De maneira case simultánea á fundación das Irmandades da Fala na Galicia europea, xurdiron nas principais colectividades galegas de alén mar, nomeadamente na Habana, Bos Aires e Montevideo, mais tamén de xeito puntual en lugares como Antofagasta ou Chaco, grupos de emigrantes que se identificaron cos novos postulados políticos defendidos polas Irmandades. Vencellábanse en parte aos grupos rexionalistas e de apoio á cultura galega que xurdiran con anterioridade, así como ás sociedades mutualistas ou de instrución. Algúns emigrantes arribados a América despois de 1917 serviron tamén de propagandistas e convertéronse en líderes do galeguismo, como o escritor Eduardo Blanco-Amor ou Ramiro Illa Couto; outros líderes galeguistas xurdiron dos ambientes societarios galegos de carimbo agrarista, republicano ou socialista.

Entre 1916/18 e 1936, o galeguismo, nos principais núcleos da emigración americana seguiu unha dinámica autónoma: a un rápido crecemento e devalo en Cuba, contrapúxose a progresiva influencia dos galeguistas de Bos Aires no tecido societario da colectividade inmigrante. Igualmente, a evolución do nacionalismo galego na diáspora estivo condicionada por estímulos ideolóxicos diferentes dos que operaban na Galicia metropolitana, e entrou en interacción cos propios imaxinarios nacionais das sociedades de recepción. Neste senso, o galeguismo na diáspora constituíu unha variante específica dos diversos casos de nacionalismos europeos, dende o alemán, o irlandés ou o italiano no século XIX até o ucraíno, o vasco ou o lituano no século XX, que se reinventaron e se transfor-maron na diáspora e influíron no desenvolvemento das identidades nacionais dos seus países de orixe. 

Imaxes da portada: cabeceira da sección "Idearium Galeguista" da revista Céltiga e augaforte "Emigrantes" de Julio Prieto Nespereira, reproducida na portada de Céltiga, nº 87, 10 de agosto de 1928.