Material
Historias de ida e volta
A pegada educativa da emigración galega en América
Colegio Madrid, Cidade de México, 1941
Detalle
Varios miles de españois, entre os que figuraban moitos galegos, foron obrigados a abandonar a súa patria tras o estoupido da Guerra Civil polo feito de permanecer fieis ao Goberno republicano legalmente constituído. Países como Francia e Portugal serviron principalmente como lugares de tránsito dos exiliados galegos cara a varios destinos americanos de acollida, entre os que destacaron México e A Arxentina. A experiencia migratoria —provocada por factores que escapaban á propia vontade persoal— non lles impediu alcanzar unha integración efectiva e desenvolver iniciativas de moi diversa índole, dada a súa notable formación académica e o seu previo desempeño laboral como profesionais tanto liberais como do corpo de docentes con certa actividade política. O apoio recibido polo Goberno mexicano foi fundamental para lograr o ascenso nos círculos sociais e económicos do país. O presidente Lázaro Cárdenas e o Partido Revolucionario Institucional (PRI) foron pezas claves. Os exiliados españois e galegos crearon institucións de carácter político (Alianza Nazonal Galega), societario, cultural, recreativo etc.No ámbito educativo os exiliados fundaron centros docentes coñecidos como «colexios do exilio», un dos cales foi o emblemático Colegio Madrid, fundado na Cidade de México en 1941 e exemplo de desenvolvemento do proxecto educativo da Segunda República española, que seguía os valores republicanos de democracia, xustiza e equidade. Durante todas estas décadas de funcionamento logrou consolidarse como unha institución de excelencia académica e innovación pedagóxica.
Nesta imaxe atopamos a María Concepción Pazo Álvarez, profesora estradense, que tivo que deixar o seu traballo como agregada de Inspección en Santiago de Compostela en 1946 para reunirse co seu home, Celestino López López, quen xa levaba dez anos esperándoa na Cidade de México. Alí traballou como mestra de educación primaria no Colegio Madrid ata que retornou a Galicia en 1971.