O Fío de Penélope
Dende hai once anos, o Consello da Cultura Galega organiza unha homenaxe a unha muller representativa da súa área de coñecemento para procurar unha análise da situación actual de moitas mulleres descoñecidas ou pouco recoñecidas nese eido. O proxecto O FÍO DE PENÉLOPE toma como punto de partida as mulleres homenaxeadas neste ciclo, convidando a outras once mulleres a faceren unha viaxe libre polos contidos web do Consello da Cultura Galega. Ao unir o mito do fío de Ariadna co do nobelo de Penélope, convidámolas a tiraren, a cuestionaren e navegaren libremente desde a interdisciplinariedade e a diversidade, na busca dunha cultura plural en diálogo permanente onde toda conexión é posible. Convidámoste a seguilas libremente nos seus navíos para descubrires cartografías novas polas que navegar.
Tomamos o alento para os panos desta navegación libre do poema "Penélope", escrito pola muller inaugural do ciclo, Xohana Torres. Nos seus versos fainos este suxestivo convite: “A que tanto nobelo e tanta historia? Eu tamén navegar”.
Velaquí a tes na súa propia voz
Os nobelos
Xohana Torres
2009
Olga Gallego
2011
Tareixa Navaza
2012
Mabel Ribera
2013
Elena Colmeiro
2014
Mary Quinteiro
2015
Kathleen March
2016
Mercedes Goicoa
2018
Carmela Porteiro
2019
María Mariño
2020
As navegantes
-
Profesora titular de Estudos Galegos e Portugueses na Universidade de Barcelona, académica correspondente da Real Academia Galega e directora de ADHUC - Centro de Investigación en Teoría, Xénero e Sexualidade da Universidade de Barcelona.
-
Coordinadora da Comisión de Igualdade entre os anos 2005 e 2016.
-
Profesora titular de Literatura Galega da Universidade de Santiago de Compostela; Especialista en narrativa galega contemporánea, exerce habitualmente a crítica literaria en medios especializados e divulgativos. Membro do consello de redacción da revista Grial e directora do Anuario de Estudos Literarios Galegos entre 2002 e 2007. Coordinou a elaboración do Diccionario da literatura galega, en 4 tomos, e entre as súas publicacións salientan Historia da literatura galega (1999), Sobre narrativa galega contemporánea (2000), A narrativa galega na fin de século. Unha ollada crítica (2010) así como a edición de varios epistolarios de escritores e intelectuais galegos, como Álvaro Cunqueiro e Ricardo Carballo Calero. Tradutora ocasional, versionou ao castelán obras de Manuel Rivas e António Lobo Antunes, e ao galego Luigi Pirandello, Amélie Nothomb ou Roberto Cossa.
-
É doutora en Historia pola Universidade de Santiago de Compostela e profesora na área de Biblioteconomía e Documentación do Departamento de Humanidades da Universidade da Coruña. É membro do Corpo Facultativo de Arquivos e Bibliotecas.
-
Licenciada en Publicidade, xornalista, escritora e política. Traballou en El Pueblo Gallego, La Voz de Vigo, Radio Popular, La Voz de Galicia, Tiempo e El País. Foi xefa de prensa do Concello de Vigo e directora de INCOLSA, do Museo del Ferrocarril de Madrid e da Dirección de Comunicación da Fundación de los Ferrocarriles Españoles. Como política foi parlamentaria galega, deputada no Congreso dos Deputados, membro das Asambleas Parlamentarias do Consello de Europa e da Unión Europea Occidental, e delegada de Galicia no Exterior. Ten a Encomenda ao Mérito Civil. En agosto de 2019 é designada polo Parlamento Galego como adxunta á Valedora do Pobo. Como escritora de ficción histórica destaca Sándalo, unha novela onde a autora recolle douscentos anos de percorrido na historia colectiva. Premio Ernestina Otero 2020 concedido na cidade de Vigo pola súa labor e traxectoria
-
Licenciada en Historia, crítica de arte, comisaria de exposicións, xestora cultural e especialista en coleccionismo e na historia da arte da muller en Galicia. Con máis de trinta anos de experiencia profesional, dirixiu a colección de arte de Caixa Galicia (1996-2014) e foi subdirectora da Fundación Caixa Galicia (2005-2011). Dirixiu o documental Arte+Muller+Galicia, Premio Luisa Villalta a Proxectos pola Igualdade da Deputación da Coruña no ano 2018. Ten comisariado e organizado, entre outras, exposicións de artistas como Eduardo Chillida, Francisco Leiro, Pablo Picasso, Julia Minguillón, Maruja Mallo, Urbano Lugrís, Joan Miró, Isaac Díaz Pardo, Frida Kahlo, Diego Rivera, Manuel Millares, Jannis Kounellis ou Leopoldo Nóvoa. Algúns exemplos destas exposicións son Yves Saint Laurent: Diálogo con el arte; A arte inexistente: as artistas galegas do século XX; Mulleres do silencio. De Maruja Mallo a Ángela de la Cruz; Territorios de intimidade: artistas galegas baixo o franquismo; Elena Colmeiro, construíndo cos materiais; Lolita Díaz Baliño: a realidade soñada; O amante do papel: cartografía dunha colección de gravado, entre outras. É membro do comité científico da asociación cultural francesa Eau&Lumiere e asesora científica da Ruta do Impresionismo das Mariñas do pintor Francisco Llorens. Colaborou con institucións como a Real Academia Galega de Belas Artes, o Museo das Mariñas de Betanzos, o Museo Casa Natal Picasso de Málaga, o Chillida-Leku, a Casa del Lector Madrid, o Auditorio de Galicia, o Museo de Arte Contemporánea (MARCO) de Vigo, o Museo e a Bienal de Pontevedra, a Fundación Luís Seoane e o Centro Cultural Marcos Valcárcel, entre outros. Participou en xurados de artes plásticas: Novos Valores da Bienal de Pontevedra (1995); Premio de Artes Plásticas Isaac Díaz Pardo da Deputación da Coruña durante as edicións dos anos 1995, 1997 e 1999; III, IV, V, VI e VII edicións das Bolsas para Novos Artistas de Unión Fenosa (1993, 1995, 1997, 1999 e 2001); V e VIII Premio Nacional de Grabado do Museo del Grabado Español Contemporáneo de Marbella (1999 e 2002); XVI edición do Premio de Pintura do Concello de Cambre (1999); I Premio Auditorio de Galicia para Novos Artistas (2001); Premio Máximo Ramos do Concello de Ferrol (2002); VI edición da Bienal Laxeiro de Lalín (2003); XII Premio de Pintura Terras de Iria (2009); Premio Internacional de Arte Gráfica Jesús Núñez da Fundación CIEC (2010, 2017 e 2019); Premio Manuel Murguía de Ensaio (2013-2015); Bienal Iberoamericana de Obra Gráfica (2019); Premios da Crítica de Galicia (2019) e Premio Juana de Vega de Intervencións na Paisaxe (2018-2021). Foi crítica de arte de La Voz de Galicia (1992-1996), de Radio Coruña-Cadena SER (2012-2014) e do Diario Cultural da CRTVG (2018-2022). Colaborou tamén en revistas especializadas como Arte Ibérica, Arte Omega, Arco Noticias, Luzes, Mundiario e Sermos Galiza. É autora e coautora de artigos e diversas publicacións de temática artística e, en particular, sobre as artistas mulleres en Galicia. Membro da Sección de Creación e Artes Visuais Contemporáneas do Consello da Cultura Galega, é tamén membro colaborador do Instituto José Cornide de Estudos Coruñeses, da asociación Mulleres nas Artes Visuais (MAV), do Instituto de Arte Contemporánea (IAC) e da Asociación Galega de Críticos de Arte. Máis información: www.rosariosarmiento.gal
-
Licenciada e doutora pola Universidade de Santiago de Compostela (USC). Iniciou o seu labor docente na USC en 1987 en diferentes escolas universitarias e na actualidade é docente no grao de Enxeñaría Informática na ETSE e no máster en Matemática Industrial na Facultade de Matemáticas. Decana deste centro desde 2017. Forma parte do grupo de investigación en Enxeñaría Matemática. A temática da súa investigación ten diferentes ámbitos de aplicación e destaca a programación do código Iber de libre disposición deseñado para o cálculo das correntes de mareas nas rías galegas e agora aplicado para prevencións de inundacións en diferentes rexións do mundo. Liderou tres proxectos de investigación, participou noutros doce proxectos e cinco contratos e dirixiu dúas teses de doutoramento. Formou parte dos comités científicos e/ou organizadores de vinte actividades de investigación, sendo a coordinadora do Congreso internacional Numerical Methods for Hyperbolic Equations: Theory and Applications. Ten publicados trinta artigos científicos en revistas e é coautora doutros vinte e cinco documentos científicos, que conxuntamente superan as 4400 citas. É editora de tres monografías e autora de dous libros. Presentou máis de sesenta traballos en congresos e seminarios, e participou na autoría doutros vinte. Forma parte da Sociedad Española de Matemática Aplicada (SEMA) desde a súa constitución; da Asociación Galega de Investigadores da Auga (AGAIA) e da Asociación Galega de Comunicación de Cultura Científica e Tecnolóxica DivulgACCIÓN. Foi membro da Comisión Profesional da Real Sociedad Matemática Española (RSME) e tamén da Comisión de Mulleres e Matemáticas da RSME. Coordinadora (2014-2018) do programa de Estímulo do Talento Matemático (ESTALMAT-Galicia) para nenos e nenas de 12 a 15 anos. Actualmente é a responsable dos egresados e das actividades CTEM. É membro do Instituto de Matemáticas da USC e investigadora adscrita ao Instituto Tecnolóxico de Matemática Industrial. É membro do European Consortium for Mathematics in Industry (ECMI) Council desde abril de 2020. É unha figura activa na divulgación científica en programas como “A ponte entre o Ensino Medio e a USC”, “Muller e Ciencia” e o ”Programa Diana e Ada”, na campaña “En galego tamén se fai Ciencia” e en diferentes medios de comunicación.
-
Historiadora e membro da Comisión Técnica Temporal Imaxes e Voces e da Comisión de Igualdade do Consello da Cultura Galega.
-
Profesora titular da área de Filoloxías Galega e Portuguesa na Universidade da Coruña e membro da Sección de Lingua, Literatura e Comunicación do CCG.
-
Xornalista e integrante da Sección de Ciencia, Tecnoloxía, Natureza e Sociedade do CCG