Historias de ida e volta: A pegada indiana na Mariña lucense:
A Torre dos Moreno, edificio singular de obrigada visita, Ribadeo, ca. 1915
Este palacete modernista, considerado como a obra arquitectónica cosmopolita máis destacada de Ribadeo, non falta en ningunha guía turística de Galicia. Foi promovido cara a 1915 polos irmáns Pedro María e Juan Moreno Ulloa, naturais da vila de Ribadeo e emigrantes de éxito na Arxentina. Dedicábanse á explotación do campo en terras da Pampa e coméntase que fundaron un poboado con moeda propia, utilizado fundamentalmente como residencia dos traballadores contratados por eles.
A longa distancia que separaba aos irmáns Moreno da súa terra natal non foi un impedimento para esquecela. Pola contra, destinaron parte da fortuna conseguida en terras arxentinas para favorecer a súa comunidade de orixe. A súa obra filantrópica na vila de Ribadeo foi moi notable. Unha comisión encargouse de tramitar a doazón para a construción dun cantón que levaría o seu nome, hoxe coñecido como Cantón dos Moreno. Tamén foron destinados cartos destes indianos para a reparación de varias rúas da vila, a urbanización da praza do Campo e a reconstrución da capela do Colexio Sagrado Corazón; ademais de importantes donativos ás escolas, o instituto de segundo ensino e centros culturais. En 1932 os seus sobriños fixéronse cargo das doazóns para o cemiterio de Ribadeo.
Esta casa tan singular foi construída baixo as directrices do arquitecto Julián García Núñez e o enxeñeiro Ángel Ardex. Unha das súas peculiaridades é que contaba cun ascensor e un sistema interno de recollida de lixo.
Os irmáns Moreno nunca retornaron da súa aventura migratoria e tampouco tiveron fillos, polo que a propiedade foi repartida entre distintos herdeiros, que non se fixeron cargo do seu mantemento. Finalmente foi adquirida por unha empresa asturiana, que será a encargada da súa rehabilitación para uso hostaleiro.
