Historias de ida e volta: O labor filantrópico dos irmáns García Naveira en Betanzos :
O Parque do Pasatempo de Betanzos, máis que un capricho indiano
A curiosidade e o afán de sabedoría leva os irmáns García Naveira a viaxar por varios países. Acompañados de Rogelio Borondo, bo amigo betanceiro, viaxan a lugares emblemáticos e estimulantes, onde coñecen parte da súa historia, arte, cultura, natureza e industria. Os tres amigos, nun periplo de dous meses de duración, visitan Francia, Suíza e Italia. Borondo escribe a obra titulada
Memorias de un viaje improvisado (1900), que recolle a crónica dos lugares visitados.
Temos aquí unha vista parcial do coñecido como Estanque do Retiro, de case setecentos metros cadrados e cinco metros de profundidade. O seu nome alude ao de Madrid. Está repleto de cunchas de variada procedencia, froito da afección de coleccionista de Juan García Naveira, quen durante as súas viaxes se encargaba de reunir unha inxente cantidade delas. O estanque ten unha forma elíptica e do centro emerxe unha illa que contén un templete ecléctico, debaixo do cal se pode apreciar unha fonte na que dúas ninfas baleiran a auga dos seus cántaros. Cada elemento ten similitude e parece unha reprodución dun homólogo noutros países. Figuras como a dun tritón e unha serea asoman abeirando o templete. Os visitantes podían apreciar cada elemento con atención desde o banco que limita o perímetro da illa e que conta cunha ornamentación peculiar, entre a que destacan elementos como a Torre de Hércules ou un par de indíxenas remando na súa embarcación.
