Historias de ida e volta | Consello da Cultura Galega

HISTORIAS DE IDA E VOLTA

Novas realidades migratorias a América nos anos centrais do século XX

Novas realidades migratorias a América nos anos centrais do século XX

A crise económica de 1929 marca o punto final da emigración masiva cara a América. Tras a Guerra Civil e a pesar das medidas restritivas do réxime franquista, comezan de novo as saídas cara ao continente americano grazas á reactivación das cadeas e as redes migratorias existentes nos países tradicionais de acollida.
Isto obriga a que en 1946 o Goberno poña de novo en vigor a Lei de emigración de 1924. Nesta fase convive unha emigración de chamada xunto cunha emigración asistida e organizada en función das normas emanadas de organismos internacionais como o Comité Internacional para as Migracións Europeas (CIME) e as necesidades de man de obra dos países receptores, cos que se asinan convenios bilaterais.
Na década dos 50 e 60, catro países absorben a gran maioría dos e das emigrantes galegas cara a América: Arxentina, Uruguai, Brasil e Venezuela. Estes países vivían un momento de crecemento económico e de desenvolvemento industrial que demandaba obreiros cualificados e técnicos especializados, na construción e nas obras de infraestruturas, e traballadores agrícolas. Activouse así unha política selectiva que só permitía entrar nos países a todo aquel que fose reclamado ou levase un contrato de traballo. Numerosos familiares e veciños asentados alí envían cartas de chamada ou contratos laborais, facilitando, deste xeito, todo o proceso burocrático para poder emigrar. Nestas décadas, aínda que continúa o predominio da emigración masculina, hai un aumento considerable da feminina, resultado da política de reagrupación familiar.
Cómpre destacar a importancia de Venezuela como un novo destino a causa do seu rápido crecemento económico, baseado na explotación e exportación das súas grandes reservas petrolíferas, que estimulou a expansión doutras actividades industriais, a construción de infraestruturas e o desenvolvemento do sector servizos.
Nos anos finais deste período aparecen novos destinos en Europa (Alemaña, Francia, Suíza ou Inglaterra), que acabarán por convertese nunha nova realidade migratoria para os galegos e galegas, pero este proceso será analizado noutro especial.

COLABORA CON ESTE PROXECTO

1. Familia galega en Mar del Plata, 1950

José Luis posa coa súa muller e co seu fillo, que acaban de chegar de España (no centro), e coas súas dúas irmás, Sara e Delia. A familia, coma tantas outras familias galegas, xa protagonizara unha experiencia migratoria anterior. Sara e Delia naceron en Arxentina e de moi pequenas viñeron para Ourense, de onde eran naturais seus pais. Alí naceu o seu irmán. Tras a Guerra Civil, a represión e as dificultades económicas obríganas a volver emigrar a Arxentina. Ao nacer alí non tiveron impedimentos para entrar no país e comezar unha nova vida. Anos máis tarde reclaman a seu irmán, que emigra a Mar del Plata en 1949. Ao ano seguinte María del Carmen, a súa muller, xunto co seu fillo conseguen reunirse con el.

Fondo: Consello da Cultura Galega. Arquivo da Emigración Galega. Col. particular de Loreley Ritta Cardero

Novas realidades migratorias a América nos anos centrais do século XX

Axúdanos a recuperar o patrimonio documental

Proxecto de recuperación documental e fotográfica da emigración galega Campaña de recollida das coleccións particulares dos nosos emigrantes.

Arquivo da Emigración Galega

O exilio galego