S.: Los Fenicios, Folio S. A., 1988.
O
Olmeda, F.: Folk-lore de Castilla. Cancionero popular de Burgos (reed. fasc. Valladolis: Maxtot, 2001), Burgos: Diputación Provincial de Burgos, 1902.
Otero Pedrayo, R. (dir.): Historia de Galiza, Bos Aires: Editorial Nós, 1962.
P
Paganelli, D.: Elegías, Paris: Les Belles-Lettres, 1929.
Pardo Bazán, E. e outros: Folklore Gallego (cit. A. MACHADO Y ÁLVAREZ (dir.): Biblioteca de las tradiciones populares), (reed. San Sebastián: Biblio Manías, 2000) Sevilla, 1884.
Payno, L. A.: «La chifla de Campo», Revista de Folklore, 1993 (13b), núm. 154, pp. 111-117.
Péché, V.: «Les tibiae, instruments de la scène romaine: l’exemple de la comédie et de la pantomime», en Ateliers. Instruments, musiques et musiciens de l’antiquité classique. Cahiers de la Maison de la Recherche, Université Charles-de-Gaulle-Lille 3, 1999.
Pedrell, F.: Emporio científico e histórico de organografía musical antigua española, Barcelona: Juan Gili, 1901.
Pérez Ballesteros, J.: Cancionero Popular Gallego (reed. cit. A. MACHADO Y ÁLVAREZ (dir.): Biblioteca de las Tradiciones Populares, Madrid: Librería de Fernando Fé, 1885, tomo VII, 1886, tomos IX e XI), Madrid: Akal, 1979.
Pérez Costanti, P.: Notas viejas galicianas, Xunta de Galicia, 1993.
Pérez Valle, X. C. (dir. e coord.): F. Zagala. Fotógrafo. Pontevedra: Museo de Pontevedra, 1994.
Piken, L.: Folk musical instruments of Turkey, London, 1975.
Pinto Comas, R.: Los Luthiers Españoles, Barcelona, 1988.
Pintos Villar, X. M.: A Gaita Gallega tocada polo gaiteiro (reed. fasc. A Coruña: La Voz de Galicia, 1981), Pontevedra: Imprenta de don José y don Primitivo Vilas, 1853.
Pinheiro Almuinha, R.: «Tambores de mão na Galiza: pandeiros, adufes e pandeiretas galegas», Etnofolk. Revista galega de etnomusicoloxía, xuño 2007, núm. 8
Poplawska, D.: «Globular whistles from Nemrik», en Sons Originels. Préhistoire de la Musique. Actes du colloque de musicologie, Liège: Université de Liège, 1994.
Powel, A.: The flute, Yale Musical Instruments Series, Yale University Press, 2002.
Praetorius, M.: Syntagma musicum (facs. Kassel: Bärenreiter, 1958), (trad. H: BLUMENFELD, Kassel: Bärenreiter, 1962 e New York, 1986), Wolfenbüttel: Elias Holwein, 1614-19, ed. vol. 2: De Organographia.
Preuss, T.: Die Hieroglyphe des Krieges in den mexikanischen Bilderhandschriften, Zeitschr: F. Ethnologie, vol. 32, 1900.
Q
Quintáns Suárez, M.: Cancioneiro do Fisterra galego, Noia: Toxosoutos, 2000.
R
Real Academia Española.: Diccionario de la lengua castellana en que se explica el verdadero sentido de las voces [...], Madrid: Imprenta de la Real Academia Española por la viuda de Francisco del Hierro, 1732. Consultado en: http://buscon.rae.es/ntlle/SrvltGUIMenuNtlle?cmd=Diccionario&sec=1.0.0.0.0.
Rei Cebral, C.: «Os instrumentos musicais na lírica tradicional galega», obra inédita en prensa.
Remnant, M.: Historia de los instrumentos musicales, Barcelona: Ma non troppo, 2002.
Rielo Carballo, I.: «Cancioneiro da Terra Cha (Pol)», Cuadernos del Seminario de Estudios Cerámicos de Sargadelos, A Coruña: Edicións do Castro, 1980, núm. 35.
Robles González, M.: «Mensaxeiras do Son», Barcal, Fundación Liste, 2006, núm. 1.
Roux et Barré, H.: Herculanum et Pompéi, Paris, 1870.
Ruiz, J. Arcipreste de Hita.: Libro del Buen Amor (ed., est. e N. J. M. CASTRO CALVO), Zaragoza: Ebro, 1963.
S
Sachs, C.: Historia Universal de los Instrumentos Musicales, Bos Aires: Centurión, 1947.
Sachs, C.: Musicología comparada. La música en las culturas exóticas (orix. Vergleichende Musikwissenschaft Musik der Fremdkulturem, Heidelberg: Quelle & Meyer, 1959), Bos Aires: Eudeba, 1966.
Sadie, S. e J. Tyrrell (ed.): The New Grove Dictionary of Music & Musicians, Londres: McMillan, 2005.
Salazar, A.: La Música en Cervantes y otros ensayos, Madrid: Insula, 1961.
Salazar, A.: «La música en las cuevas», en La música en España, Bos Aires: Espasa-Calpe, 1953.
Salazar, A.: La música en la sociedad europea desde los primeiros tiempos cristianos, México: El Colegio de Mexico, 1942.
Sampedro y Folgar, C.: Cancionero Musical de Galicia (reed. fasc. 1942), A Coruña: Fundación Pedro Barrié de la Maza, 1982.
San Isidoro de Sevilla: Etimologías, Madrid: Biblioteca de Autores Cristianos, 1983.
Santalices, F.: La zanfona (fasc. orix. Lugo: Gráficas Bao, 1956), Vigo: Ir Indo, 2000.
Santamarina, A. (coord.): Dicionario de dicionarios, Aplicación informática V. 3.0, Instituto da Lingua Galega.
Santomé, X. F.: «O frautín: instrumento de música popular galega», Na Gaits, 1998, núm. 4.
Sarmiento, M.: Colección de voces y frases de la lengua gallega (ed. e est. J. L. PENSADO), Universidad de Salamanca, 1970.
Sarmiento, M.: Catálogo de voces y frases de la lengua gallega (ed. e est. J. L. PENSADO), Universidad de Salamanca, 1973.
Schaeffner, A.: Origine des instruments de musique, Paris: Editions de L’école des hautes-études en Sciences Sociales, 1994.
Schneider, M.: El origen musical de los animales-símbolos en la mitología y escultura antiguas, Siruela, 1998.
Schneider, M.: La danza de espadas y la tarantela. Ensayo musicológico, etnográfico y arqueológico sobre los ritos medicinales, Barcelona: CSIC, 1948.
Schubarth, D. e A. Santamarina: Cancioneiro popular galego, A Coruña: Fundación «Pedro Barrié de la Maza», 1988-1993.
Sogyal Rimponché: El libro tibetano de la vida y de la muerte, Barcelona: Urano, 2006.
Sopeña Ibáñez, F. e A. Gallego Gallego: La música en el Museo del Prado, Madrid: Dirección General de Bellas Arte e Ministerio de Educación y Ciencia, [1980?].
Suetonio, C.: De vita caesarum, Colección Austral, Madrid: Espasa Calpe, 2003.
T
Tenorio, N.: La aldea gallega, Madrid: Xerais de Galicia, 1982.
Torday, E. e T. A. Joyce: Notes ethnographiques sur les populations habitant les bassins du Kasai et du Kwango oriental, Annales Musée Congo Belge, 1922, Sci. Hum. In-4.º, serie IV, vol. III, fasc. 1.
Tranchefort, F.-R.: Los instrumentos musicales en el mundo, Madrid: Alianza Música, 1994.
Trichet, P.: Traité des instruments de musique (Circa 1640) (introd. e N. F: LESURE, Minkoff Reprint, Xenebra, 1978.
V
Varela de Vega, J. B.: «Anotaciones históricas sobre el Birimbao», Revista de Folklore, 1981, 1, núm. 1, pp. 10-16.
Vasco de Aponte: Pedro Madruga, Vigo: Castrelos, 1969, p. 23.
Vázquez-Monxardín, A.: A cultura popular de tradición oral nos centros da terceira idade. Unha experiencia de recollida en centros de Ourense, Santiago, Tui e Viveiro, Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega, 1992.
Vázquez Varela, J. M.: Ritos y creencias en la prehistoria gallega, A Coruña: Xuntanza, 1994.
Veiga de Oliveira, E.: Instrumentos musicais populares portugueses, Lisboa: Fundación Calouste Goulbenkian, 2005, 3.ª edición.
Violant, B.: «Instrumentos músicos de construcción infantil y pastoril en Cataluña», Revista de Dialectología y Tradiciones Populares, 1954, pp. 331-348 e 548-590, núm. 10.
Virdung, S.: Musica Getustch (reed. fasc. L: SCHARADE KASSEL, 1931) Basilea, 1511.
W
Wachsmann, K.: «Classification of Musical Instruments», The Galpin Society Journal, 1995, núm. 14, pp. 3-29.
Woodson, C.: «The snare drum from Switzerland», en Roots of rhythm: «extensións», 2005, p. 26, consultado en: http://www.playdrums.com/pdf/roots/4-RORE_Guide-ch2-snare.pdf. (consulta feita en novembro 2008).
Z
Zamora, E. M.: Instrumentos musicales en la tradición asturiana, Oviedo, 1989, p. 226.