Leandro Carré Alvarellos
A Coruña, 31/ 8/1888 - A Coruña, 14/2/1976Autoría: Xosé Manuel Maceira
Leandro Carré Alvarellos era fillo de Eugenio Carré Aldao e Purificación Alvarellos Pena, o cuarto de once irmáns que naceu en 1888 na Coruña
O seu pai foi o ilustre intelectual galeguista que comprou a Librería Regional de Andrés Martínez Salazar e a imprenta e litografía de Domingo Puga. Viviu unha infancia feliz con dúas afeccións: o debuxo e facer teatro. Acudiu á escola de Marcial Miguel de la Iglesia Vázquez e de Eduardo Corral, mais non fixo estudos superiores porque debía axudar na economía familiar e aforrar gastos, xa que a libraría de seu pai comezara o declive. Na Librería Regional acadou unha importante formación autodidacta, ademais aprendeu contabilidade e francés.
De mozo estivo empregado en La Artística, que o destinou a Porto en 1911. Ao regresar á Coruña exerceu de contable ou mesmo de encargado xeral de Cafés y Bares S.A. Casou con Carme Brandariz Eiroa e tivo un fillo que naceu en Porto (1913), posteriormente nacerían tres fillas.
A represión franquista foi contundente contra a súa familia: o seu fillo Leandro Carré Brandariz «desapareceu» en Grado (Asturias) en abril de 1937, o sobriño Uxío Carré Naya fora asasinado (28-08-1936) e o propio Carré Alvarellos padeceu a estadía no cárcere desde o 14 de agosto até o 23 de decembro do ano 1937. Durante o franquismo, debido a soportar o estigma de ser nacionalista, republicano e ex-presidiario político, tivo dificultades para atopar traballo; con todo, seguiu exercendo a contabilidade en varias empresas como Laboratorios Orzán, Industrias Morgade ou Construcións Martínez Barbeito. Foi autor de teatro, narrador, filólogo, investigador da literatura popular, etnografía, mitoloxía e lendas. Carré era un polígrafo que nunca descoidaba a divulgación dos seus estudos, dado que tiña unha visión pragmática da cultura. Por iso, as súas colaboracións en revistas, xornais ou outros medios divulgativos son moi extensas. Na actualidade está feita a recompilación bibliográfica, tanto da produción literaria e científica, como da divulgativa ou xornalística; pero aínda fica por ordenar e estudar o seu interesante epistolario.
O franquismo non paralizou o seu labor intelectual, colaborou coas publicacións do exilio, profundou en novas liñas de traballo, como as relacións con Portugal, e ingresou na Real Academia Galega. O labor cultural e a investigación nesta etapa xorden desde un illamento consciente; con todo, conseguiu o recoñecemento da diáspora galega e, mesmo, contou cun importante prestixio entre certa intelectualidade internacional, como o certifica a súa correspondencia. En febreiro de 1976 morreu este galeguista formado na Cova Céltica, ao amparo dos grandes intelectuais do século XIX; un traballador constante, sacrificado e animoso que puxo todos os azos a prol da cultura e da entidade galega.
Leandro Carré foi un dos fundadores da Irmandade da Fala, mesmo forma parte do reducido núcleo que planeou e organizou o proceso. Representou o intelectual tenaz que puxo a intelixencia ao servizo da construción do necesario para asentar a entidade cultural desde o primeiro intre: elaborou unha breve gramática didáctica en galego (1919), un vocabulario castelán-galego (1922-23), un dicionario galego (1928), colaborou n’A Nosa Terra desde os primeiros números (1916), creou e mais dirixiu teatro galego e puxo os alicerces para a creación e a socialización da narrativa moderna mediante a editorial Lar, inicialmente en sociedade con Ánxel Casal (1924). Tratábase de facer o prioritario para asentar a identidade galega e achegar instrumentos ao servizo desa finalidade, actualizar creación e estratexias culturais, mais procurando divulgar e chegar ao maior número de persoas. Os textos dedicados á política estrita, a cuestións orgánicas ou partidistas son episódicos, pois o centro da preocupación é a causa galeguista e a procura dunha ampla socialización. Consideraba urxente o labor encamiñado á construción nacional e cultural. Coa Ditadura de Primo de Rivera, despois da escisión da Irmandade Nacionalista Galega (ING), o nacionalismo organizado que mantivo unha actividade coherente estaba representado polo grupo coruñés; nese intre Carré activou o traballo cultural como unha ferramenta patriótica. En abril de 1927 documéntase a derradeira presenza na directiva da Irmandade da Fala, xusto cando asume en solitario a continuidade de Lar e abandona a dirección d’A Nosa Terra. No intervalo de colaboración da Irmandade coa Organización Republicana Gallega Autónoma (ORGA) aparece un relaxamento do activismo, o cal podería indicar algún tipo de reticencia con esa decisión. Asemade é moi sintomático o entusiasta regreso á actividade galeguista e publicista a partir de 1931. Novamente, nos tempos máis duros do bienio negro volve aparecer o Carré loitador cos escritos de maior contido político, en explícita sintonía co Partido Galeguista.
No cincuentenario da creación da Irmandade da Fala, o Correo de Galicia de Bos Aires fixo un especial con varios autores, entre eles Leandro e Uxío Carré Alvarellos. Este último certificaba a versión do acontecemento histórico que deu Leandro e contaba a intrahistoria da constitución, na que resaltaba o protagonismo de Villar Ponte, mais tamén o activismo de Leandro Carré e Manuel Lugrís. Carré divulgou en varias ocasións o labor «enorme» da Irmandade da Fala, segundo expresión propia, consciente de que representaba un punto de inflexión na historia galega.
De mozo estivo empregado en La Artística, que o destinou a Porto en 1911. Ao regresar á Coruña exerceu de contable ou mesmo de encargado xeral de Cafés y Bares S.A. Casou con Carme Brandariz Eiroa e tivo un fillo que naceu en Porto (1913), posteriormente nacerían tres fillas.
A represión franquista foi contundente contra a súa familia: o seu fillo Leandro Carré Brandariz «desapareceu» en Grado (Asturias) en abril de 1937, o sobriño Uxío Carré Naya fora asasinado (28-08-1936) e o propio Carré Alvarellos padeceu a estadía no cárcere desde o 14 de agosto até o 23 de decembro do ano 1937. Durante o franquismo, debido a soportar o estigma de ser nacionalista, republicano e ex-presidiario político, tivo dificultades para atopar traballo; con todo, seguiu exercendo a contabilidade en varias empresas como Laboratorios Orzán, Industrias Morgade ou Construcións Martínez Barbeito. Foi autor de teatro, narrador, filólogo, investigador da literatura popular, etnografía, mitoloxía e lendas. Carré era un polígrafo que nunca descoidaba a divulgación dos seus estudos, dado que tiña unha visión pragmática da cultura. Por iso, as súas colaboracións en revistas, xornais ou outros medios divulgativos son moi extensas. Na actualidade está feita a recompilación bibliográfica, tanto da produción literaria e científica, como da divulgativa ou xornalística; pero aínda fica por ordenar e estudar o seu interesante epistolario.
O franquismo non paralizou o seu labor intelectual, colaborou coas publicacións do exilio, profundou en novas liñas de traballo, como as relacións con Portugal, e ingresou na Real Academia Galega. O labor cultural e a investigación nesta etapa xorden desde un illamento consciente; con todo, conseguiu o recoñecemento da diáspora galega e, mesmo, contou cun importante prestixio entre certa intelectualidade internacional, como o certifica a súa correspondencia. En febreiro de 1976 morreu este galeguista formado na Cova Céltica, ao amparo dos grandes intelectuais do século XIX; un traballador constante, sacrificado e animoso que puxo todos os azos a prol da cultura e da entidade galega.
Leandro Carré foi un dos fundadores da Irmandade da Fala, mesmo forma parte do reducido núcleo que planeou e organizou o proceso. Representou o intelectual tenaz que puxo a intelixencia ao servizo da construción do necesario para asentar a entidade cultural desde o primeiro intre: elaborou unha breve gramática didáctica en galego (1919), un vocabulario castelán-galego (1922-23), un dicionario galego (1928), colaborou n’A Nosa Terra desde os primeiros números (1916), creou e mais dirixiu teatro galego e puxo os alicerces para a creación e a socialización da narrativa moderna mediante a editorial Lar, inicialmente en sociedade con Ánxel Casal (1924). Tratábase de facer o prioritario para asentar a identidade galega e achegar instrumentos ao servizo desa finalidade, actualizar creación e estratexias culturais, mais procurando divulgar e chegar ao maior número de persoas. Os textos dedicados á política estrita, a cuestións orgánicas ou partidistas son episódicos, pois o centro da preocupación é a causa galeguista e a procura dunha ampla socialización. Consideraba urxente o labor encamiñado á construción nacional e cultural. Coa Ditadura de Primo de Rivera, despois da escisión da Irmandade Nacionalista Galega (ING), o nacionalismo organizado que mantivo unha actividade coherente estaba representado polo grupo coruñés; nese intre Carré activou o traballo cultural como unha ferramenta patriótica. En abril de 1927 documéntase a derradeira presenza na directiva da Irmandade da Fala, xusto cando asume en solitario a continuidade de Lar e abandona a dirección d’A Nosa Terra. No intervalo de colaboración da Irmandade coa Organización Republicana Gallega Autónoma (ORGA) aparece un relaxamento do activismo, o cal podería indicar algún tipo de reticencia con esa decisión. Asemade é moi sintomático o entusiasta regreso á actividade galeguista e publicista a partir de 1931. Novamente, nos tempos máis duros do bienio negro volve aparecer o Carré loitador cos escritos de maior contido político, en explícita sintonía co Partido Galeguista.
No cincuentenario da creación da Irmandade da Fala, o Correo de Galicia de Bos Aires fixo un especial con varios autores, entre eles Leandro e Uxío Carré Alvarellos. Este último certificaba a versión do acontecemento histórico que deu Leandro e contaba a intrahistoria da constitución, na que resaltaba o protagonismo de Villar Ponte, mais tamén o activismo de Leandro Carré e Manuel Lugrís. Carré divulgou en varias ocasións o labor «enorme» da Irmandade da Fala, segundo expresión propia, consciente de que representaba un punto de inflexión na historia galega.
Como citar: Maceira, Xosé Manuel : Leandro Carré Alvarellos. Publicado o 30/9/2016 no Álbum de Galicia (Consello da Cultura Galega) https://consellodacultura.gal/album-de-galicia/detalle.php?persoa=701. Recuperado o 20/03/2025
Leandro Carré Alvarellos
A Coruña, 31/ 8/1888 - A Coruña, 14/2/1976Autoría: Patricia Arias Chachero
Escritor, editor e investigador, destacou como teórico e difusor do teatro galego
Leandro Carré Alvarellos foi un dos once fillos do matrimonio formado por Purificación Alvarellos Pena e mais o galeguista Eugenio Carré Aldao. Naceu o 30 de agosto de 1888 na Coruña e educouse nun ambiente fondamente preocupado pola cultura galega. O pai, mecenas e protector da Cova Céltica, procuraba transmitirlles aos fillos o seu compromiso coa Terra nos moitos relatos que inventaba para eles. Leandro, apaixonado desde neno polo teatro e o debuxo, asistiu desde cedo aos faladoiros que se organizaban na parte traseira da Libraría Regional do seu pai, onde se reunía a Cova Céltica e onde tivo a oportunidade de tratar os principais membros do cenáculo coruñés. As leccións prácticas e disertacións escoitadas ao grupo de rexionalistas completáronse cunha formación autodidacta rigorosa e variada. Sendo moi novo, abandonou os estudos regrados para comezar a traballar no negocio familiar, e cando a libraría quebrou, comezou a traballar na litografía La Artística. Entre 1911 e 1914 viviu no Porto como encargado desta empresa, e tivo a oportunidade de coñecer ben a lingua e a literatura do país veciño. Ao seu regreso á Coruña, foi un dos fundadores das Irmandades da Fala e colaborou no xornal A Nosa Terra desde o seu segundo número. Chegaría a dirixir o voceiro das Irmandades durante a Ditadura de Primo de Rivera.
As Irmandades déronlle a oportunidade de traballar pola difusión da súa gran paixón, o teatro galego: foron moitas as páxinas que dedicou a teorizar sobre o tema, pero ademais dinamizou o mundo teatral da época, escribiu ducias de obras, dirixiu compañías como Cantigas da Terra -para a que escribiu algunhas comedias dun acto e varias estampas de costumes-, e mesmo actuou en non poucas pezas. Do recoñecemento público á súa tarefa da boa mostra o feito de que chegase a dirixir o Conservatorio de Arte Galega, que el transformaría e renomearía como Escola Dramática Galega.
En 1924 fundou xunto a Ánxel Casal a editorial Lar, da que foi director-propietario e na que investiu parte importante dos seus aforros. Publicaron unha colección de corenta novelas curtas, das que catro son autoría do propio Carré: Naiciña (1925), A propia vida (1925), O home que deu vida a un morto (1926) e O xornal de Mavi (1927). Como dramaturgo asinou centos de pezas, entre elas as comedias Tolerías (1918), Para vivir ben de casados (1918), Enredos (1919) e O corazón dun pedáneo (1925) e os dramas, Rexurdimento (1918), O pecado alleo (1924) e Almas en pena (1957). Ingresou no Seminario de Estudos Galegos en novembro de 1925.
A primeira colaboración de Leandro Carré na revista Nós, «A regueifa», un conto de tipo popular e intención moralizante, atopámola no número 24, correspondente ao 15 de Nadal de 1925. No número 27, de 15 de marzo de 1926, apareceu o ensaio «Encol da novela galega», no que o autor defende documentalmente a necesidade de superar a ambientación rural da novela galega. No número 31, 25 de xullo de 1926, atopamos unha pequena peza dialogada titulada «Noite de trunfo», e no 33, 15 de setembro dese mesmo ano, insire un relato recollido en San Xián de Sergude, «A besta perdida», e unha pequena recensión na sección «Os homes, os feitos, as verbas», titulada «As obras póstumas de Eça de Queiroz». No derradeiro exemplar da senlleira publicación atopamos “O romance galego» no que fai un repaso á novelística galega e ás publicacións de Lar, Céltiga, Libredón, Terra a Nosa e Alborada.
O seu labor no estudo da nosa lingua é tamén notable. Publicou un Compendio de Gramática Galega (1918), e o primeiro Diccionario Galego-Castelán do século XX (1928) no que duplica o número de voces reunidas por Valladares no século anterior. En 1967 deu ao prelo unha Gramática Gallega.
A ruína da empresa, a ilusión da súa vida, obrigouno a aceptar un posto de xerente na sociedade Cafés y Bares S. A., o que implicaba a xerencia do Kiosko Alfonso, o Marineda e o Café Moderno. Máis tarde traballou como contador de Industrias Morgade, o que o levaría a aceptar un posto de traballo en Sober como rexente dunha telleira. Aceptou de bo grao, pois vía unha posibilidade de recoller datos para o seu dicionario, co que procuraba resolver unha das grandes preocupacións dos intelectuais nacionalistas da época.
Durante a guerra perdeu un fillo en Asturias e sufriu prisión durante cinco meses. Á saída do cárcere, o estigma de republicano e nacionalista dificultoulle enormemente a busca de emprego; co tempo e a axuda dos amigos aceptou varios e continuou exercendo como escritor, publicista e investigador. Colaborou baixo pseudónimo coa prensa exiliada. Como académico ingresou en maio de 1945 cun discurso titulado El idioma gallego en la Edad Media, e aceptou boa parte do pesado labor cotián da institución naqueles difíciles anos. Colaborou coa BBC de Londres e Radio Nacional de España. Home discreto e serio, cando faleceu na Coruña o 14 de febreiro de 1976 dispuxo que o seu enterro non fose obxecto de homenaxes públicas.
Obra
As Irmandades déronlle a oportunidade de traballar pola difusión da súa gran paixón, o teatro galego: foron moitas as páxinas que dedicou a teorizar sobre o tema, pero ademais dinamizou o mundo teatral da época, escribiu ducias de obras, dirixiu compañías como Cantigas da Terra -para a que escribiu algunhas comedias dun acto e varias estampas de costumes-, e mesmo actuou en non poucas pezas. Do recoñecemento público á súa tarefa da boa mostra o feito de que chegase a dirixir o Conservatorio de Arte Galega, que el transformaría e renomearía como Escola Dramática Galega.
En 1924 fundou xunto a Ánxel Casal a editorial Lar, da que foi director-propietario e na que investiu parte importante dos seus aforros. Publicaron unha colección de corenta novelas curtas, das que catro son autoría do propio Carré: Naiciña (1925), A propia vida (1925), O home que deu vida a un morto (1926) e O xornal de Mavi (1927). Como dramaturgo asinou centos de pezas, entre elas as comedias Tolerías (1918), Para vivir ben de casados (1918), Enredos (1919) e O corazón dun pedáneo (1925) e os dramas, Rexurdimento (1918), O pecado alleo (1924) e Almas en pena (1957). Ingresou no Seminario de Estudos Galegos en novembro de 1925.
A primeira colaboración de Leandro Carré na revista Nós, «A regueifa», un conto de tipo popular e intención moralizante, atopámola no número 24, correspondente ao 15 de Nadal de 1925. No número 27, de 15 de marzo de 1926, apareceu o ensaio «Encol da novela galega», no que o autor defende documentalmente a necesidade de superar a ambientación rural da novela galega. No número 31, 25 de xullo de 1926, atopamos unha pequena peza dialogada titulada «Noite de trunfo», e no 33, 15 de setembro dese mesmo ano, insire un relato recollido en San Xián de Sergude, «A besta perdida», e unha pequena recensión na sección «Os homes, os feitos, as verbas», titulada «As obras póstumas de Eça de Queiroz». No derradeiro exemplar da senlleira publicación atopamos “O romance galego» no que fai un repaso á novelística galega e ás publicacións de Lar, Céltiga, Libredón, Terra a Nosa e Alborada.
O seu labor no estudo da nosa lingua é tamén notable. Publicou un Compendio de Gramática Galega (1918), e o primeiro Diccionario Galego-Castelán do século XX (1928) no que duplica o número de voces reunidas por Valladares no século anterior. En 1967 deu ao prelo unha Gramática Gallega.
A ruína da empresa, a ilusión da súa vida, obrigouno a aceptar un posto de xerente na sociedade Cafés y Bares S. A., o que implicaba a xerencia do Kiosko Alfonso, o Marineda e o Café Moderno. Máis tarde traballou como contador de Industrias Morgade, o que o levaría a aceptar un posto de traballo en Sober como rexente dunha telleira. Aceptou de bo grao, pois vía unha posibilidade de recoller datos para o seu dicionario, co que procuraba resolver unha das grandes preocupacións dos intelectuais nacionalistas da época.
Durante a guerra perdeu un fillo en Asturias e sufriu prisión durante cinco meses. Á saída do cárcere, o estigma de republicano e nacionalista dificultoulle enormemente a busca de emprego; co tempo e a axuda dos amigos aceptou varios e continuou exercendo como escritor, publicista e investigador. Colaborou baixo pseudónimo coa prensa exiliada. Como académico ingresou en maio de 1945 cun discurso titulado El idioma gallego en la Edad Media, e aceptou boa parte do pesado labor cotián da institución naqueles difíciles anos. Colaborou coa BBC de Londres e Radio Nacional de España. Home discreto e serio, cando faleceu na Coruña o 14 de febreiro de 1976 dispuxo que o seu enterro non fose obxecto de homenaxes públicas.
Obra
Narrativa
Contos e diálogos. A Coruña: [s.n.], 1918.
Amor malfadado. A Coruña: [s.n.], 1923.
Naiciña. A Coruña: Lar, 1925.
A propia vida. A Coruña: [Imprenta Moret], 1925.
O home que deu vida a un morto. A Coruña: Lar, 1926.
O xornal de Mavi. A Coruña: Lar, 1927.
Nos picoutos de Antolín, novela galega. Braga: Livraría Cruz, 1955.
Contos de pantasmas. Vigo: Castrelos, 1972.
Teatro
Pra vivir ben de casados, pasatempo nun acto. A Coruña: Lar, 1910.
Enredos. A Coruña: El Noroeste, 1919.
Noite de ruada. . A Coruña: Tipografía P. Galega, 1918.
A venganza, cuadro tráxico nun acto. A Coruña: [s.n.], 1923.
O pecado alleo, drama en tres actos. A Coruña: Imprenta Zincke Hermanos, 1924.
O corazón d´un pedáneo, comedia nun acto. A Coruña: Lar, 1925.
Almas en pena. Drama nun acto. Braga: [s.n.], 1927.
Como citar: Arias Chachero, Patricia : Leandro Carré Alvarellos. Publicado o 2/3/2021 no Álbum de Galicia (Consello da Cultura Galega) https://consellodacultura.gal/album-de-galicia/detalle.php?persoa=701. Recuperado o 20/03/2025
Leandro Carré Alvarellos
A Coruña, 31/ 8/1888 - A Coruña, 14/2/1976Autoría: Patricia Arias Chachero
Escritor, editor e investigador, destacou como teórico e difusor do teatro galego
Leandro Carré Alvarellos foi un dos once fillos do matrimonio formado por Purificación Alvarellos Pena e mais o galeguista Eugenio Carré Aldao. Naceu o 30 de agosto de 1888 na Coruña e educouse nun ambiente fondamente preocupado pola cultura galega. O pai, mecenas e protector da Cova Céltica, procuraba transmitirlles aos fillos o seu compromiso coa Terra nos moitos relatos que inventaba para eles. Leandro, apaixonado desde neno polo teatro e o debuxo, asistiu desde cedo aos faladoiros que se organizaban na parte traseira da Libraría Regional do seu pai, onde se reunía a Cova Céltica e onde tivo a oportunidade de tratar os principais membros do cenáculo coruñés. As leccións prácticas e disertacións escoitadas ao grupo de rexionalistas completáronse cunha formación autodidacta rigorosa e variada. Sendo moi novo, abandonou os estudos regrados para comezar a traballar no negocio familiar, e cando a libraría quebrou, comezou a traballar na litografía La Artística. Entre 1911 e 1914 viviu no Porto como encargado desta empresa, e tivo a oportunidade de coñecer ben a lingua e a literatura do país veciño. Ao seu regreso á Coruña, foi un dos fundadores das Irmandades da Fala e colaborou no xornal A Nosa Terra desde o seu segundo número. Chegaría a dirixir o voceiro das Irmandades durante a Ditadura de Primo de Rivera.
As Irmandades déronlle a oportunidade de traballar pola difusión da súa gran paixón, o teatro galego: foron moitas as páxinas que dedicou a teorizar sobre o tema, pero ademais dinamizou o mundo teatral da época, escribiu ducias de obras, dirixiu compañías como Cantigas da Terra -para a que escribiu algunhas comedias dun acto e varias estampas de costumes-, e mesmo actuou en non poucas pezas. Do recoñecemento público á súa tarefa da boa mostra o feito de que chegase a dirixir o Conservatorio de Arte Galega, que el transformaría e renomearía como Escola Dramática Galega.
En 1924 fundou xunto a Ánxel Casal a editorial Lar, da que foi director-propietario e na que investiu parte importante dos seus aforros. Publicaron unha colección de corenta novelas curtas, das que catro son autoría do propio Carré: Naiciña (1925), A propia vida (1925), O home que deu vida a un morto (1926) e O xornal de Mavi (1927). Como dramaturgo asinou centos de pezas, entre elas as comedias Tolerías (1918), Para vivir ben de casados (1918), Enredos (1919) e O corazón dun pedáneo (1925) e os dramas, Rexurdimento (1918), O pecado alleo (1924) e Almas en pena (1957). Ingresou no Seminario de Estudos Galegos en novembro de 1925.
A primeira colaboración de Leandro Carré na revista Nós, «A regueifa», un conto de tipo popular e intención moralizante, atopámola no número 24, correspondente ao 15 de Nadal de 1925. No número 27, de 15 de marzo de 1926, apareceu o ensaio «Encol da novela galega», no que o autor defende documentalmente a necesidade de superar a ambientación rural da novela galega. No número 31, 25 de xullo de 1926, atopamos unha pequena peza dialogada titulada «Noite de trunfo», e no 33, 15 de setembro dese mesmo ano, insire un relato recollido en San Xián de Sergude, «A besta perdida», e unha pequena recensión na sección «Os homes, os feitos, as verbas», titulada «As obras póstumas de Eça de Queiroz». No derradeiro exemplar da senlleira publicación atopamos “O romance galego» no que fai un repaso á novelística galega e ás publicacións de Lar, Céltiga, Libredón, Terra a Nosa e Alborada.
O seu labor no estudo da nosa lingua é tamén notable. Publicou un Compendio de Gramática Galega (1918), e o primeiro Diccionario Galego-Castelán do século XX (1928) no que duplica o número de voces reunidas por Valladares no século anterior. En 1967 deu ao prelo unha Gramática Gallega.
A ruína da empresa, a ilusión da súa vida, obrigouno a aceptar un posto de xerente na sociedade Cafés y Bares S. A., o que implicaba a xerencia do Kiosko Alfonso, o Marineda e o Café Moderno. Máis tarde traballou como contador de Industrias Morgade, o que o levaría a aceptar un posto de traballo en Sober como rexente dunha telleira. Aceptou de bo grao, pois vía unha posibilidade de recoller datos para o seu dicionario, co que procuraba resolver unha das grandes preocupacións dos intelectuais nacionalistas da época.
Durante a guerra perdeu un fillo en Asturias e sufriu prisión durante cinco meses. Á saída do cárcere, o estigma de republicano e nacionalista dificultoulle enormemente a busca de emprego; co tempo e a axuda dos amigos aceptou varios e continuou exercendo como escritor, publicista e investigador. Colaborou baixo pseudónimo coa prensa exiliada. Como académico ingresou en maio de 1945 cun discurso titulado El idioma gallego en la Edad Media, e aceptou boa parte do pesado labor cotián da institución naqueles difíciles anos. Colaborou coa BBC de Londres e Radio Nacional de España. Home discreto e serio, cando faleceu na Coruña o 14 de febreiro de 1976 dispuxo que o seu enterro non fose obxecto de homenaxes públicas.
Obra
As Irmandades déronlle a oportunidade de traballar pola difusión da súa gran paixón, o teatro galego: foron moitas as páxinas que dedicou a teorizar sobre o tema, pero ademais dinamizou o mundo teatral da época, escribiu ducias de obras, dirixiu compañías como Cantigas da Terra -para a que escribiu algunhas comedias dun acto e varias estampas de costumes-, e mesmo actuou en non poucas pezas. Do recoñecemento público á súa tarefa da boa mostra o feito de que chegase a dirixir o Conservatorio de Arte Galega, que el transformaría e renomearía como Escola Dramática Galega.
En 1924 fundou xunto a Ánxel Casal a editorial Lar, da que foi director-propietario e na que investiu parte importante dos seus aforros. Publicaron unha colección de corenta novelas curtas, das que catro son autoría do propio Carré: Naiciña (1925), A propia vida (1925), O home que deu vida a un morto (1926) e O xornal de Mavi (1927). Como dramaturgo asinou centos de pezas, entre elas as comedias Tolerías (1918), Para vivir ben de casados (1918), Enredos (1919) e O corazón dun pedáneo (1925) e os dramas, Rexurdimento (1918), O pecado alleo (1924) e Almas en pena (1957). Ingresou no Seminario de Estudos Galegos en novembro de 1925.
A primeira colaboración de Leandro Carré na revista Nós, «A regueifa», un conto de tipo popular e intención moralizante, atopámola no número 24, correspondente ao 15 de Nadal de 1925. No número 27, de 15 de marzo de 1926, apareceu o ensaio «Encol da novela galega», no que o autor defende documentalmente a necesidade de superar a ambientación rural da novela galega. No número 31, 25 de xullo de 1926, atopamos unha pequena peza dialogada titulada «Noite de trunfo», e no 33, 15 de setembro dese mesmo ano, insire un relato recollido en San Xián de Sergude, «A besta perdida», e unha pequena recensión na sección «Os homes, os feitos, as verbas», titulada «As obras póstumas de Eça de Queiroz». No derradeiro exemplar da senlleira publicación atopamos “O romance galego» no que fai un repaso á novelística galega e ás publicacións de Lar, Céltiga, Libredón, Terra a Nosa e Alborada.
O seu labor no estudo da nosa lingua é tamén notable. Publicou un Compendio de Gramática Galega (1918), e o primeiro Diccionario Galego-Castelán do século XX (1928) no que duplica o número de voces reunidas por Valladares no século anterior. En 1967 deu ao prelo unha Gramática Gallega.
A ruína da empresa, a ilusión da súa vida, obrigouno a aceptar un posto de xerente na sociedade Cafés y Bares S. A., o que implicaba a xerencia do Kiosko Alfonso, o Marineda e o Café Moderno. Máis tarde traballou como contador de Industrias Morgade, o que o levaría a aceptar un posto de traballo en Sober como rexente dunha telleira. Aceptou de bo grao, pois vía unha posibilidade de recoller datos para o seu dicionario, co que procuraba resolver unha das grandes preocupacións dos intelectuais nacionalistas da época.
Durante a guerra perdeu un fillo en Asturias e sufriu prisión durante cinco meses. Á saída do cárcere, o estigma de republicano e nacionalista dificultoulle enormemente a busca de emprego; co tempo e a axuda dos amigos aceptou varios e continuou exercendo como escritor, publicista e investigador. Colaborou baixo pseudónimo coa prensa exiliada. Como académico ingresou en maio de 1945 cun discurso titulado El idioma gallego en la Edad Media, e aceptou boa parte do pesado labor cotián da institución naqueles difíciles anos. Colaborou coa BBC de Londres e Radio Nacional de España. Home discreto e serio, cando faleceu na Coruña o 14 de febreiro de 1976 dispuxo que o seu enterro non fose obxecto de homenaxes públicas.
Obra
Narrativa
Contos e diálogos. A Coruña: [s.n.], 1918.
Amor malfadado. A Coruña: [s.n.], 1923.
Naiciña. A Coruña: Lar, 1925.
A propia vida. A Coruña: [Imprenta Moret], 1925.
O home que deu vida a un morto. A Coruña: Lar, 1926.
O xornal de Mavi. A Coruña: Lar, 1927.
Nos picoutos de Antolín, novela galega. Braga: Livraría Cruz, 1955.
Contos de pantasmas. Vigo: Castrelos, 1972.
Teatro
Pra vivir ben de casados, pasatempo nun acto. A Coruña: Lar, 1910.
Enredos. A Coruña: El Noroeste, 1919.
Noite de ruada. . A Coruña: Tipografía P. Galega, 1918.
A venganza, cuadro tráxico nun acto. A Coruña: [s.n.], 1923.
O pecado alleo, drama en tres actos. A Coruña: Imprenta Zincke Hermanos, 1924.
O corazón d´un pedáneo, comedia nun acto. A Coruña: Lar, 1925.
Almas en pena. Drama nun acto. Braga: [s.n.], 1927.
Como citar: Arias Chachero, Patricia : Leandro Carré Alvarellos. Publicado o 2/3/2021 no Álbum de Galicia (Consello da Cultura Galega) https://consellodacultura.gal/album-de-galicia/detalle.php?persoa=701. Recuperado o 20/03/2025
Ligazóns de interese
Luz na terra. O Seminario de Estudos Galegos, unha institución de alta cultura, exposición conmemorativa do centenario do SEG. Cidade da Cultura, 4 de xullo de 2023 a 7 de xaneiro de 2024
Fonte: https://www.cidadedacultura.gal/gl/evento/luz-na-terra-o-seminario-de-estudos-galegos-unha-institucion-de-alta-cultura [Consulta: 2023-08-31]
Sitio web conmemorativo do centenario do Seminario de Estudos Galegos, elaborado polo Consello da Cultura Galega
Fonte: Consello da Cultura Galega
http://consellodacultura.gal/area2.php?arq=4372 [2023-03-08]
O Seminario de Estudos Galegos (1923-1936) en Galiciana. Biblioteca Dixital de Galicia
Fonte: http://biblioteca.galiciana.gal/gl/consulta_aut/registro.do?id=35606 [Consulta: 2022-12-28]
Acceso á publicación Arquivos do Seminario de Estudos Galegos. Galiciana
Fonte: Galiciana. Biblioteca Dixital de Galicia
https://biblioteca.galiciana.gal/gl/consulta/registro.do?id=401088 [Consulta: 2022-12-30]
Catálogo en liña da exposición Galicia, de Nós a nós, coordinada por Afonso Vázquez-Monxardín e Ana Acuña. Cidade da Cultura, 2 de outubro de 2020 - 17 de xaneiro de 2021
Fonte: https://www.cidadedacultura.gal/gl/evento/galicia-de-nos-nos
A revista Nós en Galiciana-Biblioteca Dixital de Galicia
Fonte: https://revistanos.galiciana.gal
Videos
Antonio Fraguas conversa sobre o Seminario de Estudos Galegos
O 12 de outubro de 1923 un grupo de mozos universitarios trasládanse a Ortoño, parroquia natal de Rosalía, para constituír o Seminario de Estudos Galegos (SEG). Antonio Fraguas incorporaríase ao SEG uns anos máis tarde, en 1928, presentando unha investigación sobre o castro de Soutolongo. Neste vídeo vídeo divulgativo (6´ 32´´) conversa sobre o nacemento do Seminario de Estudos Galegos e os obxectivos cos que se fundou. A peza foi realizada por Acuarela Comunicación en 2019, ano no que a Real Academia Galega lle dedicou o Día das Letras Galegas a Antonio Fraguas.
Fonte: LInguaGalegaTV
https://www.youtube.com/watch?v=R6VmoRrlAys [Consulta: 2023-01-02]
As publicacións do Seminario
O Seminario de Estudos Galegos desenvolveu unha importante produción escrita, nomeadamente no que respecta a achegas científicas, aínda que no seu seo tamén se editaron contribucións literarias. Neste breve vídeo divulgativo (2´ 35´´) o Instituto de Estudos Galegos Padre Sarmiento (IEGPS) ofrécenos unha panorámica das publicacións do Seminario, que testemuñan o firme compromiso deste grupo de intelectuais co uso do galego no ámbito académico e científico.
O reloxo do Seminario
Vídeo divulgativo (2´ 05´´) sobre o reloxo do século XVIII doado ao Seminario de Estudos Galegos (SEG) polo intelectual, político e mecenas galego Juan Arias Sanjurjo. A peza forma parte da serie de vídeos sobre a historia e o patrimonio documental e artístico do SEG, que o Instituto de Estudos Galegos Padre Sarmiento está a difundir este ano 2023.
Publicacións periódicas
Aviso Listado automático de documentación relacionada con Leandro Carré Alvarellos nos fondos documentais en liña ofrecidos polo Consello da Cultura Galega.
Boletín Oficial del Centro Gallego (1903-1930) .
Boletín de la Unión Hispano Americana Valle Miñor (1909-) .
Órgano de la Unión Hispano-Americana Pro-Valle Miñor. Publicación Mensual
Eco de Galicia (1917-1936) .
Revista ilustrada y de información de la colonia gallega en Cuba
A partir do n.º 23: Revista gráfica y de información de la colonia gallega en Cuba
A partir do n.º 111 (1920): Revista gráfica y de información regional
Almanaque Gallego (1927-) .
de la Editorial Céltiga
Orzán (1945-1957) .
Revista del Centro Coruñés de Buenos Aires
Alborada (1952-1956) .
2ª época ata a actualidade: Órgano del Centro Gallego de Barcelona
Libredón (1956-) .
Órgano oficial del Centro Gallego de Santander
Coro Galego Brétemas e Raiolas (1958-1958) .
No seu quinto ano de eisistencia
Vieiros (1959-1968) .
Revista do Padroado da Cultura Galega de México
Aturuxo (1960-1961) .
Lérez (1962-) .
Revista do Centro Pontevedrés de Buenos Aires
Airiños Aires (1964-) .
Galicia al día
Esmorga (1985-) .
Artigos Leandro Carré Alvarellos
Aviso Listado automático de documentación relacionada con Leandro Carré Alvarellos nos fondos documentais en liña ofrecidos polo Consello da Cultura Galega.
CARRé ALVARELLOS, L. (10/1950) Teatro gallego | Alborada. 1ª (147), 39.
CARRé ALVARELLOS, L. (1/1954) Castelao na literatura galega | Opinión Gallega. 1ª (147), 9.
CARRé ALVARELLOS, L. (7/1955) Pelengrinos | Orzán. 1ª (7), 7.
CARRé ALVARELLOS, L. (7/1956) A muller vampiro | Orzán. 1ª (8), 12.
