Especial - Calo y Viduido. Sociedad de instrucción, recreo y socorros mutuos. Xoves, 27 de febreiro de 2025

Calo y Viduido. Sociedad de instrucción, recreo y socorros mutuos

Calo y Viduido. Sociedad de instrucción, recreo y socorros mutuos

A Habana, 6 de novembro de 1920 ata a actualidade

Xoves, 27 de febreiro de 2025
consellodacultura.gal
Especial
Memoria documental das sociedades da emigración galega

Calo y Viduido. Sociedad de instrucción, recreo y socorros mutuos

A Habana, 6 de novembro de 1920 ata a actualidade

consellodacultura.gal
En agosto de 1920 un grupo de emigrantes en Cuba –naturais das parroquias veciñas de San Xoán de Calo (do concello coruñés de Teo) e de Santa María de Biduído (Ames)–, deciden crear unha sociedade para financiar a construción de escolas na súa terra natal. Tras varias reunións fúndase o 6 de novembro dese ano unha asociación que leva o nome de «Calo y Viduido». A directiva fundacional estaba integrada por Manuel Castro Juncal, como presidente e un dos seus principais promotores; vicepresidente, Ramón Lage; secretario, Manuel Martínez Seoane; vicesecretario, Domingo Framil Barreiro; tesoureiro, Vicente Viqueira Castro; vicetesoureiro, Manuel Chávez e como vogais, Eduardo Grela, Manuel Murias Raña, Aniceto López, José Seijo, Severino Díaz, Benito Blanco, Manuel González, Juan Barreiro, Román Piñeiro, José Salvado, Manuel Lopo e Enrique Ferreiro.
No regulamento social aprobado en maio de 1926 defínese como unha sociedade de instrución, recreo e socorros mutuos. Entre os seus fins destaca «estrechar los lazos de amistad entre los hijos de San Juan de Calo y Santa María de Viduido, socorrerles en sus necesidades cuando por enfermedad u otros motivos análogos, soliciten un auxilio (...)». A entidade pagará a pasaxe a aqueles socios necesitados que estean imposibilitados para o traballo e decidan retornar a Galicia. Outra das súas finalidades é a de favorecer a educación tanto de nenos como adultos «de ambos sexos» nas súas parroquias natais e para iso aproba a construción de «una o más escuelas en la parroquia de San Juan de Calo y lo mismo en la de Sta. María de Viduido, proporcionalmente según el número de la población infantil». Non será ata a década dos 30, unha vez conseguidos os cartos necesarios, cando inaugure unha casa-escola no lugar de Biduído de Abaixo (1932). En outubro de 1933 remátase a construción dun edificio escolar no lugar de Ameneiro (Calo). Ambos os dous edificios serán entregadas en aluguer aos concellos respectivos que se ocuparán do seu funcionamento como centros educativos.
A partir da década dos 40 a entidade centra a súa actividade societaria na axuda mutua dos socios e socias e na organización de actividades recreativas. O descenso de asociados xunto coa súa avanzada idade, ademais da difícil situación económica da illa, provocaron que en maio de 1985 a asemblea xeral de socios aprobase a súa fusión coa sociedade "Unión Orensana” pasando a denominarse "Unión Orensana, Calo y Viduido".


Documentación da sociedade "CALO Y VIDUIDO" que se pode consultar no Arquivo de Fondos do Consello da Cultura Galega:

ACTA de constitución da sociedade o 6 de novembro de 1920.

LIBROS DE ACTAS que recollen as reunións das diversas Comisións Directivas dos seguintes períodos:
- Libro do 3 de novembro de 1920 ata o 30 de xuño de 1958
- Libro do 30 de agosto de 1958 ata o 30 de outubro de 1960
LIBRO DE ACTAS que recolle as reunións das asembleas xerais de socios:
- Libro do 9 de setembro de 1920 ata o 29 de maio de 1985

LIBROS de REXISTRO DE SOCIOS:
- Libro de 1925 ata 1985

REGULAMENTO social (copia mecanografada):
- aprobado o 3 de maio de 1926

CONTRATO de arrendamento para a instalación da secretaría da sociedade no Palacio do Centro Gallego da Habana, con data de febreiro de 1932.

RECIBOS polo pago do alugueiro da secretaría da sociedade:
- Do 1 de xullo de 1933
- Do 1 de xullo de 1953
- Do 1 de xaneiro de 1971
 
Especial
Memoria documental das sociedades da emigración galega
Calo y Viduido. Sociedad de instrucción, recreo y socorros mutuos
A Habana, 6 de novembro de 1920 ata a actualidade
Data de publicación
Xoves, 27 de febreiro de 2025
Onde
consellodacultura.gal
Autoría
Arquivo da Emigración Galega (CCG)
Arquivo da Emigración Galega (CCG)