Proxecto Epístola

----

Valente Paz-Andrade (1898-1987)

3
Destinatario/a [1]
Mencionado/a [1]
Remitente [1]
Data Título Orixe-Destino Relación [ O. ]
Data Título Orixe-Destino Relación [ O. ]
1980-12-23
Carta de Manuel Meilán a Lois Tobío Fernández, 1980.
Montevideo - Madrid
Mencionado/a Orixinal - Transcrición

Transcripción da Carta de Manuel Meilán a Lois Tobío Fernández, 1980. en 23/12/1980

Montevideo, nadal 23 de 1.980

Siñor Don:
Luís Tobío
Bonetero, 5
MADRID.-(España)

Benquerido Tobío:
No seu tempo recibín a sua afeutuosa carta do 27 de outubre ppdo., e os dous exemprares da sua traducción dos "Sonetos a Orféu", como eisí tamén o seu saudo pra "Sempre en Galicia".- Por todo elo moitas gracias, sobor todo pola sua amical dedicatoria.- Canabal supoño xa lle terá acusado recibo o exemprar que me mandóu pra íl.-
Non lle contestéi denantes por que estiven doente internado no sanatorio da "Casa de Galicia", unha fístula operada en xunio e que aínda non tiña cedido, houbo necesidade de outra pequena intervención quirúrxica que, dispóis, compricouse con un probrema prostático, felizmente superado sin operación.- Xa me sinto como novo, "xoven" e con azos pra seguir na loita pola vida ...
Antonte o noso pobo decidéuse pola autonomía, non con moitas ansias.- Elo e moi lamentabel, pois si o estatuto votado ten imperfeciós, penso que sempre habrá tempo pra reformalo é que elo e millor xa tendoo aprobado que non correr o risco de outros cinco anos máis pra unha nova votación.- Saíu, i elo, a quenes vimos loitando por conquerir pra Galicia unha autonomía que a libere da sangría da emigración e dunha economía dirixida dende Madrid, siñifica un trunfo a pesares da indefrencia amostrada na votación.- Que sexa pra ben, e a xeñeración vindeira reciba de nós unha Galicia farturenta en todolos órdenes.-
Fágoo enteirado do pasamento de Alonso Ríos e do benquerido amigo Prada.- Ista perdeda doeume moito, sobor todo a de Prada, a quen estiven cinguido en amistade e galeguidade por máis de medio século.- Entros documentos importantes sobor de Galicia que deixóu atopouse os orixinaes de "Sempre en Galicia", cunha disposición de que "foran pro museu ou biblioteca que en Galicia se destiñe a recordar a memoria de Castelao".- O fillo, que foi quen me informóu, díme tamén que lle escribéu a un curmán que ten en Galicia, o inxeneiro Lama Prada, pra que falase cos amigos do pai –Piñeiro, García Sabell, Paz Andrade etc.–, pra que estudien ou dispoñan donde depositalos pois dí que a íl, que radica en Chile dende fai moitos anos, faiselle dificil gardalos coa seguridade que esixe un documento de tanta importancia e trascendencia.-
O seu saudo pra "Sempre en Galicia" xa foi dado a conocemento dos nosos ouvintes.-Espero que, cando teña vagar, nos recorde con outro traballo.-
Boas festas de Nadal e ventureiro ano 1.981 pra sua dona cos mes afeutuosos saudos é pra vosté con unha agarimosa aperta do seu decote amigo,
Meilan [sinatura autógrafa]

[Nota manuscrita ao final da carta asinada por Chela [muller de Manuel Meilán]:
Sra. María del Carmen: como le informó Manolo le habíamos hablado a sus primos. Hoy íbamos a hacer lo mismo para darles noticias de ellos; pero se adelantó y fué él que lo hizo, están bien y nos reiteró que luego de estos días de calor le gustaría que fuéramos a su casa para ver las fotos de sus viajes. Nos han sido simpáticos y con gusto iremos a verlos. Espero que estén bien de salud y que pasen estas fiestas con felicidad y que el 81 sea de dicha. Saludos para su esposo e hijos y para Ud. un abrazo de Chela [sinatura autógrafa]

1981-05-30
Carta de Lois Tobío Fernández a Valentín Paz-Andrade, 1981.
Madrid - Vigo
Destinatario/a Orixinal - Transcrición

Transcripción da Carta de Lois Tobío Fernández a Valentín Paz-Andrade, 1981. en 30/05/1981

Madrid 30 de maio de 1981
Sr. D. Valentín Paz Andrade
Vigo

Querido Valentín: Recibín a túa carta. O labor que andas a facer encol de Castelao é de grande importancia, necesario e urxente. Pero non é doado e cada ano que pase menos doado será. Animo e avante.
Por desgracia os dados que me pides, concretos, non poderei darchos. Inda que me lembrase de algún sería pouco fiabel porque a memoria engana. Así e todo, algo vouche poder decir.
G) O acto do 30 de xunio de 1945, pra conmemorar o noveno aniversario de Plebiscito celebrouse no ateneo de Montevideo. A revista de Bos Aires "A Nosa Terra" publicóu o texto íntegro do discurso de Castelao nese acto. Teño un exemplar da folla (suplemento) do que che podo mandar fotocopia. Non sei se falaron outros no dito acto.
E) En maio de 1944 foi Castelao a Montevideo e quixo falar conmigo verbo da instalación do Consello de Galicia. Eu dinlle algunhas ideas sobre a forma xuridica que se lle podía dar. Pideume que lle mandara por escrito esas suxerencias. Fíxeno. A eso se refire a carta da que che adxunto fotocopia. O Consello constituirase logo en Bos Aires. En Montevideo nomeouse un representante que seique foi Canabal (non estou seguro). O Consello, como sabes, estaba integrado polos diputados galegos do eisilio. En Montevideo non había ningún. [nota manuscrita a lápis:] (Si estaba Somoza)
Polo demais, pra precisar esas datas e feitos a que ti aludes o mellor e máis seguro é ir á colección do xornal "El Día" que recollía con todo detalle canto se referise a estas cousas. Calquer dos nosos amigos de Montevideo pode facelo (algún dos rapaces que colaboran na audición "Sempre en Galicia"). O traballo non ten maior dificultade abonda revisar os números das datas en cuestión e inmediatamente seguintes.
A Casa de Galicia de Montevideo tirou en xulio de 1941 un número extraordinario pra que eu recollín materiais e que eu armei. Castelao mandoume un artigo "No día de Galiza. Un anaco do libro inédito Verbas de Chumbo que algún día será publicado". Teño un exemplar.
Velaí che mando tamén unha foto tomada cando chegaron de Bos Aires os oradores que viñeron participar no acto do estadio de Montevideo en 1943. Castelao aparez na segunda fía con chapeu.
Esto é todo o que che podo decir. Non é moito. Coido, emporiso, que na prensa montevideana pódense recadar todos os dados que ti ques e outros máis aínda.

Unha estreita aperta do teu vello amigo

[sen asinar: Lois Tobío]

1981-05-19
Carta de Valentín Paz-Andrade a Lois Tobío Fernández, 1981.
Vigo - Madrid
Remitente Orixinal - Transcrición

Transcripción da Carta de Valentín Paz-Andrade a Lois Tobío Fernández, 1981. en 19/05/1981

V. Paz Andrade
Abogado
––––––––––––
Policarpo Sanz, 22. Tº. 211562
Vigo

Vigo, 19 de mayo de 1981
Sr. D. Luís Tobío
Escritor
Bonetero, 5
MADRID-16

Querido Luis:
Conservo a dirección tua, que sin seguranza utilizo. Ogallá o Argos postal non teñan aínda perdido as vistas.
Estóu traballando n-un livro, Castelao na luz e na Sombra. Como estamos en risco de esmorecimento total os que fomos seus amigos, sin que despois de tantos anos ninguén lle metera o dente o unha verdadeira e completa biografía, botei as costas tan eisixente obriga. Levo redactados vinte e tantos capitulos, e ando no adicado as actuacións de Castelao no Uruguay.
Os nosos amigos de Montevideo, principalmente Meilán, brindaronme a sua axuda. Que non e tan completa como desexaran. Podias ti fornecerme algúns datos complementarios, senon son fundamentales? Por exemplo, os seguintes:
A) 05/12/1940 dá unha primeira conferencia, na Casa de Galicia. Sobre qué falóu? Quen fixo a presentación? Foi no local social ou en outro?.
B) O día 8 domingo, do mesmo mes, xantar ofrecido pol-a Casa de Galicia. No local social ou en outro? Quen falóu ofrecendo o acto? Falaron algúns mais, aparte o festexado?.
C) Entre o 5 e o 8 tuvo Castelao algunha actuación no Uruguay? En que hotel paróu en Montevideo?.
D) O 18 de abril de 1943, discurso no Estadio Centenario. Entre unha data e outra, non voltóu Castelao a Montevideo?. Despois do mitin celebróuse algún xantar aos oradores?.
E) O 15 de Nov. de 1944 constituiuse o Consello de Galicia en Montevideo, que xa funcionaba en Buenos Aires. Incorporaronselle algúns membros de residentes no Uruguay?.
F) Do 10 ao 25 de xunio de 1945, exposición das estampas que se editaron nos albums de Guerra. En que local. Falóu algún no acto?.
G) O 30 de junio de 1945 acto conmemorando a votación do Estatuto. Quen máis falóu? Onde foi celebrado?
H) Xantar do 10 de jul. de 1945. Quen falóu no ofrecimento ou nos brindis?
I) Calquera outro dato que deba ser lembrado das estancias de Castelao no Uruguay.
Supoño que na derradeira estancia de Castelao en Buenos Aires –1946-1950– non voltóu a Montevideo. Do livro de Palmás e o de Zubillaga, dispoño xa.
Perdóame ésta angueira, e recibe o meu afervoado agradecemento, con a mais forte aperta de
Valentín [sinatura autógrafa]

[Anotación manuscrita, a lápis na marxe superior esquerda:] Ollar na colección de "El Día" cousa doada pois teñénse as datas. Pode facelo Meilán, Couceiro ou Crestar. Ou algún dos rapaces novos da audic. S. en G ou do Patronato.