Transcripción da Carta de Díaz Pardo a Paz Andrade. 1965 en 21/04/1965
Magdalena, 21.4.1965
Sr. D. Valentín Paz-Andrade
Vigo
Querido Valentín:
Me chega a túa que farei seguir a Villamarín, que anda sorteando os imponderables de sempre pra levar adiante a cousa o máis rápido posible.
En canto ó apartado 9 en que ofrecías unha fórmula gandeira intensiva coma solución do agro, inda que estiveses no certo é innecesaria nun mensaxe posto en boca do Centro Galego, quen non ten porque dar solucións técnicas dos problemas senón pedir que os problemas se estudien. Unha vez conquerida unha concencia ou unha dinámica de protección para o campo é cando vas a ter ocasión de discutir cos inxenieiros agrónomos, e cos labregos, as solucións técnicas. ¿Che parecería ben que o Centro Galego planificase no mensaxe o equipo de pesca de costa? No é isa a función do Centro.
Pero ademais é que os técnicos parece ser que son os que non aceutan pra Galiza isa solución empezando polo inesquecible Gallástegui, (as condiciós ecolóxicas do campo galego no cambiaron dende que il falou) seguindo por seu continuador Blanco (que dimpois de tres anos acó, ó frente da estación experimental de Pergamino, ó voltar a Galiza o deixáchedes ir pra Zaragoza). E fala, ademais, cos agrónomos do Servicio de Concentración Parcelaria que xa encetan a ter eisperiencia da cousa.
As concrusións extraídas de Dinamarca, Holanda, Bélxica, etc., honradamente non serven máis que azuzar porque as condicións interno-externas de istes países non se dan na nosa terra. Istes países son soberanos e si a alguén explotan e a outros pobos foráneos. O labrego galego pertence a un pobo explotado, cercado, nin siquera ten unha protección do precio dos seus produtos; viven catro por Ha. de terra cultivada cando unha Ha. mantén con dificultade a dous animales. (E isto según estadísticas bastante dubidosas por englobar moitas terras que pra iles non contan. 160 ferrados no Castro non producen máis que fruta agusanada. Son da miña familia. Poño por diante ista aberración que me toca a mi e do que hai moitísimo en Galiza).
Non é válido como motivo de atracción o feito de que en Europa a carne sexa un artículo de luxo porque nosos gandeiros teñen visto fustrada moitas vegadas o señuelo do precio, pois cando empeza a ser remunerativo, aparecen uns señores, entre iles noso amigo Álvaro Gil, que importan a carne de acó. (Sen comento). ¿Que pasou coa produción aviar?. ¿De que lles valeu a gran produción obtida o ano pasado, non soio en Galiza? Tiveron que regalar os ovos por camións, e isto no é hipérbole, desgraciadamente. O negocio en iste caso o fixo a SWIF de Chicago. Fronteiras adentro os americanos garantizan o precio ós seus produtores agrícolas; fronteiras afora teñen outra lei. De outro xeito o SWIF non podería, sinxelamente, roubar.
Non sería, por demais, nengún demérito pra ti que non estivésemos de acordo co teu pensamento sobre o campo. O fin e o cabo ti eres peixeiro. Pro non se trata da disconformidade, senón do inadecuado do lugar pra expor ista custión. Namentras, deixa aos nosos labregos que a seu anaco real de terra lle saquen a maior produción posible pra poder vivir e pra alimentarnos a ti e a min. E ir pensando os de Pescanova en darlle outra aplicación á fariña de peixe, pois se chegades a alimentar con ila ós porcos e ós vacúns eu me quedo acó definitivamente, vaia coño!. Se ve que ti non comiches porco alimentado con fariña de peixe.
Estou ben seguro que a ti non che pesará que se lle houbese suprimido isa parte. Núñez Búa, con quen xantei onte, o atopei moito millor, ate pelexouse comigo. Boa señal. De ista non morre.
Eu, se me dan permiso, estarei por ahí sobre mediados de Maio, pro seguirei a Francia con Mimina dende Madrid. Terémoste informado de cómo andan as cousas.
A Pilar e a Alfonso nosa lembranza, e a cordial aperta a ti de
[Isaac Díaz Pardo]
